Haber Üretim Sürecinde Seçim Haberlerinin İnşası

Medyanın tarafsızlığı ve gerçeği ne oranda yansıttığı iletişim çalışmalarının önemli bir konusu olagelmiştir. Özelikle liberal yaklaşımda medyanın haberin tarafları arasında dengeli davrandığı ve toplum yararına hizmet eden bir güç olduğu varsayılmıştır. Eleştirel yaklaşımlar ise medyanın tarafsızlığına şüpheyle yaklaşmışlardır. Temel sorun ise okuyucuya ulaşan haber metninin ne kadar nesnel ve tarafsız olduğu sorunudur. Bu çalışma, 24 Haziran 2018 erken seçim kararı alınmasının yazılı basında nasıl sunulduğu üzerine odaklanmıştır. Çalışmanın amacı, toplumsal hegemonya mücadelesinde gazetelerin ideolojik tutumlarını söylem yoluyla nasıl ortaya koyduklarının incelenmesidir. Söylem ve ideolojinin hegemonik düzenin inşasındaki rolü araştırılmıştır. Söylem analizi yönteminin kullanıldığı çalışmada iktidar partisine ideolojik olarak yakın ve uzak gazetelerle birlikte merkezde yer alan bir gazetenin haberleri incelenmiştir. Bu bağlamda Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinde Sabah, Milliyet, Sözcü ve Hürriyet gazetelerinin haber içerikleri çözümlenmiştir. Çalışma sonuncunda; gazetelerin yaptıkları haberlerde nesnel davranmadıkları sonucu ortaya çıkmaktadır. Gazeteler ideolojik duruşlarına göre hegemonik mücadele içinde üretilen söylemi yeniden üretmeyi tercih etmişlerdir. Bu süreçte gazetelerin sahiplik yapısı, ideolojileri ve siyasal çevrelerle ilişkileri, haber üretimi üzerinde etkili olmuştur. Gazetelerin haber aktarımı ve üretiminde tarafsız, nesnel ve dengeli davranmadığı ve haber içeriklerini siyasallaştırdığı gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Söylem, Haber, Gazeteler

Construction of Election News in the News Production Process

The impartiality of the media and how it reflects the truth has been an important subject of communication studies. Especially in the liberal approach, it has been assumed that the media acts in a balanced manner between the parties of the news and serves the benefit of the society. On the other hand, critical approaches were skeptical of the neutrality of the media. The main problem is how objective and impartial are the news text that the reader reaches.This study focuses on how the presidential election decision of 24 June 2018 is presented in the written media. The aim of the study is to examine how newspapers put forward their ideological attitudes through discourse in the struggling for social hegemony. The role of discourse and ideology in the construction of hegemonic order has been explored. In the study, in which the discourse analysis method was used, the news of 1 newspaper located in the center, together with the newspapers that were ideologically close and distant to the ruling party were analyzed. In this context, the news contents of Sabah, Milliyet, Sözcü and Hürriyet newspapers were analyzed during the presidential election process.At the end of the study; it has been understood that these newspapers did not act objectively in their news. Newspapers preferred to reproduce the discourse produced in the hegemonic struggling according to their ideological stance. In this process, the ownership structure of newspapers, their ideology and their relations with political circles influenced the production of news. It has been observed that newspapers do not act impartially, objectively and in the production and conveying of news and politicize their content.  

