Çağdaş Tasarımda Sürdürülebilir Kullanıcı Konfor Modeli Olarak Geleneksel İran Mimarisi; Tebriz Evleri

Bu çalışma, İran’ın geleneksel konut mimarisinde kullanıcının fiziksel, çevresel, toplumsal, sosyal ve kültürel konforuna yönelik mekansal tasarım sistemlerine odaklanmıştır. Bu bağlamda, geleneksel konutların mekansal organizasyonunun kullanıcının sürdürülebilirlik konforuna yönelik tasarlanması, çağdaş konut tasarımına da bir model olarak düşünülebilmektedir. İran’ın geleneksel mimarisinde geçmiş yüzyıllarda kullanılmış ve tamamlanmış sürdürülebilir bina tasarımı çözümleri, günümüz çağdaş yapılarında da kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, İran’ın soğuk-kurak bölgesinde yer alan Tebriz kentindeki geleneksel evlerin mekansal organizasyonu kullanıcı konforu, iklim özellikleri, doğal enerji ve uygun malzeme kullanım yöntemleri ile örnekler üzerinden analiz edilmiştir. Bu çalışmada, Tebriz'deki geleneksel evlerin mekansal, fiziksel ve sosyo-kültürel özellikleri değerlendirilerek, bu özelliklerin kullanıcı konforu yönünden mekan düzenlemesindeki etkileri analiz edilmiştir. Bu özellikler, zaman içerisinde geçirdiği değişikliklerle birlikte yeni nesil konut mimarisinde farklı ele alış biçimi ile ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda Tebriz'de geleneksel konut mimarisi ve mekan organizasyonunda etkili olan faktörlerin belirlenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Sonuç olarak, Tebriz bölgesindeki geleneksel konut mimarisinde fiziksel, iklimsel, çevresel, toplumsal ve kültürel özelliklerin kullanıcı konforuna yönelik tasarımda etkili faktörler olduğu söylenebilmektedir. Bu anlamda, geleneksel konut mimarisindeki mekan organizasyonu ve kullanıcı ihtiyaçları, çağdaş konut tasarımında günümüz teknoloji ihtiyaçları doğrultusunda sürdürülebilir konut modeli olarak değerlendirilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sürdürülebilir Tasarım, Geleneksel Konut, Mekân organizasyonu, Kullanıcı Konforu, Tebriz, Sustainable Design, Traditional Housing, Space organization, User Comfort, Tabriz

Traditional Iranian Architecture as a Sustainable User Comfort Model in Contemporary Design; Tabriz Houses

This research focuses on spatial design systems for the user's physical, environmental, social, and cultural comfort in traditional Iran houses. In this context, the spatial organization of traditional houses for the user's long-term comfort can be viewed as a model for contemporary house design. Sustainable building design solutions used in traditional Iranian architecture could be used in modern buildings. The spatial organization of traditional houses in Tabriz, Iran's cold-arid region, will be examined in this study using examples of user comfort, climate characteristics, natural energy, and material usage methods. In terms of user comfort, this study assessed the spatial, and socio-cultural characteristics of traditional houses in Tabriz. These characteristics, as well as changes over time, have resulted in a different approach in new generation residential architecture. The aim of study is to identify the effective factors in traditional residential architecture and space organization in Tabriz. As a result, physical, climatic, environmental, social, and cultural features in Tabriz's traditional residential architecture can be considered effective factors in the design for user comfort. In this sense, traditional housing architecture's space organization and user needs can be evaluated as a sustainable housing model in line with today's technology needs in contemporary housing design.

Keywords:

Sustainable Design, Traditional Housing, Space organization, User Comfort, Tabriz,

PDF

___

Asadi, M., Mohd Tahir, M., Ahmadi, V., Farkisch, H., Arjmandi, H., Shabani , M. ve Monshizadeh, M. (2009). Influences of cultural factors on design of islamic housing of Iran. Proceedings of the Regional Engineering Postgraduate Conference.
Bani-Masoud, A. (2021). Contemporary architecture in Iran: from 1925 to the present.
Eiraji, J. ve Akbari Namdarb, Sh. (2011). Sustainable systems in Iranian traditional architecture. International Conference on Green Buildings and Sustainable Cities. Procedia Engineering 21, 553 – 559.
Eskandari, P. (2011). Analysis of traditional Iranian houses of Kashan, Iran in terms of space organization and access design. (Master of Science Thesis in Architecture). Eastern Mediterranean University, Gazimağusa, North Cyprus.
Farshchi, H. R. ve Askari, V. (2016). Manifestation of culture in traditional architecture of Iranian house based on old houses in Kashan. Modern Applied Science; Vol. 10, No. 2, 185-193. Published by Canadian Center of Science and Education.
Ghobadian, V. (1998). Climate analysis of the traditional Iranian buildings, Tehran. Tehran University Publications, 34.
Ghobadian, V. (2009). Sustainable traditional building of Iran . Iran: Islamic Azad University-Dubai Campus.
Ghobadian, V. (2015). Shape of sustainable houses in Iran: A climatic analysis. European Online Journal of Natural and Social Sciences. Vol.3, No.3, 110-120. Special Issue on New Trends in Architecture, Civil Engineering, and Urban Studies.
Golabi, M. ve Bilsel, F. C. (2020). A study on the spatial organization of post-revolutionary houses in Tabriz (1980s). Megaron 15(4):565-577.
Haeri Mazandarani, M. R. (2002). House nature culture, the historic homes and contemporary standards, to develop a process and criteria for home design. Tehran: Center for Studies and Research Planning and Architecture.
Kalantari Khalilabad, H. ve Danesh, J. (2010). Familiarity with the basics of architecture and urban planning (آشنایی با مبانی و اصول معماری و شهرسازی). 20-22
Madanipour, A. (1998). Tehran: The making of a metropolis. John Wiley & Sons.
Mansouri, A. ve Ünlü, A. (2018). A syntactic approach to the effect and the role of hayat and riwaq in the geometric conception of traditional housing architecture in Iran: Tabriz Houses. A+ArchDesign - Yıl: 4 Sayı: 1, 47-64.
Mclennan F.J. (2004). The philosophy of sustainable design. Ecotone Publishing, Kansas City, USA.
Mendilcioğlu, R. F. ve Moazemi Goudarzi, S. (2010). A sustainable solution of urban revitalization: transformations of shopping malls. Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Der, 41, 235-245.
Nejadriahi, H. (2016). An investigation on the role of iwan as a sustainable element in the traditional houses of different climatic regions of Iran. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Civil and Environmental Engineering Vol:10, No:7, 871-874.
Parhizkar, Gh. (2004). Kültür ve mimarlık. Hadise Zendegi Dergisi, No:11, 1-8. (https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3881/3899/21616/فرهنگ-و-معماری).
Pirnia, M. (1992). Introduction to islamic architecture. The Iran University of Science and Technology. Tehran.
Shabani, M.M., Tahir, M.M. ve Arjmandi, H. (2010). Achieving privacy in the Iranian contemporary compact apartment through flexible design. Selected topics in power systems and remote sensing. (ISSN: 1792-5088), p 285-296.
Soflaeia, F., Shokouhianb, M., ve Soflaeic, A. (2017). Traditional courtyard houses as a model for sustainable design: A case study on BWhs mesoclimate of Iran. Frontiers of Architectural Research. , http://dx.doi.org/10.1016/j.foar.2017.04.004
Velayati, S., Pourmohammadi, M. R., ve Ghorbani, R. (2018). Important factors in residential complex architecture in Tabriz. ITU A|Z, Vol 15, No 3, 109-121.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.