Evsizlik ve Evsizliği Açıklayan Teoriler

Evsizlik olgusu, sosyal bilimlerin ilgisini gün geçtikçe daha fazla çeken toplumsal bir sorun olmakla birlikte, sorununun kavramsallaştırmasında ve teorileştirilmesinde sosyal bilimcilerin hemfikir olamadığı bir literatüre sahip olduğumuz da aşikârdır. Sosyal bilimcilerin hemfikir olamamasının en önemli sebeplerinden biri ise toplumların sahip olduğu dilleri, kültürleri, sosyal ve ekonomik yapıları olarak gösterilebilir. Diğer taraftan, bugüne kadar yapılmış teoriler bizlere evsizlik olgusunun ne olduğuna, arka planında neler olabileceğine ve sosyal politikalar bağlamında bizlerin neler yapabileceğimize ilişkin önemli tezlerdir. Evsizlik, özellikle gelişmiş ülkelerde kapitalist süreçlerin etkisi ile ve akabinde oluşan bireyselleşmenin ön plana çıktığı 1980’li yılların önem bir sosyal sorunu olarak ortaya çıkmıştır. Gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkeler için ise yoksulluk, yetersiz gelir, göç, işsizlik, kentsel dönüşüm, gelir dağılındaki yetersizlik, kendini gerçekleştirememe, akıl hastalığı, madde bağımlılığı ve aile yapısındaki değişimin etkisiyle artmaya başlamıştır. Nihayetinde, bu sayılan özelliklerin ve evsizlik olgusunun, kent alanıyla özdeşleştiğini, bir nevi yanlış kentleşmeyle birlikte ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Çalışma bu temel tezden yola çıkarak; evsizlik olgusunu ve evsizliğin nedenlerini açıklamaya çalışan teorileri tartışmaktadır. İlk olarak, iki temel teorik yaklaşım ele alınır; “bireysel” ve “yapısal” teorik yaklaşımlar. İkinci olarak, belirtilen iki temel yaklaşıma alternatif olarak ortaya çıkan teoriler değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Evsizlik, Bireysel ve Yapısal Teoriler, Post-Yapısalcılık, Post-modernizm

Homelessness and Theories Explaining Homelessness

While the phenomenon of homelessness is a social problem that attracts more and more attention from social sciences, it is also obvious that we have a literature, which the social scientists cannot agree upon in conceptualizing and theorizing the problem. Languages, cultures and social and economic structures of societies can be considered as some of the most important reasons that social scientists are not in agreement on. On the other hand, until now ever made theories tell us what the phenomenon of homelessness is, what can happen in the background and important arguments for what we can do in the context of social policies. On the other hand, homelessness emerged as an important social problem in the 1980s, especially in developed countries, where capitalism was working with all its institutions and the individuality was at the forefront. For undeveloped and developing countries, poverty, insufficient income, migration, unemployment, urban transformation, market transformation, lack of self-realization, mental illness and substance dependence have begun to increase with the effect of change in family structure. Ultimately, we can say that these features and the phenomenon of homelessness are characterized by identified with the urban realm, together with a sort of conurbation. The study, starting from this basic thesis, discusses the theories about homelessness and the reasons for homelessness. First, two basic theoretical approaches are considered: “individual” and “structural” theoretical approaches. Second, theories that have emerged as alternatives to the two basic approaches that were mentioned are evaluated.

Keywords:

Homelessness, Individual and Structural Theories, Post-Structuralism, Post-Modernism,

