Yeni Bir Sosyal Bilim Paradigmasına Doğru: Mirasın Reddi ve Bütünsel Bilim Arayışları

Bir bilgi inşa etme tarzı olarak sosyal bilimin kimliği, 19. yüzyılda doğa bilimleri/ kültür ve beşeri bilimler ayrımının epistemolojik / metodolojik saflaşmasının ürünü olarak ortaya çıktı ve bu saflaşmada iyiyi vaaz etme yetkesini sosyal bilimler üstlenirken, doğruyu vaaz etme yetkesi ise doğa bilimlerine bırakıldı. İlk kertede, sosyal bilimler ve doğa bilimlerinin doğru ile iyi arasındaki bu bilimsel taksimatı kabul edilebilir gözüktü. Gerçekte ise, iyinin ve doğrunun birbirlerinden kopuk ve izole edilmiş olarak çıktıkları tarihsel yolculukta, hem sosyal bilimler hem de doğa bilimleri, iktidar ve güç yapılarıyla aralarındaki ahlaki, vicdani ve bilimsel mesafeyi korumakta başarısız oldular ve araçsal aklın egemenliğinde hem doğrunun hem de iyinin saflığı yapı bozumuna uğradı. En genel çerçevede değerlendirildiğinde, bilimler, özgürlük idealini betimleyebilecekleri bir konum almaktan çok uzaklaştılar. Bu makale, sosyal bilimler ve doğa bilimlerinin, doğru ile iyi arasında inşa ettikleri dikatominin biçimlendirdiği iki kültürlü mirasın krizlerine ve epistemolojik bunalımlarına özellikle vurgu yapmaktadır. Çıkış yolları çerçevesinde ise, bilimlerde parçalılığın reddi ve bütünsel bilim arayışlarını çağdaş yaklaşımlar ve güncel tartışmalar bağlamında betimlemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Bilimler, Doğa Bilimleri, Metoloji

Towards A New Social Science Paradigm: The Rejection of the Heritage and Searching for Holistic Science

The identity of social science as a way of building knowledge emerged in the 19th century as the product of the epistemological / methodological purification of the distinction between natural sciences / culture and humanities. In this purification, the authority to preach the good was undertaken by the social sciences, while the authority to preach the truth was left to the natural sciences. In the first instance, this scientific division between the right and the good of the social and natural sciences seemed acceptable. In fact, both the social and natural sciences have failed to maintain the moral, conscientious and scientific distance between the structures of power and power in the historical journey in which the good and the truth have emerged isolated from each other. Thus, the purity of both truth and good under the rule of instrumental reason deconstructed. In the most general context, the sciences are far from taking a position in which they can describe the ideal of freedom. This article places particular emphasis on the crises and epistemological crises of the bi-cultural heritage shaped by the dichotomy of social and natural sciences built between right and good. Within the framework of the ways out, it aims to describe the rejection of fragmentation in the sciences and the search for holistic science in the context of contemporary approaches and current debates.

Keywords:

Social Sciences, Natural Sciences, Methodology,

PDF

___

Akay, A. (2013). “ Sosyal Bilimler ve Sanat ”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek İçinde, İstanbul: Metis Yayınları, 2013, s. 227-235.Bauman, Z. (1997). Modernite ve Holocast, Çev. Süha Serfabiboğlu, İstanbul: Sarmal Yayınevi.Bourdieu, P. (2016). Sosyoloji Meselesi, Çev. Öztürk., F, Uçar., B, Gültekin., M, Sümer., A, Ankara: Heretik Yaynları.Bourdieu, P. (2015). Devlet Üzerine, Çev. Aslı Sümer, İstanbul: İletişim Yayınları.Durkheim, E. (2006). Toplumsal İşbölümü, Çev. Özer Ozankaya, İstanbul: Cem Yayınevi.Foucault, M. (2014). Özne ve İktidar, Çev. Işık Ergüden ve Osman Akınhay, İstanbul: Cem Yayınevi.Gasset, Y., O. (2017). İnsan ve Herkes, Çev. Neyire Gül Işık, İstanbul: Metis Yayınları.Gulbenkian Komisyonu. (1996). Sosyal Bilimleri Açın, Çev. Şirin Tekeli, İstanbul: Metis Yayınları. Jeanniere, A. (1990). “ Modernite Nedir ”, Mehmet, K (der.), Modernite versus Postmodernite İçinde, Çev. Nilgün Tutal, İstanbul: Say Yayınları, 2011, s. 111-124.Kıray, M., B. (1979). “ Gelişmekte Olan Ülkelerde Sosyal Bilimler Öğretimi: Türkiye Örneği ”, Toplumsal Yapı ve Toplumsal Değişme İçinde, Çev. Tülin Kurtarıcı, İstanbul: Say Yayınları, 2006, s. 22-35.Kuhn, S., T. (2018). Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çev. Nilüfer Kuyaş, İstanbul: Kırmızı Yayınları.Küçük, M. (1993). “ Entelektüelin Tehlikeli Oyuncağı: Postmodern ”, Mehmet, K. (der.), Modernite versus Postmodernite İçinde, Çev. Mehmet Küçük, İstanbul: Say Yayınları, 2011, s. 111-124.Landa, D., M. (2013). Çizgisel Olmayan Tarih, Çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Metis Yayınları.Marcuse, H. (2015). Tek-Boyutlu İnsan, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea Yayınları.Öncü, A. (2013). “ Sosyal Bilimlerde Yeni Meşruiyet Zemini Arayışları ”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek İçinde, İstanbul: Metis Yayınları, 2013, s. 48-52.Özlem, D. (2013). “ Evrensellik Mitosu ve Sosyal Bilimler ”, Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek İçinde, İstanbul: Metis Yayınları, 2013, s. 53-66. Wallerstein, İ. (2012). Bildiğimiz Dünyanın Sonu, Çev. Tuncay Birkan, İstanbul: Metis Yayınları.Weber, M. (1998). Sosyoloji Yazıları, Çev. Taha Parla, İstanbul: İletişim Yayınları.