Kırsal Yerleşimlerin Doğal ve Sosyo-kültürel Peyzaj Değerlerinin Belirlenmesi: Kırklareli Kocayazı ve Kula KöyüÖrneği

Bu çalışmada, Kırsal alanlar; arazi yapısı, üretim biçimi, yerel peyzaj karakteri gibi doğal ve sosyo-kültüreldeğerleri ile özgünlük taşırlar ve özgün peyzaj değerlerinin tespiti planlama ve tasarım çalışmalarında etkendir" hipoteziüzerinde kurgulanmıştır. Bu kapsamda, çalışmada, Kırklareli İli Kocayazı ve Kula köyü özelinde doğal ve sosyo-kültürelpeyzaj değerlerinin saptanarak, yere özgün karakteristiklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede; literatür verileri ilearazi çalışmalarına dayalı olarak doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerlerine ilişkin yerel potansiyel belirlenmiştir. CBSaracılığı ile ArcGis 10.1 programı çerçevesinde topoğrafik yapı (yükseklik, eğim, bakı), hidrolojik yapı, büyük toprakgrupları, arazi kullanım yetenek sınıfları, erozyon durumu, meşcere durumu, şimdiki arazi kullanım durumu ile tarihi vearkeolojik değerlere ilişkin haritalar üretilmiştir. Literatür verileri, arazi çalışmaları ve haritalardan elde edilen verilere ilişkinolarak, doğal ve sosyo-kültürel kimlik kartları oluşturulmuş ve BEK Analizi ile de değerler ve potansiyeller belirli kavramlareşliğinde ortaya konmuştur. Sonuç olarak, Kocayazı ve Kula köyleri arazi yapısı, etnik kökeni, yerleşim biçimi, folklorikdeğerleri, ekonomik yapısı gibi doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerleri ile yerel karakteristiklere sahip olduğubelirlenmiştir.

Determination of the Natural and Socio-cultural Landscape Values of Rural Settlements: Kırklareli Kocayazı and Kula Village Examples

This study is built on the hypothesis that "Rural areas have originality with their natural and socio-culturalvalues such as land structure, production style, local landscape character, and the determination of original landscapevalues is a factor in planning and design studies". In this context, it was aimed to determine the natural and socio-culturallandscape values of Kırklareli Province Kocayazı and Kula villages and their unique characteristics in this study. Based onliterature data and field studies, local potential for natural and socio-cultural landscape values has been defined. Maps oftopographic structure (elevation, slope, aspect), hydrological structure, large soil groups, land use capability classes, erosionstatus, stand status, current land use status and historical and archaeological values were produced via ArcGis 10.1 programwithin the framework of GIS. Regarding the data obtained from literature, field studies and maps, natural and socio-culturalidentity cards were created and values and potentials were revealed within certain concepts with BEK Analysis. As a result,it has been specified that Kocayazı and Kula villages have natural and sociocultural landscape values and local characteristicssuch as land structure, ethnic origin, settlement style, folkloric values, and economic structure.

PDF

___

Altunkasa, MF, 2006. Peyzaj Mühendisliği. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, 36 s., Adana.
Anonim, 2006. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi-1. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, https://kkp.tarim.gov.tr/Ulusal_kirsal_kalkinma_stratejisi%20(2007-2013).pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020).
Anonim, 2008. Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatı ve İlgili Mevzuat. https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Mevzuat/Talimatlar/ToprakAraziSiniflamasiStandartlari TeknikTalimativeIlgiliMevzuat_yeni.pdf (Erişim Tarihi: 26.02.2021).
Anonim, 2013. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi-2. T.C. Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı, https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS%20(2014-2020).pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020).
Anonim, 2014. Kırsal Kalkınma Eylem Planı. T.C. Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı, https://kkp.tarim.gov.tr/KKEP2015-2018.pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020).
Anonim, 2019. On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/On-BirinciKalkinma-Plani.pdf (Erişim Tarihi: 01.09.2020).
Anonim, 2020a. Türkiye İlçe Nüfusları - trakyanet. www.trakyanet.com › nufus › turkiye-ilce-nufuslari (Erişim Tarihi: 20.10.2020).
Anonim, 2020b. Kentlerin Geleceği için Bek Analizi, https:// www. kentselstrateji.com/ wp-con nt/uploads/ BEK.pdf (Erişim Tarihi:12.09.2020).
Anonim, 2020c. Kula Köyü Genel Özellikleri, https://www.kulakoyu.com/kulanin-dunu-bugunu/ (Erişim Tarihi: 05.10.2020).
Anonim, 2008. Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatı ve İlgili Mevzuat. https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Mevzuat/Talimatlar/ToprakAraziSiniflamasiStandartlar iTeknikTalimativeIlgiliMevzuat_yeni.pdf (Erişim Tarihi: 26.02.2021).
Çakır A, 2013. Lot 2 Tourism Marketing Survey Kofcaz/Turkey. Initiation of Partnerships for Valorization of Local Natural Assets and Cultural Haritage. Bulgaria- Turkey IPA Cross-Border Programme, CCI Number 2007CB16IPO008.
Eminağaoğlu Z ve Çevik S, 2007. Kırsal Yerleşmelere İlişkin Tasarım Politikaları ve Araçlar. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(1): 157-162.
Erdem M, 2012. Kırsal Yerleşim Peyzaj Kimlik Özelliklerinin Tespiti, Korunması ve Geliştirilmesine Yönelik Değerlendirme Matrisi Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), İstanbul.
Görmüş S, 2012. Korunan Alanlarda Peyzaj Karakter Analizi: Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli Parkı Örneği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), Ankara.
Köse Y ve Şahin Ş, 2012. Bir Kırsal Yerleşim Olarak Evciler Mahallesi Peyzaj Özellikleri. Ankara Araştırmaları Dergisi, 5(2):57-72.
Kırklareli İl Kültür Varlıkları Envanteri, 2014. Kırklareli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, 503 s., Kırklareli.
Kruckeberg A, 2004. Geology and Plant Life: The Effects of Landforms and Rock Types on Plants. University of Washington Press.
Mandal R B, 2001. Introduction to Rural Settlement. Concept Publishing Company, pp. 191-198, New Delphi.
Ortiz-Guerrero CE, 2013. The New Regionalism: Policy Implications for Rural Regions. Cuadernos de Desarrollo Rural, 10(70): 47-67.
Özdoğan H, 2016. Kırklareli İli Köy Adları İncelemesi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Kırklareli.
Roberts BK, 1996. Landscape of Settlement. Prehistory to the Present, Routledge.
SEGE, 2017. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Ankara Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Yayını, https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/ dokumanflipbook /ilcelerinsosyo-ekonomik-gelismislik-siralamasi-arastirmasi-sege-2017/1969 (Erişim Tarihi: 12.09.2020).
Tarhan Y, 2020. Kırsal Kalkınma Kapsamında Lavanta Tarımı-Ekoturizm İlişkisi: Isparta İli Kuyucak Köyü Örneği. Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış), Bartın.
Topçuoğlu S ve Kiper T, 2020a. Kırsal Alanlarda Yerel Kimlik Özelliklerinin Belirlenmesi: Tekirdağ İli Saray İlçesi Örneği. Journal of Forestry, 16(1):73-104.
Topçuoğlu S ve Kiper T, 2020b. Tekirdağ İli Saray İlçesi Kırsal Yerleşimlerinin Kalkınmasına Yönelik Turizm Öncelikli Stratejilerin Belirlenmesi. Kent Akademisi, 13(3): 513-525.