Ergin BULUT

Dramın Ardındaki Emek: Dizi Sektöründe Reyting Sistemi, Çalışma Koşulları ve Sendikalaşma Faaliyetleri

Bu makale, Türkiye'deki reyting sisteminin dizi sektöründeki çalışma koşullarına etkisini ve sendikalaşma faaliyetlerini, güvencesizlik kavramı ve deneyimiyle ilişkili olarak tartışmaktadır. 2014 Aralık'tan bu yana yirmi altı katılımcıyla yürütülen saha çalışmasına dayanan araştırma bulgularının ele alındığı makalede, sektördeki güvencesizliğin, eleştirel medya çalışmaları literatürü ve spesifik olarak da medya emeğine dair araştırmalarda ele alındığından farklı görünüm arz ettiği iddia edilmektedir. Dizi sektöründe güvencesizlik, sadece ekonomik ilişkiler ve istihdam boyutuyla ele alınmayacak kadar karmaşıktır. Bu sektörde güvencesizliğin, çalışanlar üzerindeki bedensel, fiziksel ve yasal boyutuyla kavranması şarttır. Buna ek olarak, dizi çalışanlarının güvencesizliğin, işlerine duydukları tutkunun ve bunun yol açtığı öz sömürünün esiri olmadığı ve direnme pratikleri geliştirdiği iddia edilmektedir. Dolayısıyla sektördeki olumsuz çalışma koşullarına ve güvencesizliğe karşı atılan adımlar ve geliştirilen kampanyalar, sendikalaşma faaliyetlerinden hareketle incelenmektedir. Sonuç olarak sektördeki örgütlenme faaliyetlerinin, güvencesizlik temelli yatay örgütlenme biçimlerinden farklı evrildiği, önceliğin devlet tarafından işçi olarak tanımlanmaya, meslek tanımlarının yapılmasına ve iş kazalarının önlenmesine verildiği görülmektedir

Labor Behind the Drama: Rating System, Working Conditions and Unionization in Turkish Soap Opera Industry

Through the concept and the experience of precarity, this article investigates the impact of rating system on the working conditions within Turkey's soap opera industry. Drawing on the findings from a fieldwork involving 26 participants, the article argues that precarity in this sector differs from that defined within contemporary studies on precarious media labor. Rather than a purely economic phenomenon, it is crucial to grasp soap opera precarity with its bodily, physical and legal dimensions. Additionally, the article suggests that workers in this sector are neither victims of their passion for the job, which leads to self-exploitation, nor do they fall prey to precarity. On the contrary, they resist precarious labor conditions. Campaigns targeting precarity and adverse working conditions in the industry are examined in this study. Ultimately, it is observed that organization attempts in this sector unfold differently than horizontal organizations resisting precarity. Unionization within this sector aims to convince the state to recognize performers, actors, provide professional definitions, and prevent workplace accidents, which at times do lead to deaths

