BATI TRAKYALI ÂLİM AHMET DAVUDOĞLU’NUN SELAMET YOLLARI ADLI ESERİNDE BAZI FIKHÎ TERCİHLERİ

Bu makalede Batı Trakyalı bir âlim olan Ahmet Davudoğlu’nun Selâmet Yolları isimli eserindekifıkhî tercihleri değerlendirilmiştir. Selâmet Yolları isimli bu eser, muhaddis İbn Hacer el-Askalânîadlı âlimin ahkâmla ilgili hadislere dair kaleme aldığı Bülûgu’l-merâm min edilleti’l-ahkâm isimlieserinin Türkçe tercümesi ve izahıdır. Makalede öncelikle müellif Ahmet Davudoğlu ve eserininkısa bir tanıtımı yapıldı. İbn Hacer ve bu esere şerh yazan şârih San‘ânî’nin farklı mezhepleremüntesip birer âlim olmalarına karşın Ahmet Davudoğlu, Hanefî bir geleneğe sahip birmütercimdir. Fakat Davudoğlu’nun bazı fıkhî konularda bağlı olduğu mezhep görüşünden farklıdüşündüğü görülmektedir. Özellikle “Kâmette Bazı Lafızların Tek veya Çift Okunması”, “RükûaGiderken ve Rükûdan Doğrulurken Ellerin Kaldırılması (Ref‘u’l-yedeyn)”, “Yağmur Duası(İstiskâ) Namazı” gibi selef ve halef ulemanın ihtilaf ettiği kadim fıkhî meseleler hususunda nasılbir tercihte bulunduğu tespit edilmeye çalışılmıştır.

A WESTERN THRACIAN SCHOLAR: DAVUDOĞLU’S FIQH PREFERENCES IN THE CONTEXT OF HIS WORK NAMED SELAMET YOLLARI

In this article, Western Thracian scholar Ahmet Davudoğlu's book named Selamet Yolları is evaluted in the context of fiqh (Islamic jurisprudence) preferences. It is the translation and commentary of Bulugh al-Maram min Adillat al-Ahkam, written by Ibn Hajar al-Askalânî on the hadiths of ahkâm. In the article firstly Ahmet Davudoğlu and his work was explained briefly. Although Ibn Hajar al-Askalani, and explorer San’ânî are scholars of different sects, Ahmet Davudoğlu is a translator has a Hanafi tradition. However, Davudoğlu seem to think differently from the sectarian view to which he is bound in some fiqh issues. Especially “Single or Double Reading of Some Words in Kamet”, “Reasing of hands while going bowing and straightening up from bowing in the prayer”, “Prayers for rain” as the predecessor and successor ulema disputes on the issue of how to make choices about the ancient fiqh issues have been tried to determine.

