Türkiye’de Belediyelerin Mevcut Kentsel Dönüşüm Uygulamalarına Yönelik Tutumları: İstanbul İlçe Belediyeleri Üzerine Bir Araştırma

Kentsel dönüşüm uygulaması, 1999 Gölcük ve Düzce depremlerinden beri Türkiye’nin ana gündem maddelerinden birisidir. Bu süre zarfında deprem korkusuna eklenen çarpık kentleşme ve dönüşümden elde edilen rant olgusuyla birlikte, kentsel dönüşümün bir milli seferberlik halinde uygulandığını söylemek yanlış olmayacaktır. Fakat daha öncesinden tecrübe edilmemiş uygulamaların bir anda hayata geçirilmesi, kentsel dönüşüm adına nitelik sorgulamasını da beraberinde getirmektedir. Konuyla ilgili olarak bu çalışmayla, Türkiye ölçeğinde kentsel dönüşümün en önemli uygulayıcısı olan belediyelerin, mevcut kentsel dönüşüm uygulamalarının niteliklerine yönelik tutumları öğrenilmeye çalışılmıştır. Burada belediyelerin seçilme gerekçesi; belediyelerin kentleri imar etmek, geliştirmek ve kentsel dönüşüme tabi tutmak üzere en üst seviyede yetkilendirilmiş kurumlar olmalarıdır. Ayrıca literatür taraması sırasında, Türkiye ölçeğinde kentsel dönüşüm uygulamalarının niteliklerini ölçmek için belediyelerin görüşlerine şimdiye kadar başvurulmadığı tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında, İstanbul metropolünde faaliyet gösteren 39 belediyede görevli 77 müdüre ulaşılmıştır. Anket yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları SPSS istatistik programının güvenilirlik analizine tabi tutulmuş ve oran 0,97 çıkmıştır. Bu kapsamda güvenilirliği kanıtlanmış olan sorularla elde edilen verilere bakıldığında; Türkiye ölçeğinde uygulanan kentsel dönüşüm çalışmalarının fiziksel, ekonomik, sosyal, planlama, yönetişim ve hukuki boyutlarında belediyeler açısından olumsuzluklar görüldüğü tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kentsel dönüşüm, sosyal boyut, fiziksel boyut, ekonomik boyut, yönetişim boyutu

Attitudes of The Municipalities to the Existing Urban Transformation Works in Turkey: A Research Through Istanbul County Municipalities

Urban transformation is one of Turkey's main agenda since the 1999 Gölcük and Düzce earthquakes. Over time, urbanization problems and rent are added to this fear of earthquake. So it would not be wrong to say that urban transformation has been implemented as a national mobilization. But unprecedented practices have brought questions about the quality of urban transformation which are implemented in Turkey. In relation to the subject, with this study; the views of the municipalities on the existing urban transformation works have been identified. Reason for choosing the municipalities is; the municipalities are the most important urban transformation practitioners in Turkey. In addition, during the literature review it was seen that the attitudes of the municipalities were not identified in relation to the urban transformation studies in Turkey. Within the scope of the study, 77 managers who are serving in 39 municipalities in Istanbul were reached. The results were subjected to reliability analysis of the SPSS statistical program and the ratio was 0.97. In this context, it has been determined that there are problems at physical, economic, social, planning, governance and legal dimensions of urban transformation works in terms of municipalities.

Keywords:

Urban transformation, social dimension, physical dimension, economic dimension, governance dimension,

PDF

___

Afacan, Y. (2015). Resident satisfaction for sustainable urban regeneration, ICE-Institution of Civil Engineers, 0(0), 1-16.
Akkar, M. (2006). Kentsel dönüşüm üzerine Batı’daki kavramlar, tanımlar, süreçler ve Türkiye. Planlama Dergisi, (2), 29-38.
Alpaslan, H. İ. ve Tüter, A. (2016). Kentsel dönüşüm sürecinde TOKİ uygulamaları ve halkın algılarına göre değerlendirilmesi, İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 11-44.
Aykal, D., Murat, Ö., Korkmaz, M. ve Acar, B. (2007). Kentsel dönüşüm yaklaşımın-da kullanıcı memnuniyet analizi, D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (8), 95-111.
Bozdağ, A., İnam, Ş. ve Durduran, Ş. (2011). Kentsel dönüşüm uygulamalarına çok amaçlı yaklaşım, Bursa (İnegöl) kent örneği, Selçuk Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 26(4), 124-139.
Bozlağan, R. (2005). Liderlik yaklaşımları ve belediyeler. İstanbul: Hayat Yayınları.
Colantino, A. ve Dixon, T. Measuring social sustainable urban regeneration in Europa, Erişim Adresi: http://oisd.brookes.ac.uk/sustainable_communities/resources/Social_Sustainability_and_Urban_Regeneration_report.pdf, Erişim Tarihi: 04.05.2018.
Couch, C. (1990). Urban renewal: Theory and practice. Londra: Macmillan Yayınları.
Duman, B. (2015). Kentsel dönüşümde riskler ve beklentilere dair ilk tespitler: İstanbul’da bir saha araştırması, Megaron, 10(3), 410-422.
Hamurcu, A. U. ve Buldurur, M. A. (2017). Sürdürülebilir kentsel dönüşüm için performans göstergeleri, Planlama, 27(3), 222-235.
Kahraman, Z. E. ve Özdemir, S. S. (2017). Kentsel dönüşümü gündeme gelen bir alan için konut memnuniyeti araştırması: Türk-İş Blokları örneği, Megaron, 12(4), 619-634.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
Kaya, M. F. (2013). Sürdürülebilir kalkınmaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması, Marmara Coğrafya Dergisi, (28), 175-193.
Kentsel dönüşüm anket çalışması. TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, Erişim Adresi: http://www.tmmobizmir.org/wp-content/uploads/2014/06/84.pdf, Erişim Tarihi: 04.05.2018.
Keskin, R. ve Demirer, Ö. (2012). Şehirlerin fiziki modernizasyonu: Çorum uygulaması, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 19-36.
Lee, G ve Chan, E. (2006). Effective approach to achieve sustainable urban renewal in densely populated cities, Erişim Adresi: https://www.irbnet.de/daten/iconda/06059012868.pdf, Erişim Tarihi: 04.05.2018.
Loures, L., Santos, R. ve Panagopoulus, T. (2007). Urban parks and sustainable city planning – The case of portimao. WSEAS Transactions on Environment and Development, 10(3), 171-180.
Mutlu, E. (2009). Criteria for a “good” urban renewal project: the case of Kadifekale urban renewal project, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Oruç, G. D. ve Giritlioğlu, C. (2008). The evaluation of urban quality and vitality of the Istanbul historical peninsula - Eminönü District, İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi, 5(1), 97-117.
Öcal, T. ve Çelik, V. (2017). Yavuzlar (Yüreğir-Adana) Mahallesi kentsel dönüşümü İle TOKİ konutlarının karşılaştırmalı analizi, Marmara Coğrafya Dergisi, (36), 147-161.
Roberts, P. ve Sykes, H. (2008). Urban regeneration: A handbook. Londra: Sage Yayınevi.
The housing act 1937. Erişim Adresi: https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b3866883;view=1up;seq=1, Erişim Tarihi: 03.05.2018.
The housing of the working classes act 1890. Erişim Adresi: https://archive.org/details/b2440147x, Erişim Tarihi: 03.05.2018.
Yaman, A., Arslan, C. ve Önalp, G. (2015). Türkiye’de kentleşme projelerinde yerel yönetimlerin rolü ve bu projelerin kentlileşmeye etkisi: Kars örneği, Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (2), 53-69.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.