PDF

___

Alphan, M. (7 Aralık 2011). Türkiye'nin Yumuşak Gücü: Dizileri. Hürriyet. Erişim 5 Mayıs 2016, http://www.hurriyet.com.tr/turkiye-nin-yumusak-gucu- dizileri-19414165
Al Jazeera Turk. (21 Şubat 2014). Türk Dizilerin Rekoru. Erişim 5 Mayıs 2016, http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/turk-dizilerinin-rekoru
Banks, M. (2010). Autonomy Guaranteed? Cultural Work and the 'Art-Commerce Relation'. Journal for Cultural Research, 14 (3), 251-270.
Banks, M. (2010). The Picket Line Online: Creative Labor, Digital Activism, and the 2007-2008 Writers Guild of America Strike. Popular Communication: The International Journal of Media and Culture, 8 (1), 20-33.
Başaran, E. (25 Aralık 2014). 5 yıl sonra hepimiz bu sektörden çekilmek zorunda kalabiliriz. Radikal. Erişim 8 Mayıs 2016, http://www.radikal.com.tr/yazarlar/ezgi- basaran/5-yil-sonra-hepimiz-bu-sektorden-cekilmek-zorunda-kalabiliriz-1258384/
Binark, M. ve Bayraktutan-Sütçü, G. (2008). Kültür Endüstrisi Olarak Dijital Oyun. İstanbul: Kalkedon.
Blair, H. (2001). 'You're only as good as Your Last Job': The Labour Process and Labour Market in the British Film Industry. Work, Employment, Society, 15(1), 169.
Cohen, N. (2015). From Pink Slips to Pink Slime: Transforming Media Labor in a Digital Age. The Communication Review, 18(2), 98-122
Curtin, M. (2008). Spatial Dynamics of Film and Television. H. Anheier ve Y.R. Isar, (Ed.). The Cultural Economy içinde (215-226). Londra: SAGE
Çaylı, E. (2012). Genel Ahlak, Genel Halk ve Cinsiyetlendirilmis Diziler Ülkesinden Kolajlar. Kampfplatz, 1(1), 201-211.
de Peuter, G. (2011). Creative Economy and Labor Precarity: A Contested Convergence. Journal of Communication Inquiry, 35 (4), 417-425.
de Peuter, G. ve Cohen, N. (2015). Emerging Labour Politics in Creative Industries. K. Oakley ve J. O'Connor, (Ed.), The Routledge Companion to the Cultural Industries içinde (305-318). Londra: Routledge.
Dünya'nın En Renkli Ekranı: Türkiye'de Dizi Sektörü (2014). Erişim 05 Mayıs 2016, http://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/technology- media-telecommunications/tr-media-tv-report.pdf
Dyer-Witheford, N. ve de Peuter, G. (2009). Games of Empire: Global Capitalism and Video Games. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Ertan, M. (2013). Türkiye'de Popüler Dizilerden Adalet Manzaraları. Kampfplatz, (3), 263-277.
Florida, R. (2005). Cities and The Creative Class. New York, London: Routledge.
Fuchs, C. (2013). Digital prosumption labour on social media in the context of the capitalist regime of time. Time and Society, doi: 10.1177/0961463X13502117
Fuchs, C. (2014). Digital Labor and Karl Marx. New York: Routledge.
Gitlin, T. (1983/1994). Inside Prime Time. Londra: Routledge.
Hesmondhalgh, D. ve Baker, S. (2011). Creative Labour: Media Work in Three Cultural Industries. New York & London: Routledge. Turkey World's Second Highest TV Series Exporter After US. (26 Ekim 2014).
Hürriyet Daily News. Erişim 06 Mayıs 2016, http://www.hurriyetdailynews.com/ turkey-worlds-second-highest-tv-series-exporter-after us.aspx?pageID=238&nID =73478&NewsCatID=345
Kerr, A. (2006). The Business and Culture of Digital Games: Gamework/Gameplay. London: SAGE.
Konuşlu, F. (2012). Production and Labour Process of the Contemporary Turkish Private Television Series. Ankara: ODTU Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Konuşlu, F. (2013). Emek Süreci Analizinden Sınıf Tartışmasına Bir Yol Denemesi: Türkiye Özel Televizyon Dizilerinin Üretim ve Emek Sürecinde Sınıfsal İlişkiler. Praksis Dört Aylık Sosyal Bilimler Dergisi, 2(32), 165-189.
Kraidy, M. ve Al-Ghazzi, O. (2013). Neo-Ottoman Cool: Turkish Popular Culture in the Arab Public Sphere. Popular Communication: The International Journal of Media and Culture, 11, 17-29.
Kuburlu, C. (23 Ekim 2006). TV'de haftada 16 milyon YTL'lik dizi izliyoruz. Hürriyet. Erişim 06 Mayıs 2016, http://www.hurriyet.com.tr/tv-de-haftada-16-milyon-ytl-lik- dizi-izliyoruz-5303491
Kücklich, J. (2009). Virtual Worlds and Their Discontents Precarious Sovereignty, Governmentality, and the Ideology of Play. Games and Culture, 4(4), 340-352.
Mayer, V. , Banks, M. ve Caldwell, J. T. (Ed.). (2009). Production Studies: Cultural Studies of Media Industries. New York: Routledge. McRobbie, A. (29 Ağustos 2001). Everyone is creative: artists as new economy pioneers? Erişim 06 Mayıs 2016, https://www.opendemocracy.net/node/652
Nurgül Yeşilçay Yatırım Yapıyor. (19 Mart 2015). Milliyet. Erişim 06 Mayıs 2016, http://www.milliyet.com.tr/nurgul-yesilcay-yatirim-yapiyor--magazin-2031117/
Soap Opera Tourism. (Ocak 2010). Erişim 06 Mayıs 2016, http://monocle.com/ film/culture/soap-opera-tourism/
Engin Günaydın Oyunculuğu Bıraktı mı? (14 Ekim 2015). Radikal. Erişim 06 Mayıs 2016,http://www.radikal.com.tr/hayat/engin-gunaydin-oyunculugu-birakti- mi-1451290
Randle, K. (2011). The Organization of Film and Television Production. M. Deuze (Ed.), Managing Media Work içinde (145-154). Londra: Sage.
Scholz, T. (Ed.). (2012). Digital Labor: The Internet as Playground and Factory. New York: Routledge.
Semercioğlu, C. (07 Mayıs 2012). Beğenmeyen bu işi yapmasın. Hürriyet. Erişim 06 Mayıs 2016, http://www.hurriyet.com.tr/begenmeyen-bu-isi-yapmasin-20505884
Sennett, R. (1998). The corrosion of character: the personal consequences of work in the new capitalism. New York, London: W.W. Norton.
Tanriöver, H. (2010). Türkiye'de Film Endüstrisinin Konumu ve Hedefleri. Istanbul: ITO.
Terranova, T. (2000). Free Labor: Producing Culture for the Digital Economy. Social Text, 18(2), 33-58.
Tokumitsu, M. (2015). Do What You Love and Other Lies About Success and Happiness. New York: Regan Arts.
Tüzün, S. ve Şen, A. (2014). The Past as a Spectacle: The Magnificent Century. R. G. Öztürk, (Ed.), Handbook of Research on the Impact of Culture and Society on the Entertainment Industry içinde (182-202). Hershey, PA: IGI Global.