DİASPORADA DİNDARLIK VE UMUTSUZLUK: FRANSALI MÜSLÜMAN-TÜRK AZINLIK GRUP ÜZERİNE AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Bu ampirik araştırmada, diasporik yaşamdaki dindarlık ile umutsuzluk arasında bir ilişki olup olmadığı; şayet varsa bu ilişkinin Müslüman-Türk azınlık grubun dindarlık tipolojilerine bağlı olarak değişip değişmediği analiz edilmiştir. Bu amaçla 157 Fransalı Müslüman-Türkten oluşan örnekleme, ‘(ı) Kişisel Bilgi Formu, (ıı) Her Yaş İçin Uygun Dinsel Eğilim Ölçeği ve (ııı) Beck Umutsuzluk Ölçeği’nden oluşan bir anket formu uygulanmıştır. Fransalı Müslüman-Türk azınlık grubun iç ve dış-güdümlü dindarlık puanları ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin ortaya çıkarıldığı bu çalışmanın bir sonucu olarak, (a) iç- güdümlü dindarlık düzeyi yüksek olan Müslüman-Türk azınlığın umutsuzluk düzeylerinin, dış-güdümlü dindarlık düzeyi yüksek olan azınlık gruptan daha düşük olduğu saptanmıştır. Ayrıca yapılan korelasyon analizlerinde ise, (b) iç- güdümlü dindarlık ile motivasyon kaybı alt boyutundaki umutsuzluk düzeyi arasında negatif; dış-güdümlü dindarlık ile de pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. Makalenin sonunda ise, araştırmadan elde edilen nicel veriler konuyla ilgili literatür eşliğinde tartışılmıştır.

-

Religiosity and Hopelessness in the Diaspora:An Empirical Research on French Turkish-Muslim Minority GroupThis empirical research, analyses whether there is relationship between religiosity and hopelessness in the diasporic life or not; and if there is, it also analyses whether this relationship differs or not according to the religiosity typologies of Turkish-Muslim minority group. For this purpose, a questionnaire form which consists of (ı) Personal Inquiry Form, (ıı) Age-Universal Religious Orientation * Dr.; Edinburgh Üniversitesi Teoloji Fakültesi Misafir Öğretim Üyesi, Edinburgh/Scotland, [E-posta: mustafakoc@london.com]Scale and (ııı) Beck Hopelessness Scale was applied on the sample of 157 French Muslim-Turks. As a result of this study which reveals the relationship between French Muslim-Turkish minority group’s intrinsic and extrinsic religiosity scores and the level of hopelessness, (a) it is determined that the hopelessness level of Muslim-Turkish minority with the high level of the intrinsic religiosity is lower than the others with the high level of the extrinsic religiosity. In addition, (b) it is observed in the correlation analyzes that there is a negative relationship between the intrinsic religiosity and the level of the loss of motivation; and a positive one between the latter and the extrinsic religiosity. At the end of the article, the quantitative data which is obtained from the research is discussed within the framework of the related literature.

___

  • Allport, Gordon W. & Ross, Michael J., “Personal Religious Orientation and Prejudice”, Journal of Personality and Social Psychology, 5 (4), 1967, 432-443.
  • Apaydın, Halil, “Ruh Sağlığı-Din İlişkisi Araştırmalarına Bir Bakış”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 10 (2), 2010, 59-77.
  • Arnette, Natalie C. ve ark., “Enhancing Spiritual Well-Being Among Suicidal African American Female Survivors of Intimate Partner Violence”, Journal of Clinical Psychology, 63 (10), 2007, 909-924.
  • Atay, İ. Meltem & Gündoğar, D., “İntihar Davranışında Risk Faktörleri: Bir Gözden Geçirme”, Kriz Dergisi, 12 (3), 2005, 39-52.
  • Ayten, Ali, Empati ve Din, İz Yayıncılık, İstanbul, 2010
  • Batıgün, Ayşegül, D., “İntihar Olasılığı ve Cinsiyet: İletişim Becerileri, Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Yalnızlık ve Umutsuzluk Açısından Bir İnceleme”, Türk Psikoloji Dergisi, 23 (62), 2008, 65-75.
  • Beck, Aaron T., “Thinking a Depression”, Archives of General Psychiatry, 9, 1963, 324-333.
