ŞEYH FETHULLAH VERKÂNİSÎ VE ED-DÜRERÜ’L-FETHİYYE Fİ’L-AVÂMİLİ’N-NAHVİYYE ADLI ESERİNİN TAHKİKİ

Bu çalışma, XIX. yüzyılda Türkiye’nin doğusunda yaşamış büyük âlimlerden ve Nakşibendî-Halidîliği kolunu devam ettirenlerden biri olan Şeyh Fethullah Verkânisî'nin (v.1317/1899), medreselerde ders kitabı olarak okutulan Avamil-i Cürcânî üzerine yapmış olduğu şerhi hakkındadır. Eser, Avamil şerhleri arasında son dönemlerde yapılanlardan olması hasebiyle önemlidir. Çalışmada kısaca Şeyh Fethullah Verkânisî'nin hayatına ve eserlerine değinildikten sonra eserin tahkikinde kullanılan nüshaların özellikleri, eserin ismi, muhtevası ve elde edilen bulgulara yer verilmiştir. Son bölümde ise ed-Dürerü’l- Fethiyye fi’l-Avâmili’n-Nahviyye adlı eserin tahkiki yapılmıştır.

SHEIKH FATHULLAH WARKANISI AND VERIFICATION AND ANALYSIS OF HIS WORK NAMED AL-DURAR AL-FATHIYYAH FIL AWAMILIN NAHWIYYAH

This study is about the explanatory work on Awamil Al-Jurjani, a work used as textbook in madrasahs. The explanatory work on Awamil Al-Jurjani named Al-Durar Al-Fathiyyah was written by Sheikh Fathullah Warkanisi (d. 1317 A.H./1899), a great scholar from the eastern provinces of Turkey who lived in the 19th century and continued the Halidiyyah branch of the Naqshbandiyyah path. The work is of significance due to being one of those to be written in the last few centuries amongst the explanatory works on Awamil. This study provides coverage for the features of the copies of the work used in its verification, the name of the work, its contents and the related findings. The last section of this article contains the verification of the work named Al-Durar Al-Fathiyyah fil Awamilin Nahwiyyah.

___

  • Bağcı, Ali, Ohin Kütüphanesi’ndeki Sarf/Nahiv Konulu Yazmalar, İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, Bahar-2017.
  • Baz, İbrahim, Şeyh Asım Ohinî ve Birketü’l-Kelimât fî Menâkıbı Ba’di’s-Sâdât İsimli Eseri, İlahiyât, 2016.
  • Beroje, Sahip, “Şeyh Fethullah el-Verkanisî, Bazı Fıkhî Görüşleri ve Fıkhî Anlayışı”, Uluslararası Dünden Bugüne Tatvan ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, 2008.
  • Bilen, Mehmet, Ohinli Şeyh Alauddin ve Hadis Usulüne Dair Manzumesi, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 37, Erzurum, 2012.
  • Cebecioğlu, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Anka Yayınları, İstanbul, 3.Baskı, 2005.
  • Çağbayır, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2007.
  • Çakır, Mehmet Saki, Seyyid Taha Hakkari ve Nehri Dergâhı, Nizamiye Akademi, İstanbul, 2017.
  • Çiçek, M. Halil “Tatvan ve Çevresinde İlmî Çalışmalar ve Ohin Medresesi Örneği” Uluslararası Dünden
  • Bugüne Tatvan ve Çevresi Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, 2008.
  • Durmuş, İsmail “el-Avâmilü’l-Mie”, DİA (Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi), Ankara, 1991.
  • El-Attâr, Hasan Hâşiyetü’l-Attâr alâ Cemi’l-Cevâmi’, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1999.
  • El-Harrânî, İbrahim et-Tuhfetü’l-Hâlidiyye fî Beyâni’l-İcâzeti’l-İlmiyyeti’ş-Şeriyye fi’l-Medârisi’t- Türkiyye, Hâşimî Yayıncılık, İstanbul, 2017.
  • Korkusuz, M.Şefik, Nehri’den Hazne’ye Meşayih’i Nakşibendi, Pak Ajans Yayıncılık, İstanbul, 2010.
  • Ohinî, Asım, Birketü’l-Kelimât fî Menâkıbı’s-Sâdât, Yazma Eser (Ohin Medresesi).
  • Okur, Hüseyin, Muslihiddin Mustafa b. Şaban es-Sürûrî’nin Şerhu’l-Misbâh Adlı Eserinin Edisyon Kritiği, Sakarya Üniversitesi SBE, (Basılmamış yüksek lisans tezi) Haziran, 2011.
  • Öncü, Mustafa, Fethu’l-Esrâr fî Kitâbi’l-İzhâr Adlı Eserin İnceleme ve Edisyon Kritiği, Marmara Üniversitesi, SBE, (Basılmamış yüksek lisans tezi) İstanbul, 2009.
  • Yurtgezen, Ali, Hâcegân Sultanları, Semerkand Yayınları, İstanbul, 2. Baskı, 2013.