Türkiye Yayıncılık Tarihinin Farklı Bir Uğrağı: Amatör Radyoculuk
Yayıncılık tarihi üzerine çalışmaların devlet ve ticari yayıncılığı konu alan temel izlekleri takip edildiğinde karşımıza bu tarihsel sürecin dışında ve önemi ihmal edilmemesi gereken gelişmelerin varlığı çıkmaktadır. Hâkim medya tarihi anlatıları içinde gözlerden kaybolan bu tarihsel süreçler ve gelişmeler hem tarihi hem de günümüz medya ortamını ve yayıncılık politikalarını daha iyi değerlendirme imkânı sunacak temel kaynakları bünyesinde barındırmaktadırlar. Bu bağlamda, Türkiye yayıncılık tarihinde de araştırılmayı bekleyen birçok konu bulunmakta, radyo tarihi de bunun önemli bir örneği olarak ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada Türkiye yayıncılık tarihinin az bilinen bir yönü, Türkiye radyo amatörleri tarihi araştırılacaktır. Çalışmanın temel çıkış noktası Türkiye'de yayıncılık tarihinin sanıldığından daha canlı bir geçmişe ve bu geçmişin bizi devlet/ticari yayıncılık sınırlarının ötesine taşıyacak bir çeşitliliğe sahip olduğu düşüncesidir. Bu kapsamda 1945-1980 arası dönemde Türkiye'de radyo amatörlüğü talep ve girişimlerinin yükselişi ve yasal dayanaktan yoksun bir biçimde sürdürülen amatör radyoculuk faaliyetlerinin izi sürülmektedir
A Different Moment of Broadcasting History of Turkey: Amateur Radio Broadcasting
We meet the different developments in the history of broadcasting which importance should not be neglected when studying on the development of state and commercial broadcasting. This historical process and developments which disappeared in the dominant narratives of media history are essential resources to provide a better opportunity to assess both the historical as well as contemporary media environment and broadcasting policy. In this context, there are many issues waiting to be explored in the history of Turkey broadcasting. In this study, a little known aspect of the history of broadcasting in Turkey, history of amateur radio broadcasters of Turkey, will investigate. The starting point of the study is the history of broadcasting in Turkey has a more vivid past and this past has a diversity which move us beyond the boundaries of state/commercial broadcasting. In this context, the rise of demands and initiatives for amateur radio broadcasting and amateur radio activities which carried out in manner devoid of any legal basis in Turkey between 1945-1980 are investigated
___
- Ahıska, M. (2005). Radyonun Sihirli Kapısı: Garbiyatçılık ve Politik Öznellik. İstanbul: Metis.
- Ahmad, F. (1983). "Türkiye'nin Cumhuriyet Dönemi Siyasal Gelişmeleri".
- Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c. 7, ss. 1991-1998.
- Ahmad, F. (1996). Demokrasi Sürecinde Türkiye. (A. Fethi, Çev.). İstanbul: Hil Yayın.
- Artam, N. (1943). Kulak Hürriyeti. Radyo, c.2, s. 22.
- Aziz, A. (1971). Yurdumuzda TRT Dışındaki Yayın Durumu. AÜ. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, c. 26, sayı. 4, ss.113-137.
- Bener, F. M. (1941). Radyomuz 15 Yaşında. Radyo, c.1, sayı 1, ss. 4-5.
- Berg, J. S. (2008). Broadcasting on the Short Waves: 1945 to Today. Jefferson, North Carolina: McFarland&Company.
- Beşiroğlu, A. (1977). Türk Radyo Hizmetlerinin İlk Belgesi. TRT Yayıncılık ve Haberleşme Dergisi, s. 27, ss. 1-5.
- Boratav, K. (2005). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2002. Ankara: İmge.
- Boratav, K, (2010). Emperyalizm, Sosyalizm ve Türkiye. İstanbul: Yordam Kitap.
- Briggs, A. ve Burke, P. (2011). Medyanın Toplumsal Tarihi: Gutenberg'den İnternet'e. (Ü. H. Yolsal ve E. Uzun, Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
- Curran, J. ve Seaton, J. (2003). Power Without Responsibility: The Press and Broadcasting in Britain. London, New York: Routledge.
- Çirkin Neşriyat. (4 Nisan 1953). Milliyet. 2.
- Demirci, K. (2014). Türkiye'de 2000 Sonrası Genel Seçim Kampanyalarında Demokrasi Söylemi. Mülkiye, 38 (1), 35-73.
- Demirci, K. (2015). Türkiye'de Yurttaş-Devlet İletişimi Açısından E-Devlet Uygulamaları: BİMER Örnek Olayı. Akdeniz İletişim Dergisi, 23, 96-114.
- Deniz, Ü. (11 Aralık 1952). Alo... Burası Teknik Okul deneme radyo istasyonu. Milliyet. 6.
- Deniz, Ü. (25 Aralık 1952). Türkiye Radyo Amatörleri Derneği ve Telsiz Okulu. Milliyet. 2.
- Douglas, S. J. (2010). Radyonun İlk Yılları. (B. Ersöz, Çev.). D. Crowley ve P. Heyer, (Ed.). İletişim Tarihi içinde. (312-321). Ankara: Phoenix.
- DPT (1971). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı Radyo ve Televizyon Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
- DPT (1972). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı. Ankara.
- Erkilet, H. E. (4 Ocak 1953a). Milli Bir Dava: Teknik Personel İhtiyacımız. Milliyet.
- Erkilet, H. E. (7 Ocak 1953b). Bizde Radyo Amatörleri Teşvik Edilmelidir. Milliyet.
- Ertuğ, H. R. (1945a). Amatör Radyoculuk. Radyo, c.4, sayı. 39, ss. 3.
- Ertuğ, H. R. (1945b). Amatör Radyoculuk II. Radyo, c.4, sayı 41, ss. 11.
- Ertuğ, H. R. (1949). Dinleyicilerimizle Hasbihal. Radyo, c.8, sayı 85-86.
- Ertuğ, H. R. (1951). Radyo İşletmeciliği ve Meseleleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Gönenç, G. (1977). Türkiye'de Radyo ve Televizyonun Tarihçesi. Elektrik Mühendisliği Dergisi, c.21, sayı. 246-247, 251-271.
- Hilmes, M. (1997). Radio Voices: American Broadcasting, 1922-1952. The University of Minnesota Press.
- İlaslan, S. (2014a). Türkiye'de Radyonun Unutulan Sesleri: 1945-1980 Arasında Devlet Radyoları Dışında Kurulmuş Radyolar. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 21, 118-142.