PDF

___

Akturan, U. ve Dinçer, D. (2013). Etnografya. T. Baş ve U. Akturan içinde, Nitel Araştırma Yöntemleri: Nvivo ile Nitel Veri Analizi (2 Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Best, S., ve Kellner, D. (1991). Postmodern Theory: Critical Interrogations. New York: The Guilford Press.
Best, S., ve Kellner, D. (1998). Postmodern Teori. (M. Küçük, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınevi.
Erdem, T. (2009). Yoksulluk. T. Erdem (Dü.) içinde, Feodaliteden Küreselleşmeye Temel Kavram ve Süreçler (2.Basım, s. 309-345). Lotus Yayınevi.
Fitzpatrick, S. (2005). Explaining homelessness: a critical realist perspective, Housing. Theory and Society, 22(1), 1-17.
Fitzpatrick, S., Kemp, S. ve Klinker, S. (2000). Single homelessness:An overview of research in Britian. Uk, Bristol: Policy Press.
Giddens, A. (1979). Central Problems in Social Theory. London: Macmillan.
Giddens, A. (1984). The Constitution of Society: Outline of the Theory of Structuration. Oxford: Cambridge,Polity Press.
Giddens, A. (2005). Sosyoloji. (C. Güzel, Dü.) Ankara: Ayraç Yayınevi.
Gould, E. ve Williams, R. (2010). Family Homelessness: An Investigation of Structural Efffects. Journal of Human Behavior in the Social Environment (Cilt 20, s. 170-192). içinde UK, London: Routledge.
Gowan, T. (2010). Hobos, Hustlers and Backsiliders: Homeless in San Francisco. Minneapolis: Universty of Minnesota Press.
Harrison, M. (1998). Theorising exclusion and difference: specificity, structure and inority ethnic housing issue. Housing Studies (Cilt 13, s. 793-806). içinde UK: Routledge.
Habermas, J. (1991). Communication and the Evolution of Society. Oxford: Cambridge, Polity Press in association with Basil Blackwell.
Harrison, M. (1999). Theorising homelessness and 'race'. P. Kennett ve A. Marsh (Dü) içinde, Homelessness:Exploring the new terrain (s. 101-123). UK: Policy Press.
Johnson, B., Murie, A., Naumann, L. ve Yanetta, A. (1991). A Typology of Homelessness. (F. R. Homes, Dü.) Edinburg: Scotish Homes.
Jones, A & Pleace, N 2010, A Review of Single Homelessness in the UK 2000-2010. Crisis, London.
KoegeL, P. (2007). Explaining Homelessness. D. Levinson ve M. Ross (Dü) içinde, Homelessness Handbook (s. 245-278). America: Bershire Publising Group.
Marsh, A. ve Kenett, P. (1999). Exploring the terrain. P. Kennett ve A. Marsh (Dü) içinde, Homelessness: Exploring the new terrain (s. 1-17). UK: The Policy Press.
Layder, D. (2010). Soyal Teoriye Giriş (3.Basım). (Ü. Tatlıcan, Dü.) İstanbul: Küre Yayınları.
Mcnaught, A. ve Bhugra, D. (1996). Models of Homelessness. D. Bhugra (Dü.) içinde, Homelessness and Health (s. 26-41). UK, London: Cambridge Universty.
Mcnaughton, C. (2008). Transition Through Homelessness:Lives on the Edge. UK: Palgrav Macmillan.
Morse, A. (1992). Causes of Homelessness. J. Robertson ve M. Greenblatt (Dü) içinde, Homelessness:A National Perspective (s. 3-19). New York: Plenum.
Neale, J. (1997). Homelessness and theory reconsidered. Housing Studies (Cilt 12, s. 47-61). içinde UK: Routledge.
Neale, J. (1997). Theorising homelessness: comtemporary sociological and feminist perspectives. R. Burrows, N. Pleace ve D. Quilgars (Dü) içinde, Homelessness and Social Policy (s. 35-49). London: Routledge.
Ravehill, M. (2008). The Culture of Homelessness. UK: Gower House.
Somerville, P. (1997). The Social Construction of Home (Cilt 14). The Journal of Architectural and Planning Research.
Somerville, P. (2013, Jan 10). Homelessness Understanding. Housing, Theory, and Society (Cilt 30, s. 384-415). içinde London.Somerville. P. (2013). Theorising Homelesness. 8. 8. 2014 tarihinde https://housing-studies-association.org/wp-content/uploads/2013/10/SomervillePAPERHSA111.doc adresinden erişildi.
Taşçier, F. (2010). Michel Foucualt ve Güç/İktidar Çözümlemeleri (Modern İktidarın Yapısı ve İşleyişi). Postyapısalcılık (Öztürk, Armağan, s. 73-123). içinde Ankara: Phoenix Yayınevi.
Weedon, C. (1987). Feminist Practice and Poststructuralist Theory. Oxford: Basil Blackwell.
Watson, S. (1999). A home is where the heart is: engendering notions of homelessness. P. Kennett ve A. Marsh (Dü) içinde, Homelessness: Exploring the new terrain. Uk: Policy Press.
Watson, S. (1999). A home is where the heart is: engendering notions of homelessness. P. Kennett ve A. Marsh (Dü) içinde, Homelessness: Exploring the new terrain. Uk: Policy Press.
Watson, S. ve Austerberry, H. (1986). Housing and Homelessness: A Feminist Perspective. London: Routledge and Kegan Paul.
Watson, S. ve Austerberry, H. (1986). Housing and Homelessness: A Feminist Perspective. London: Routledge and Kegan Paul.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.