  • Beck, Aaron T. ve ark., “The Measurement of Pessimism. The Hopelessness Scale”, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42 (6), 1974, 861-865.
  • Beck, Aaron T. ve ark., “Hopelessness and Suicidal Behaviour: An Overview”, Journal of American Medical Association, 243, 1975, 1146-1149.
  • Beck, Aaron T. ve ark., “Relationship between Hopelessness and Ultimate Suicide: A Replication with Psychiatric Outpatients”, The American Journal of Psychiatry, 147 (2), 1990, 190-195.
  • Brubaker, Rogers, “The ‘Diaspora’ Diaspora”, Ethnic and Racial Studies, 28 (1), 2005, 1-19.
  • Cebecioğlu, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, (3. Baskı), Anka Yayınları, Ankara, 2005.
  • Dilbaz, Nesrin & Seber, Gülten, “Umutsuzluk Kavramı: Depresyon ve İntiharda Önemi”, Kriz Dergisi, 1 (3), 1993, 134-138.
  • Durak, Ayşegül, “Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Türk Psikoloji Dergisi, 9 (31), 1994, 1-11.
  • Durak, Ayşegül & Palabıyıkoğlu, Refia, “Beck Umutsuzluk Ölçeği Geçerlik Çalış- ması”, Kriz Dergisi, 2 (2), 1994, 311-319.
  • Ergün, Başak & Ceyhan, Esra, “Psikolojik Danışma İlişkisinde Adler Yaklaşımına Göre Cesaretlendirme”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (35), 2011, 92- 101
  • Ertürk, Recep, “AB Ülkelerindeki Türkler ve Türk Araştırmalarının Gelişimi”, Sosyoloji Dergisi, 22 (3), 2011, 205-214.
  • Gorsuch, Richard, L. & Venable, G. Daniel, “Development of An Age-Universal I-E Scale”, Journal for the Scientific Study of Religion, 1983, 22, 181-187.
  • Güler, Özlem, “Dinî İnanç ve Psikolojik Sağlık İlişkisine Dair Bir Değerlendirme”, Toplum Bilimleri, 4 (8), 2010, 95-105.
  • Hill, Peter C. & Hood, Ralph W. J., Measures of Religiosity, Religious Education Press, Birmingham & Alabama, 1999.
  • Hill, Peter C. & Pargament, Kenneth I., “Advances in the Conceptualization and Measurement of Religion and Spirituality: Implications for Physical and Mental Health Research”, American Psychologist, 58, 2003, 64–74.
  • İmamoğlu, Vahit & Yavuz, Adem, “Üniversite Gençliğinde Dinî İnanç ve Umutsuzluk İlişkisi”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13 (1), 2011, 205-244.
  • Karaca, Faruk, Psiko-Sosyal Açıdan Yabancılaşma ve Dinî Hayat, Bil Yayınları, İstanbul, 2001.
  • Karaca, Faruk, “Dindarlığın Fonksiyonelliği Üzerine”, Dini Araştırmalar Dergisi, 6 (16), 2003, 75-85.
  • Kasapoğlu, Abdurrahman, “Kur’an’da Ümit - İman İlişkisi”, Tasavvuf: İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, 18, 2007, 155-176.
  • Kılavuz, Ulvi M., “Küreselleşen Dünyada Din”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 11 (2), 2002, 191-212.
  • Kızılgeçit, Muhammed, Yalnızlık, Umutsuzluk ve Dindarlık İlişkisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2011.
  • Kimter, Nurten, Dinî İnanç, İbadet ve Duanın Umutsuzlukla İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi [içinde], Ed. H. Hökelekli, D.E.M. Yayınları, İstanbul, 2006, 217-249.
  • Kirszbaum, Thomas ve ark., The Children of Immigrants in France: The Emergence of a Second Generation, (Unpublished Working Paper), UNICEF Innocenti Research Centre, France, 2009, 56 p.
  • Koenig, Harold G., “Religion and Medicine II: Religion, Mental Health, and Related Behaviors”, International Journal of Psychiatry in Medicine, 31 (1), 2001/2002, 97- 109.
