Öğretmen Eğitimi Programlarını Değerlendirme Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması (ÖEPDÖ)

Bu araştırmanın amacı yakın zamanda güncellenen eğitim fakültesi, lisans programlarının öğretmen adaylarının bakış açıları ile değerlendirilmesine olanak tanıyacak bir ölçeğin geliştirilmesidir. Bu çalışmada başta Sistem/Yönetim/Karar Odaklı Program Değerlendirme Yaklaşımı olmak üzere Türkiye’de ve dünyada yaygın olarak kullanılan çeşitli program değerlendirme yaklaşım ve modellerinin yapısal özellikleri göz önünde bulundurularak hazırlanan Öğretmen Eğitimi Programlarını Değerlendirme Ölçeği (ÖEPDÖ)’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Bu bağlamda araştırma verileri gönüllülük esasına bağlı olarak Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi 3. ve 4. sınıflarda öğrenim gören 363 öğretmen adayından veriler toplanmıştır. Hazırlanan ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için Açımlayıcı Faktör Analizinden faydalanılmıştır. Ölçeğin güvenirliğini tespit etmek için ise “Cronbach’s Alpha”, “Spearman-Brown İki Yarı Test Güvenirliği” puanları hesaplanmıştır. Ayrıca “Madde Toplam Puan Korelasyonları” ve alt %27 ve üst %27’lik grupların puanları arasındaki “İlişkisiz Örneklemler için T Testi” sonuçları incelenmiştir. Ölçeğin tüm faktörleri için Cronbach’s Alpha ve Spearman Brown güvenirlik katsayıları .75 ile .79 arasındadır. Ayrıca ölçeğe dâhil edilen maddelerin madde toplam korelasyonları .31 ile .68 arasında değişmektedir. Ayrıca alt %27 ve üst %27’lik grupların ortalama puanları arasındaki fark anlamlıdır (p<.001). Yapılan bu analizler sonucunda 13’ü ters madde olmak üzere 47 maddeden oluşan taslak toplam varyansın %43,2’sini açıklayan 5 faktörlü, 30 maddelik, 5’li likert tipi geçerli ve güvenilir bir ölçek haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Program değerlendirme, ölçek geliştirme, öğretmen eğitimi

Validity and Reliability Study of Teacher Training Curriculum Evaluation Scale (TTCES)

The aim of this study is to develop a scale that will enable the evaluation of recently updated faculty of education teacher training programs with the perspectives of teacher candidates. In this research, the validity and reliability study of Teacher Training Curriculum Evaluation Scale (TTCES) was conducted which was prepared by considering the structural features of various curriculum evaluation approaches and models widely used in Turkey and in the World. The research data was collected from 363 volunteer teacher candidates from 3rd and 4th grades who study in Akdeniz University Faculty of Education. Exploratory Factor Analysis was used to determine the construct validity of the prepared scale. In order to determine the reliability of the scale, ’Cronbach's Alpha” and ’Spearman-Brown" test scores were calculated. Moreover, Item Total Correlation scores and the results of Independent Samples T Test between the lower 27% and the upper 27% groups were examined for reliability. Cronbach's Alpha and Spearman Brown reliability coefficients for all factors were between .75 and .79. and total correlations of the items included in the scale range from .31 to .68. Moreover, the difference between mean scores of the lower 27% and the upper 27% groups was significant (p <.001). After these analyzes, the draft consisting of 47 items, became a valid and reliable 5-point Likert type scale with 5 factors and 30-items explaining 43.2% of the total variance.

Keywords:

Curriculum evaluation, scale development, teacher training,

PDF

___

Akdoğdu, E. & Uşun, S. (2017). Sınıf Öğretmenliği Lisans Programının Öğretmen Adaylarının Görüşleri Doğrultusunda Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün (CIPP) Modeli İle Değerlendirilmesi. (In Turkish). İlköğretim online, 16(2), 826-847.
Alkin, M. C., & Woolley, D. C. (1969, 8-11 October). A Model for Educational Evaluation. presented at PLEDGE Conference, San Dimas. 1-11.
Aslan, M., Soyalp, H., Karahan, O. & Altuntaş, M. (2016). Okul Öncesi Eğitim Programı Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi. (In Turkish). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 657-683.
Aygören, F. & Er, K. O. (2018). Eğitim programlarını değerlendirmeye ait sınıflamalar. (In Turkish). Turkish studies eğitim bilimleri dergisi, 13(11), 269-296.
Bland, J. M. & Altman, D. G. (1997). Cronbach's alpha. BMJ: British Medical Journal, 314(7080), 570-572.
Baş, G. (2016). Eğitim Programlarını Değerlendirme Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (In Turkish). Turkish Journal of Educational Studies, 3(1), 53-80.
Budak, M. (2011). 2005 ilköğretim matematik dersi 6-8. Sınıflar öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. (In Turkish). (Master thesis, Erzincan University, Department of Mathematics Education, Erzincan). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. (In Turkish). Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483.
Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (In Turkish). (Extended 3rd Edition). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve lisrel uygulamaları. (In Turkish). (4th Edition). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Demirtaş, Z. (2017). Eğitimde program değerlendirme yaklaşımlarına genel bir bakış. (In Turkish). Sakarya university journal of education, 7(4), 756-768.
Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R. & Worthen, B. R. (2011). Program evaluation: Alternative approaches and practical guidelines. (4th Edition). New Jersey: Pearson Education Inc.
Kavgaoğlu, D. (2017). Çağrı merkezi mesleki yetkinlik geliştirme eğitim programının değerlendirilmesi (In Turkish). (Phd thesis, Yıldız Technical University, Department of Educational Sciences, İstanbul). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi.
Kellaghan, T. & Stufflebeam, D. L. (Eds.). (2003). International handbook of educational evaluation: part one: Perspectives. Kluwer Academic Publishers.
Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (2018). Curriculum: Foundations, principles, and issues. (2nd Edition). Edinburgh: Pearson Education Limited.
Öksüz, C. (2015). İlkokul matematik programını değerlendirme ölçeği. (In Turkish). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 21-33.
Stake, R. E. (1967). The countenance of educational evaluation. Department for Exceptional Children, Gifted Children Section.
Stufflebeam, D. L., Madaus, G. F. & Kellaghan, T. (Eds.). (2006). Evaluation models: Viewpoints on educational and human services evaluation (2nd Edition). Springer Science & Business Media.
Stufflebeam, D. L. & Coryn, C. L. S. (2014). Evaluation theory, models, and applications. (2nd Edition). San Francisco: Josey-Bass.
Tabachnick B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. (6th Edition). Boston: Pearson Education Inc.
Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. American Psychological Association.
Uşun, S. (2012). Eğitimde program değerlendirme: Süreçler yaklaşımlar ve modeller. (In Turkish). Ankara: Anı Yayıncılık.
Yüksel, İ. ve Sağlam, M. (2014). Eğitimde program değerlendirme. (In Turkish). (2nd Edition). Pegem Akademi.