Mekânsal Yoğunlaşma ve Ayrışmanın Kentli Sığınmacıların Sosyal Uyumuna Etkisi

Türkiye son yıllarda başta Suriyeli sığınmacılar olmak üzere farklı coğrafyalardan ciddi bir göçmen ve mülteci akınıyla karşı karşıyadır. Bu göç sürecini yönetmek her açıdan zor olduğu gibi hedef ülkelerin sınırlarını göçmenlere kapatması ve külfet paylaşımına yanaşmaması, Türkiye’yi siyasi, ekonomik ve toplumsal yönden zor duruma düşürmektedir. Özellikle Suriye’deki savaşın devam etmesi ve geri dönüş konusunda yaşanan belirsizlik nedeniyle sığınmacılara karşı medyada giderek artan ırkçı ve yabancı düşmanı nefret söyleminden kimi toplumsal kesimler etkilenmekte ve karşılıklı güven bunalımı yaşanmaktadır. Bunun yanı sıra mevcut durumu siyasi rant aracı olarak kullanmak isteyen ve sığınmacıları “evlerine zorla geri göndermekle tehdit eden” politikacıların söylemi nedeniyle, sığınmacıların güvenlik kaygısının büyüdüğü görülmektedir. Diğer taraftan kentsel eşitsizliklerin en yaygın olduğu mekânlarda barınmakta olan sığınmacıların dezavantajlı yerel topluluklarla kültür çatışması yaşaması, sosyal risklerin büyümesine yol açmaktadır. Çoğu kez şehrin kenar mahallelerinde yalıtılmış ev, okul, işyeri ve sosyal çevre içine sıkışan ve ev sahibi toplumla iletişim kurmakta zorlanan sığınmacıların uyum sürecine nasıl dâhil edileceği, sorusu önem kazanmaktadır. Bu çalışma, kentli sığınmacıların mekânsal yalıtılmışlık ve dışlanmışlığa direnebilmesi ve sosyal uyum sürecinden kopmaması için yapılması gerekenlere odaklanmış ve ilgili kesimlere çeşitli önerilerde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Refugees, Spatial Concentration, Spatial Segregation, Social Cohesion, Sığınmacılar, Mekânsal Yoğunlaşma, Mekânsal Ayrışma, Sosyal Uyum

The Effect of Spatial Concentration and Segregation on Social Cohesion of Urban Refugees

In recent years, Turkey has been faced with a serious influx of immigrants and refugees from different geographies, especially Syrian refugees. Managing this migration process is difficult in every aspect, and the fact that the target countries close their borders to immigrants and do not accept burden sharing puts Turkey in a difficult situation politically, economically and socially. Some social segments are affected by the increasing racist and xenophobic hate speech in the media against refugees, especially due to the ongoing war in Syria and the uncertainty about returning, and there is a crisis of mutual trust. In addition, it is seen that the security concerns of asylum seekers have increased due to the discourse of politicians who want to use the current situation as a means of political profit and threaten to "forcibly send them back to their homes". his study focused on what needs to be done in order for the urban refugees to resist spatial isolation and exclusion and not to break away from the social cohesion process, and made various suggestions to the relevant sections.

Keywords:

Refugees, Spatial Concentration, Spatial Segregation, Social Cohesion, Sığınmacılar, Mekânsal Yoğunlaşma, Mekânsal Ayrışma, Sosyal Uyum,