___

  • ALİ EL-KÂRÎ, Ebü'l-Hasen Nuruddîn Ali b. Sultan Muhammed. Fethü bâbi’l-‘inâye bi şerhi’n- Nukâye. nşr. Muhammed Nizâr Temîm. Heysem Nizâr Temîm. Beyrut: Dâru'l-Erkam, 1418/1997.
  • AYNÎ, Ebû Muhammed Bedreddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ. Umdetü’l-kârî’ şerhu Sahîhi’l- Buhârî. Kahire: İdâretü’t-tıbâ‘ati’l-münîriyye, ts.
  • AYNÎ, el-Binâye fî şerhi'l-Hidâye. tsh. Muhammed Ömer. Beyrut: Dâru'l-fikr, 1400/1980. Cambazov, İsmail. Medresetü’n-Nüvvâb: Anılar-Belgeler. Sofya: Ahmed Davudoğlu Dostluk ve Kardeşlik Vakfı 2005.
  • ÇİFTÇİ, Muhammed Hüsnü, Hanefî Mezhebinde Buhârî Rivayetlerine Ters Düşen Hükümlerin Tahlili (Namaz Örneği). Doktora tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
  • DAVUDOĞLU, Ahmet. Selâmet Yolları. İstanbul: Sönmez Neşriyat, ts.
  • DAVUDOĞLU, Ahmet. Ölüm Daha Güzeldi. İstanbul: Mihrab Yayınları, 1970.
  • İBN ÂBİDÎN, Muhammed Emîn b. Ömer b. Abdülazîz ed-Dımaşkî. Reddü’l-muhtâr ale’d- Dürri’l-muhtâr şerhi Tenvîri’l-ebsâr. İstanbul: Kahraman yay., 1984.
  • İBN BATTAL, Ebü’l-Hasen Ali Halef b. Abdülmelik. Şerhu Sahîhi’l-Buhârî. göz. geç. Ebû Temîm Yâsir b. İbrâhim. Riyad: Mektebetü’r-rüşd 1420/2000.
  • İBN KUDÂME, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed b. Muhammed Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî. thk. Abdullâh b. Abdülmuhsin Türkî, Abdülfettâh Muhammed el- Hulv. Kahire: Hicr li't-tıbâa ve'n-neşr, 1992.
  • İBN RÜŞD (el-Hafîd), Ebü'l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesid. Kahire: Dâru’s-selâm, 2006.
  • İBNÜ’D-DEHHÂN, Ebû Şücâ‘ Fahreddîn Muhammed b. Ali b. Şuayb, Takvîmü’n-nazar fî mesâili hilâfiyye zâi‘a fî nübezi mezhebiyye en-nâfi‘a. thk. Eymen Nasreddîn el-Ezherî. Beyrut: Dâru'lkütübi'l- ilmiyye, 2001/1421.
  • HATİBOĞLU, İbrahim. “Medresetü’n-Nüvvâb”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2003. 28: 344-346
  • İHSANOĞLU, Ekmeleddîn. Bulgaristan’da Türk-İslam Eğitim ve Kültür Müesseseleri ve Medresetü’n- Nüvvâb. İstanbul: İSAR, 1993.
  • KÂSÂNÎ, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mes‘ûd. Bedâi‘ü’s-sanâ’i‘fî tertîbi'ş-şerâi'. thk. Ali Muhammed Muavviz, Âdil Ahmed Abdülmevcûd. Beyrut: Dâru'l-küttâbi’l-Arabî, 1982.
  • KESKİOĞLU, Osman. Bulgaristan'da Türkler. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. 1985.
  • MÂVERDÎ, Ebü'l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habîb. el-Hâvi'l-kebîr Şerhu Muhtasari'l-Müzenî. thk. Ali Muhammed Muavviz, Âdil Ahmed Abdülmevcûd. Beyrut: Dâru'l-kütübi'l-ilmiyye, 1994/1414.
  • MUSÂ B. ALİ b. Muhammed el-Emîr. Câbir b. Abdillah ve fıkhuh. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1421/2000.
  • MERĞÎNÂNÎ, Ebü'l-Hasan Burhâneddîn Ali b. Ebî Bekr. el-Hidâye şerhu Bidâyeti’l-mübtedî. thk. Muhammed Muhammed Tâmir. Hâfız Aşûr Hâfız. Kahire: Dâru’s-selâm, 2000.
  • MÜBÂREKFÛRÎ, Ebü'l-Ulâ Muhammed Abdurrahmân b. Abdürrahîm. Tuhfetü'l-ahvezî. Kahire: Dâru’l-hadîs, 2001.
  • NEVEVÎ, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref. el-Mecmû‘ şerhu'l-Mühezzeb. Beyrut: Dâru'lfikr, ts.
  • ENGİN, Nihat. “Ahmet Davudoğlu”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1994. 9: 52-53.
  • SERAHSÎ Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl. el-Mebsût, Çağrı Yay., İstanbul: 1982-1983.
  • ŞEYBÂNÎ, Muhammed b. Hasan b. Ferkad. el-Asl. tsh. Ebü'l-Vefâ Afgânî. Beyrut: Âlemü'lkütüb, 1410/1990.
  • TAHÂVÎ, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâmet el-Ezdî. Muhtasaru İhtilâfi’l-ulemâ. thk. Abdullâh Nezîr Ahmed. Beyrut: Dâru'l-beşâiri'l-İslâmiyye, 1416/1995.
  • TOPALOĞLU, Aydın. Nüvvâb Okulu’nun ve Mensuplarından Ahmed Hasan Davudoğlu’nun Bulgaristan’daki İslâm Kültürüne Katkıları. Balkanlar’da İslâm Medeniyeti Milletlerarası Sempozyum Tebliğleri. Sofya, 21-23 Nisan 2000.