___

  • Aziz,A. (2010).Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri.Ankara:Nobel Yayınları.
  • Barthes, R. (1996). S/Z.Çev.Sündüz Öztürk Kaser, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Başaran, F. (2014).Medya, Meta ve Sermaye Birikimi.Ankara: Notabene Yayınları.
  • Bednarek, Monika&Caple,Helen. (2012).News Discourse.India: Continuum.
  • Brown, G. &Yule, G.(2003). Discourse Analysis. New York: Cambridge UniversityPress.
  • Chomsky, N. (1993). Medya Gerçeği. Çev. A. Yılmaz, İstanbul: Tümzamanlar Yayıncılık.
  • Chomsky, N. (1993).Medya Gerçeği. Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Karınca Yayınları.
  • Curran, J. (2005). Kitle İletişim Araştırmalarında Yeni Revizyonizm: Bir Yeniden Değerlendirme Çabası.Medya, İktidar, İdeoloji.Çev, Mehmet Küçük, Ankara: Ark Yayınevi.
  • Dursun, Ç. ( 2001).TV Haberlerinde İdeoloji.Ankara: İmge Kitabevi.
  • Eagleton, T.(2005).İdeoloji. Çev.Muttalip Özcan, İstanbul: Ayrıntı yayınları.
  • Erdoğan,İ ve Alemdar, K. (2010).Öteki Kuram.Ankara: Erk Yayınları.
  • Fiske, J. (1996).İletişim Çalışmalarına Giriş.Çev. Süleyman İrvan, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Freud, S. (1975). Kitle Psikolojisi. Çev. K. Şipal, İstanbul: Bozak Yayınları.
  • Gilber, J. (2013). Kültürel Çalışmalar ve Anti-Kapitalizm. Çev. Onur Kartal, Yeni Kültürel Çalışmalar, Gray Hall &ClareBirchall (drl), İstanbul: Say Yayınları.
  • Güngör, N. (2013). İletişim Kuramlar ve Yaklaşımlar.Ankara: Ekinoks Yayın Dağıtım.
  • Huberman, L.(2010). Sosyalizmin Alfabesi.Çev: H. İlhan, Ankara: Alter Yayıncılık.
  • Koçak, M. C., Küçük O. & Toprak Ö. (2019) Yaygın ve Yerel Gazetelere Güven Düzeyi: Konya Örneği, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl:7, Sayı: 89, s. 395-406.
  • Küçük O. & Koçak, M. C. (2020). Siyasal İletişim Sürecinde Parti Liderlerinin Konumlandırılışı: TrabzonÖrneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 70, s. 980-987. Lafargue, P. (2014). Tembellik Hakkı. Çev. I. Ergüden,İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
  • Lenin, V. İ. (2014). Emperyalist Ekonomizim. Çev. F. B. Aydar, İstanbul:Agorakitaplığı Yayınları.
  • Lewis, J. (2004). CulturalStudies- The Basic.London: Sage Publications.
  • Macquail, D.& Windahl, S. (2010). İletişim Modelleri. Çev. K. Yumlu, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Maigret, E. (2014). Medya ve İletişim Sosyolojisi. Çev. H. Yücel, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Neumann, E.N. (1998). Kamuoyu Suskunluk Sarmalının Keşfi.Çev. M. Özkök, Anakara: Dost Kitabevi Yayınları.
  • Schiller, H. (2005). Zihin Yönlendirenler. Çev. C. Cerit, İstanbul: Pınar Yayınları.
  • Smith, P. (2007).Kültürel Kuram,Çev.Selime Güzelsarı, İbrahim Gündoğdu, İstanbul: Babil Yayınları.
  • Sussure, F. (1974).Course in General Linguistic. Glasgow: Fontana/Colins Yayınları.
  • Şeker, T & Şeker, M.(2011).Televizyon Haberlerinde Söylem: 29 Mart 2009 Yerel Seçimler Örneği.S.Ü.Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 30, ss. 515-552.
  • Tekinalp, Ş & Uzun, R. (2009). İletişim Araştırmaları ve Kuramları.İstanbul:Beta Yayınları.
  • Tokgöz, O. (1981). Temel Gazetecilik. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
  • Turner, G. (2016). İngiliz Kültürel Çalışmaları.Çev. D. Özçetin ve B. Özçetin, Ankara: Heretik Yayınları.
  • Van Dijk, T. A. &Kintsch, W. (1983). Strategies of DiscourseComprehension. New York: AcademicPress.
  • Van Dijk, T. A. (1984). Structures of internationalnews. A carestudy of theworld’spress. University of Amsterdam. Dept. of General literarystudies. Section of DiscourseStudies.
  • Van Dijk, T. A. (1988). News as Discourse. ABD: Lawrence ErlbaumAssociates.
  • Van Dijk, T.A.(2009). News Analysis Case Studies of International andNational News ınThePress. New York:Routedge.
  • Wittel, A. (2014). Sayısal Marx: Dağıtık Medyanın Ekonomi Politiğine Doğru. Marx Geri Döndü. Medya, Meta ve Sermaye Birikimi. Vincent Mosco-ChristianFuchs (edts.).
  • Funda Başaran (Türkçe yayının der.). Çev, Özgün Dinçer. ss.389-433. Ankara: Nota Bene Yayınları.
  • Yaylagül, L. (2014). Kitle İletişim Kuramları Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Zor, L.(2020).SSCB Dönemi ve Bağımsızlık Sonrası Kazakistan Sineması. Ankara: Astana Yayınları.