PDF

___

Altıntaş, S. (2016). İstanbul’un “mülteci semtleri”: Kumkapı ve Küçükpazar. İlemblog. 3 Ağustos 2022 tarihinde, http://blog.ilem.org.tr/ istanbul-multeci-semtleri/ adresinden erişildi.
Andersen, H. S. (2003). Urban sores. On the interaction between segregation, urban decay & deprived neighbourhoods. Farnham:Ashgate.
Bloch, A. (2002). The migration and settlement of refugees in Britain. Houndmills, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Bógus, L. M. M. (2013).Urban segregation: a theoretical approach. 22.11.2016 tarihinde, http://www. observatoriodasmetropoles. ufrj. br/urban_segregation/ adresinden erişildi.
Canatan, K. (2011). Hollanda'da etnik ilişkiler, gettolaşma ve paralel toplum tartışmaları. Sosyo-ekonomi, 15(15), 7-28.
Coşkun, B.B. ve Kılıç, T. (2018). Sınır kentlerindeki Suriyelilerin ve yerleşik halkın güvenlik algıları: Gaziantep, İzmir ve Szeged örnekleri. Göç Dergisi, Cilt 6, Sayı:1.
Çınar, S. (2018). İnşaat işgücü piyasasında yeni aktörler ve yeni çatışmalar. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2018/1.İstanbul.
Erbaş, H. (1999). Metodoloji tartışmaları ışığında göç ve etnisite. Sosyolojisi Dergisi, (2), 17-39.
Erdoğan, M. (2017). Suriyeliler barometresi: Suriyeliler ile uyumlu yaşamın çerçevesi (SB-2017) araştırması, yönetici özeti. 6 Aralık 2017 tarihinde, https://mmuraterdogan.files.wordpress.com adresinden erişildi.
Gregory, D., Johnston, R., Pratt, G., Watts, M., and Whatmore, S. (2009). The dictionary of human geography (5th edition). Chichester: A John Wiley and Sons, Ltd. Publication.
Temel, D.G. ve Kahraman, Z.E. (2019). Göçmen mahallelerinde konut dış mekânında uyarlama: “Küçük Halep,” Önder Mahallesi, Ankara örneği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 7(2), 415-431.
Göker, G. ve Keskin, S. (2015). Yabancı ve mekânsal ayrışma: “District 9” filminde heterotopik mekân ve ileri marjinallik. Akademik Bakış Dergisi, (52), 428-453.
Haldun, İ. (1989). Mukaddime, Cilt 2, (Çev. Z. Kadiri Ugan). MEB Yay. İstanbul.
Harvey, D. (2006). Sosyal adalet ve şehir (Çev: M. Moralı). Metis Yayıncılık. İstanbul.
İnce, C. (2018). Uluslararası göç bağlamında Türkiye’deki Suriyeli göçmenlerin mekânsal yoğunlaşması. İksad Yayınları, 2018.
Karakaş, M. (2019).Kent, mekân ve toplum, mekân sosyolojisine giriş, Ed: Mehmet Karakaş, Tezkire Yayıncılık. İstanbul.
Kaya, A. (2017). İstanbul mülteciler için cennet mi cehennem mi? Suriyeli mültecilerin kentsel alandaki halleri. Toplum ve Bilim, 140, 42-68.
Kavas, A. Avşar, İ., Kadkoy, O. ve Bilgiç, E.Ç. (2019). İstanbul’da Suriyeliler ve savaş sonrası Suriye gettoları. TEPAV, Ankara.
Keser, İ. (2008). “Adana’da mekânsal ayrışma, kentsel büyüme ve mahrum bırakılmış semtler”, Adana Kent Sorunları Sempozyumu.
Koçak, H. (2011). Kent-kültür ilişkisi bağlamında Türkiye’de değişen ve dönüşen kentler. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. II, (2011): 259-269.
Montesquieu, C. L. (1963). Kanunların ruhu üzerine (Çev: F. Baldaş). Ankara: MEB Yayınları.
Özerim, G. Telli, M.B. Karaca, L. (2020). Türkiye’deki genç mültecilere yönelik destek mekanizmalarının geliştirilmesi için durum ve ihtiyaç analizi raporu.2020. Yaşar Üniversitesi.
Özgür, E.M. (2020). Göç, ikametgâh ayrışması ve entegrasyon: Türk kentleri için bir değerlendirme. Coğrafya Dergisi,2020,41:221-240.
Van Kempen, R., ve Özüekren, A. Ş. (1998). Ethnic segregation in cities: New forms and explanations in a dynamic world. Urban Studies, 35(10), 1631-1656.
Van Kempen, R. and Murie, A. (2009). The new divided city: Changing patterns in European cities. Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 100(4), 377-398.

ISSN: 1307-9905
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2010
Yayıncı: ADAMOR Araştırma Danışmanlık Medya Organizasyon Yayıncılık Ltd. Şti.