HZ. PEYGAMBER’İN ABDULLAH B. ÜBEYY’İN CENÂZE NAMAZINI KILMASI

Bu makalede; Müslüman olduğunu söyleyip mescitte namaz kıldığı halde Hz. Peygamber’i kendisine siyasi bir rakip kabul ederek onun aleyhinde çalışan, bu davranışları nedeniyle bir kısım sahâbîler tarafından münafık denen Abdullah b. Übeyy’in cenâze namazının Hz. Peygamber tarafından kılınması meselesi ele alınacaktır. Konu, ilgili âyet ve hadisler ışığında incelenecektir. Bu arada hadisçi olmayan bazı âlimlerin bu mevzuun temelini teşkil eden rivâyetlerin muteber hadis kaynaklarında yer almadığı veya söz konusu rivayetlerin sahih olmadığı iddiası da değerlendirilecektir.

-

Performing of the Prophet Abdullah b. Ubayy’s the Funeral PrayerIn this article, it will be discussed that the Probhet performed the funeral prayer of Abdullah b. Ubayy. Abdullah b. Ubayy claimed to be Muslim and prayed at the Mosque but agreed the Probhet a political rival and worked against him. therefore, he was accused of being hypocrites by some of the Companions.This issue will be examined in the light of relevant verses and hadiths. In the meantime, some scholars do not muhaddith claims in this regard, saying the narrations are not authentic will be discussed.