  • Köktaş, Mehmet E., Türkiye’de Dinî Hayat, İşaret Yayınları, İstanbul, 1993. Köylü, Mustafa, “Ruh Sağlığı ve Din: Batı Toplumu Açısından Bir Değerlendirme”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23, 2007, 65-92.
  • Köylü, Mustafa, “Ruh ve Beden Sağlığı İle Din İlişkisi Üzerine Yapılan Araştırmaların Bir Değerlendirilmesi”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 28, 2010, 5-36.
  • Kur’an-ı Kerim Kurt, Abdurrahman, “Dindarlığı Etkileyen Faktörler”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 18 (2), 2009, 1-26.
  • Levin, Jeffrey S. & Chatters, Linda M., Research on Religion and Mental Health: An Overview of Empirical Findings and Theoretical Issues, Handbook of Religion and Mental Health (içinde), Ed. Harold. G. Koenig, Academic Press, San Diego, 1998, 33–50.
  • Miller, Alan S. & Stark, Rodney, “Gender and Religiousness: Can Socialization Explanations Be Saved?” American Journal of Sociology, 107 (6), 2002, 1399-1423.
  • Murphy, Patricia E. ve ark., “Klinik Depresyon Hastalarında Dinî İnanç ve Uygulamaların Depresyon ve Umutsuzlukla İlişkisi”, (Çev. Ö. Güler), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 48 (2), 2007, 161-170.
  • Onay, Ahmet, Dindarlık, Etkileşim ve Değişim, D.E.M. Yayınları, İstanbul, 2004.
  • Özmen, Dilek ve ark., “Lise Öğrencilerinde Umutsuzluk ve Umutsuzluk Düzeyini Etkileyen Etkenler”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9 (1), 2008, 8-15.
  • Öztürk, Resul, “Kelamî Açıdan Ümitsizlik (Yeis) ve İman-Amel İle İlişkisi”, E.K.E.V. Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 12 (34), 2008, 43-56.
  • Pargament, Kenneth I., The Psychology of Religion and Coping: Theory, Research, Practice, Guilford Press, New York, 1997.
  • Plante, Thomas G. ve ark., “The Association between Strength of Religious Faith and Psychological Functioning”, Pastoral Psychology, 48 (5), 2000, 405-412.
  • Sağlam, İsmail, “Fransa’daki Türklerin Din Görevlilerini Meslekî Yeterlik Açısından Değerlendirmeleri”, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 19 (1), 2010, 275- 299.
  • Sayar, Kemal, “Küreselleşmenin Psikolojik Boyutları”, Yeni Symposium, 39 (2), 2001, 79-94.
  • Seber, Gülten, Beck Umutsuzluk Ölçeği’nin Geçerliği ve Güvenirliği Üzerine Bir Çalış- ma, (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi), Anadolu Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Eskişehir, 1991.
  • Seber, Gülten ve ark., “Umutsuzluk Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirliği”, Kriz Dergisi, 1 (1), 1993, 139-142.
  • Seybold, Kevin S. & Hill, Peter C., “The Role of Religion and Spirituality in Mental and Physical Health”, Current Directions in Psychological Science, 10 (1), 2001, 21-24.
  • Steenwyk, Sherry A. ve ark., “Images of God as They Relate to Life Satisfaction and Hopelessness”, International Journal for the Psychology of Religion, 20 (2), 2010, 85-96.
  • Şahin, Adem, “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Umutsuzluk Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13, 2002, 143-157.
  • Şahin, Cengiz, “Eğitim Fakültesinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Umutsuzluk Düzeyleri”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 2009, 271 -286.
  • Taplamacıoğlu, Mehmet, “Yaşlara Göre Dinî Yaşayışın Şiddet ve Kesafeti Üzerinde Bir Anket Denemesi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10, 1962, 141-151.
  • Uğur, Düzgün, Dünyayı Adil Algılama ve Geleceğe Dair Umut/Umutsuzluk: Depresyon Tanısı Alan ve Almayan Kişilerde Adil Dünya İnancı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin, 2007.
  • Üskül, M. Zafer ve ark., TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Fransa Raporu. www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/belge/fransa_raporu.pdf, 2009, 31 s.
  • Yavuz, Adem, 18-25 Yaş Üniversite Gençliğinde Dinî İnanç ve Umutsuzluk İlişkisi: Sakarya Üniversitesi Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2009.