Gazzâlî'de Tanrı İnsan İlişkisinin Ahlâkî Boyutu / Moral Dimension of the Relationship Between God and Man According to al-Ghazali / الجانب الأخلاقي من علاقة الإله بالإنسان عند الغزالي

Bu makalede, önce Tanrı insan ilişkisinin epistemolojik ve ahlaki boyutu ele alınmaktadır. Daha sonra bu ilişkiyi mümkün kılan Allah’ın sıfat ve isimleri karşısında İslam düşüncesinde ortaya çıkan epistemolojik ve ahlaki tavır karşılaştırılmaktadır. Allah insan ilişkisi çerçevesine ortaya çıkan söz konusu iki ilişki biçiminden biri olan ahlaki ilişki, Gazzâlî’nin, Allah’ın En Güzel İsimlerini yorumlama biçimi çerçevesinde değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ahlak, epistemoloji, Allah’ın en güzel isimleri, tasavvuf, Mutezile

Moral Dimension of the Relationship Between God and Man According to al-Ghazali

In this article, first, the epistemological and moral dimension of the relationship between God and man is discussed. Then, the epistemological and moral attitudes that emerged in Islamic thought against the adjectives and names of Allah, which make this relationship possible, are compared. One of these two forms of relationship, which emerges in the framework of God's human relationship, is the moral relationship, which is evaluated within the framework of al-Ghazâlî’s interpretation of God's Most Beautiful Names.

Keywords:

Morality, epistemology, God's most beautiful names, sufism, Mutezile,

PDF

___

Erich Fromm, Sahip Olmak Ya da Olmak, Çev.: Aydın Arıtan, Say Yayınları, Ankara 2015.

Gazzâlî, Filozofların Tutarsızlığı, Çev.: Mahmut Kaya Hüseyin Sarıoğlu, Klasik Yayınları, İstanbul 2009.

Gazzâlî, el- İktisat fi’l İ’tikat, Darü’l Kitabü’l İlmiyye, Beyrut 1983.

Gazzâlî, İtikatta Orta Yol, Çeviren, Osman Demir, Klasik Yayınları, İstanbul 2012.

Gazzâlî, el-Maksadu’l-Esnâ fi şerhi meani’l-esmaillahi’l-hüsnâ, nşr.: Bessam Abduvahheb el-Câbî, el-Ceffan ve’l-Câbî li’t-tıba ve’n-neşr, Limassol 1987.

Gazzâlî, İhyau Ulûmi’d- Din, Beyrut 1334.

Hace Abdullah el- Ensârî el- Herevî, Tasavvufta Yüz Basamak, Tercüme: Abdurrezzak Tek, Bursa 2008.

Hamdi Yazır, Hak Dini, Kur’an Dili, Eser Kitabevi, İstanbul 1971.

Kamuran Birand, İlk Çağ Felsefe Tarihi, AÜİF Yayınları, Ankara 1987.

Necati Öner, Mantık, AÜİF Yayınları, Ankara 1978.

Paul Nızan, Eskiçağ Maddecileri, Çev: Avşar Timuçin, Telos Yayınları, İstanbul, 1998.

Serdar Mutçalı, Arapça Türkçe Sözlük, İstanbul 1995.

Toshihiko İzutsu, İslam’da Varlık Düşüncesi, Çeviren: İbrahim Kalın, İnsan Yayınları, İstanbul 1995.