___

  • vefat tarihi olarak H.94, 95, 98, 99 gibi farklı rakamlar zikretmektedirler 89 . İncelmeye tabi tutulan bu hadisin ravileri güvenilir, sendinde kopukluk yoktur. Hadisin metinine yukarıda sözü edilen alimlerden başka itiraz eden yoktur. İbn Ömer Hadisi Birinci Rivâyeti: Bu rivayet, Buhârî ve Müslim’de bulunan müttefkun aleyh hadistir. Hadisin senedinde yer alan ravîler: ْنَع َرَمُع ُنْب يهَّللا ُدْيَ بُع اَنَ ثَّدَح َةَماَسُأ وُبَأ اَنَ ثَّدَح َةَبْيَش يبَِأ ُنْب يرْكَب وُبَأ اَنَ ثَّدَح َرَمُع ينْبا ينَع ٍعيفاَن 83 İbn Hacer, Tehzibu’t-Tehzîb, VIII, 412; İbn Ebî Hatim, el-Cerh ve’t-Ta’dîl, II, 615. 84 İbn Ebî Hatim, el-Cerh ve’t-Ta’dîl, II, 615; İbn Hibbân es-Sikat, VII, 360. 85 İbn Hacer, Tehzibu’t-Tehzîb, VIII, 228. 86 İbn Hibbân es-Sikat, VII, 360. 87 ez-Zehebî, Tezkiretü’l-Huffâz, I, 108; İbn Hacer Tehzibu’t-Tehzîb, IX, 395; İbn Hibbân es-Sikat, V, 3 88 İbn Hacer Tehzibu’t-Tehzîb, VII, 23; ez-Zehebî, Tezkiretü’l-Huffâz, I, 78; es-Süyûtî, Tabakaâtu’lHuffâz, I, 39. 89 es-Süyûtî, Tabakâtu’l-Huffâz, I, 39. Abd b. Humeyd b. Nasr Ebû Muhammed, el-Müsned, thk. Subhî es-Semerrâî, Mektebetü’s-Sünne Kahire,1408/1988. Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, Mısır, 1375/1956. el-Aynî, Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ, Umdetü’l-Kârî, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-’Arabî, Beyrut, trs. el-Bakillanî, et-Takrîb ve’l-İrşâd, thk. Abdulhamîd b. Ali Ebu Züneyd I-III, Müessestü’r-Risâle, 1418/1990. el-Beğavî el-Hüseyn b. Mesûd, Mâlimü’t-Tenzîl, Dâru Tayyibe, Riyâd 1411. el-Belâzûrî Ahmed b. Yahya, Ensâbü’l-Eşrâf, Kahire 1959. el-Bezzâr Ebu Bekir b. Ahmed, Müsndü’l-Bezzâr, Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem, Medine 2009. el-Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, el-Camiu’s-Sahîh, İst. 1979. ………………………, et-Tarîhu’l-Kebîr, Dâru’l-Fikr, trs. el-Cuveynî, el-Bürhân fî Usûli’lil-Fıkh, thk. Abdulazîm Mahmûd ed-Dîb, Mısır 14 Çağatay Neşet, İslam’dan Önce Arap Tarihi, Ankara 1963. Deniz, Tekin, Abdullah b. Übey b. Selûl Ve Hz. Peygamber’le İlişkileri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007. Ebü’s-Süûd Muhammed b. Muhammed el-İmâdî, İrşâdu’l-Akli’s-Selîm, Dâru
  • İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî Beyrut trs. el-Gazzâlî, el-Menhûl min Ta’liâti’l-Usûl, Dâru’l-Fikr, Dımeşk 1400/1980. …………………….., el-Mustasfa min İlmi’l-Usûl, DâruSadır, Mısır,1324. el-Hâkim Ebu Abdllah en-Neysâbûrî, el-Müstedrek, thk. Mustafa Abdülkâdir Atâ’, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1411/1990. İbn Abdilberr, Ebû Ömer Yusuf b. Abdilberr en-Nemerî, el-İstîâb fî Ma’rifeti’l-Ashâb, thk. Ali el-Becâvî Kahire trs. İbn Ebî Hatim, Abdurrahmân İbn Ebî Hatim er-Razî, el-Cerh ve’t-Ta’dîl, Dâru
  • İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, 1271/1952. İbn Hacer Ahmed b. Alî el-Askalânî, Fethu’l-Bârî, Dâru’l-Ma’rife , Beyrut. …………………, Tehzibu’t-Tehzîb, Dâru’l-Fikr 1404/ 1984. İbn Hazm, el-İhkâm fî Usul’i-İhkâm, Daru’l-Hadîs, Kahire 1. Baskı, 1404. İbn Hibbân Muhammed b. Hibbân b. Ahmed Ebû Hatim el-Bustî, es-Sikat, thk. es-Seyyid Şerefüddîn Ahmed, Dâru’l-Fikr 1395/1975. İbn Hişâm, es-Sîretü’n-Nebeviyye, Beyrut, 1391/1971. İbn İshâk, Muhammed b. İshâk, es-Sîre, thk. Muhammed Hamîdullah, Konya 1401/1981, I,303; İbn Kesîr İsmâîl b. Ömer b. Kesir, es-Sîretü’n-Nebeviyye, Dâru’l-Ma’rife,Beyrut, 1393/1975. ……………………., el-Bidâye ve’n-Nihâye, Mektebetü’l-Meârif, Beyrut trs. ……………………, Tefsîru’l-Kurâni’l-Azîm, Kahire 1390/1971. İbn Mâce Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, es-Sünen, thk. M. Fuad
  • Abdulbâkî, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arbî,1395/1975. İbn Sa’d Ebû Abdillah Muhammed, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Dâru Sadır, Beyrut trs. İbnü’l-Esîr, İzzüddîn, el- Kâmi fi’t-Tarîh, Beyrut 1385/1965. Koçyiğit Talat, “Abdullah b. Übey b. Selûl”, DİA, İstanbul 1988. Köksal M. Asım İslâm Tarihi, Şamil Yayınevi, İst. trs. X, 251-252. el-Kurtubî Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr, el-Câmi’ li- Ahkâm’i-Kur’ân, trs. el-Meydânî Abdurrahman Hasan, Zahiretü’n-Nifâk, Dâru’l-Kalem, Dımeşk, trs. el-Mîlânî, Âyetullah es-Seyyid Ali el-Huseynî, es-Sahîhân fî’l-Mîzân, Merkezü’lHakîkî’l-İsâmî, Kum trs. el-Mubarekfûrî, Ebü’l-Alâ Muhammed Abdurrahmân b. Abdurrahîmi, Tufetu’lEhvezî b. Şerhi Câmii’t-Tirmizî, Dâru’l-Kütübi’l-İmiyye, Beyrut trs. Müslim Ebu’l-Husyn el-Haccâc el-Kuşeyrî, el-Câmiu’s-Sahîh, thk M. Fuad Abdulbâkî , Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut 1972. en-Nesâî Ahmed b. Şuayb, es-Sünen, Beyrut trs. Sezikli Ahmet, Hz. Peygamber, Devrinde Nifak Hareketleri, Ankara 1994. es-Subkî, el-İbhâc, fî Şerhi’l-Minhac, Dâru’l-kütübil-ilmiyye, Beyrut, 10404 es-Süyûtî Celâludddîn Abdurrahmân b. Kemal, ed- Dürrü’l- Mensûr, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1993. …………………, Tabaktu’l-Huffâz, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye Beyrut trs. eş-Şevkânî, Fethu’l-Kadîr, Dâru’l-Fikr, trs. et-Taberânî Ebul-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyûb, el- Mu’cemü’l-Kebîr, Mektebetü’l-Ulûm ve’l-Hikem el-Mevsil 14041983. ………………….., el-Mu’cemü’l-Evsad, Kahire 1415. et-Taberî Ebû C’afer b.Muhammed, Câmiu’l-Beyân ‘an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân Ahmed
  • Muhammed Şâkir, Müessesetü’r-Risâle Mısır 1402/2000 …………………, Târîhu’l Ümem ve’l-Mülûk, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahîm, Beyrut trs. et-Tahâvî, Ebû C’afer Ahmed b.Muhammed et-Tahâvî, Şerhu Meâni’l-Asâr, thk.
  • Muhammed Zühr’i en-Neccâr, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1399 ………………………… Şerhu Müşkili’l-Asâr, thk Şuayb el-Arnaud, Müessestu’rRisâle, 1415/1915. et-Timizî Ebû Îsâ Muhammed b. Sevre, el-Câmiu’s-Sahîh, thk. Ahmed Muhammed
  • Şâkir, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1403/1983. Vâkıdî Muhammed b. Ömer, Kitabü’l-Meğazî, thk. Marsden Jones, Beyrut, 1966. Yardım Ali, “İbn Ebû Şeybe” DİA, İst.1999, s.442-443. Yazır Ahmed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Feza Gazetecilik A.Ş. İst. trs. ez-Zebîdî Ahmed b. Abdüllatîf Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi terc. Ahmed Naim Kâmil Miras, Ankara 1970. ez-Zehebî, Muhammed b. Ahmed Ebû Abdillâh ed-Dımeşkî Tezkiratu’l-Huffaz, Beyrut. trs. …………….., el-Kâşif fî Ma’rifeti Men lehu Rivâyetün fi’l-Kütübi’s-Sitte,thk.
  • Muhammed Avvâme, Dâru’l-Kıble li’s-Sekâfeti’l-İslâmiyye, Cidde, 1413/1992. ez-Zemahşerî, Cârullah Muhammed b. Ömer, el-Keşşâf ‘an Hakâiki’t-Tenzîl fî
  • Vucûhi’t-Te’vîl Beyrut trs.