Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Önlenmesinde Vergi Denetimi ve Muhasebe Meslek Mensuplarının Rolü Üzerine Bir Değerlendirme

Kamu kesiminin mal ve hizmet üretimi ve sunumunda en önemli gelir kaynağınıvergi gelirleri oluşturmaktadır.Kamu gelir bütçesinin esas unsuru olan vergilerin; kişilerin kullanılabilir gelirleriniazaltmalarından dolayı, piyasadaki vergi kayıp ve kaçak eğilimleri artmakta, ama fakat sözkonusu vergi kaçak düzeyinin belli bir düzeyi de, kamunun çeşitli sosyo-ekonomikamaçlarını gerçekleştirebilmek için kendi isteğiyle bir kısım vergi alacağından vazgeçmesişeklinde kendini göstermektedir.Ekonomide mevcut vergi kayıp ve kaçak düzeyini minimize edebilmek için, Vergiidaresinin etkin bir vergi denetim mekanizmasına sahip olması ve uygulamasıgerekmektedir. Vergi İdaresi, vergi denetim fonksiyonunu ağırlıklı olarak yetersiz sayıdakikendi elemanlarıyla sürdürmeye çalışmakta, bu da beklenen ve hedeflenen çıktınınoluşmamasını sağlamaktadır.Vergi kanunlarında ve 3568 sayılı meslek kanununda yer alan düzenlemelerle, vergidenetimi noktasında görev ve sorumluluklar yüklenmiş olan muhasebe meslekmensuplarından yeteri kadar yararlanılamadığı bilinmektedir. Muhasebe meslekmensuplarından vergi denetiminde beklenen faydayı elde edebilmek ve denetiminetkinliğini, işlerliğini ve bütünlüğü sağlayabilmek için, yapılacak hukuki ve kurumsaldüzenlemelerle, meslek mensuplarının yetkilerinin arttırılması ve sistemin güven duyulanbir parçası olarak görülmesiyle birlikte muhakkak ki vergi kayıp ve kaçak düzeyindehissedilir bir azalma olabilecektir.

___

  • Acinöroğlu, S. (2013). Vergiden Kaçınma ve Vergi Kaçakçılığıyla Mücadelede Avrupa Birliği’nin 1 Ocak 2013 Tarihli Son Eylem Planının Değerlendirilmesi. Ankara: Vergi Dünyası Dergisi. 379. Akdoğan, A. (1999). Vergilendirme Politikası, Gelir ve İkame Etkileri Açısından İzlenebilecek Gelir Vergisi Politikasının Değerlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. Alptürk, E. (2008). Elektronik Denetim Rehberi. İstanbul: Gelirler Kontrolörleri Derneği Yayınları. Ankara Ticaret Odası. (2012). 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık. Coşkun, N. Elektronik Ticarette Vergilendirme Sorunları ve Uluslararası Düzeyde Çözüm Arayışlarının Türkiye Açısından Değerlendirilmesi. 10.11.2015. http://www.dergipark.ulakbim.gov.tr. Duman, Ö. (2008). Muhasebe Denetimi ve Raporlama. Ankara: Siyasal Kitabevi. Dumlupınar, S. (2014). Vergi Denetim Türleri. 22.11.2015, http://www.vergialgi.net. Edizdoğan, N. Ve Gümüş, E. (2013). Vergi Afları ve Türkiye’de Vergi Aflarının Değerlendirilmesi. Maliye Dergisi. 164, 4. Elektronik Ticaret Rehberi. (2015). E-İmza Nedir?. 20.11.2015, http://www.elektronikticaretrehberi.com. ETG, (2015). Elektronik Defter Hakkında, , (Erişim: 04.01.2016). Gelir İdaresi Başkanlığı. (2015). E-Mevzuat. 18.11.2015, http://www.gib.gov.tr. Hesap Uzmanları Derneği. (2004). Denetim İlke ve Esasları. İstanbul: Yıldız Ofset. Inaltong, C. (2012). Vergi Yükü: Türkiye ve OECD Ülkeleri Karşılaştırması. Ankara: Vergi Dünyası Dergisi, 369. Kıldiş, Y. Kayıt Dışı Ekonomi. 15.11.2015, http://www.deu.edu.tr. Kıldiş, Y. (2000). Kayıt Dışı Ekonominin Ulusal-Uluslar Arası Boyutu Ve Çözüm Önerileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2). 182-210. Kızılot, Ş. Ve Taş, M. (2011). Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık. Kiracı, M. (2004). Bağımsızlık İlkesi Ekseninde Bağımsız Denetim Mesleğiyle İlgili Düzenlemelerin Bir Değerlendirmesi. Vergi Dünyası Dergisi, 23(278). Koç, M. (2011). Türkiye’de Vergi Kayıp Kaçağı ve Bunların Önlenmesinde Vergi Denetiminin Rolü. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Nezih, V. (Ed.). (2008). Kamu Maliyesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Şaan, A. (2008). Türkiye’de Vergi Kaçakçılığının Önlenmesinde Vergi Denetiminin Etkinliği, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Şanlı, N. (2001). Vergi Denetimi Karşısında Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Mesleği, ISMMMO Uluslararası Beşinci Muhasebe Denetimi Sempozyumu, 2-6 Mayıs 2001). SlideShare (2015). E-Fatura Hizmet Sağlayıcılığı. , (Erişim: 04.01.2016). Taştan, H. (2006). Vergi Kayıp ve Kaçağı ile Mücadele Açısından Muhasebe Meslek Mensuplarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları, Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Tekin, F. Ve Çelikkaya, A. (2009). Vergi Denetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Türmob. (2015). 3568 Sayılı Kanun. 21.11.2015, http://www.turmob.org.tr.