SİKKELER IŞIĞINDA PRUSIAS AD HYPIUM’DAN PONTOS EUXEINOS’A NEHİR TAŞIMACILIĞI VE TİCARİ FAALİYETLER

Düzce ili Konuralp Mahallesi’nde yer alan Prusias ad Hypium antik kenti, Hypios ismini taşıyan, Melen Nehri kenarındaki korunaklı bir tepenin güney yamacında kurulmuştur. Bir liman kenti olmamasına ve denizden uzak olmasına rağmen Hypios Nehri kenarındaki Prusias ad Hypium, Melenağzı mevkisinden Pontos Euxeionos’a dökülen ve taşımacılıkta kullanılan nehrin doğal imkânlarından faydalanmıştır. Karadeniz’e ve nehir yoluyla iç kesimlere açılabilen Hypios Nehri ağzı (Melenağzı) aynı zamanda korunaklı bir liman görevi de görür. Ayrıca Roma İmparatorluk Dönemi, Prusias ad Hypium kent sikkelerinde Nehir Tanrısı Hypios betimlenmiştir. Buna ilave olarak sikkeler üzerinde görülen gemi betimlemeleri, kentin deniz aşırı ticari faaliyetlerini göstermesi açısından önemlidir. Bu yolla Prusias ad Hypium malları Herakleia Pontike, Perge, Olbia, Tomis ve Pantikopaion gibi önemli kentlere ulaşmış olmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Prusias ad Hypium, Nehir Taşımacılığı, Hypios, Pontos Euxeinos, Düzce

PDF

___

ADAK, M. & AKYÜREK-ŞAHİN, N. E. (2005), “Katalog der Inschriften im Museum von Adapazarı”, Gephyra, 2, ss. 133-172.
AMELING, W. (1985), Die Inschriften von Prusias ad Hypium. Bonn.
APOLL.RHOD.Argon. (1919), Apollonius Rhodius, Argonautica (R. C. Seaton, Trans.), London/New York.
ARR.PERIP. (2005), Periplus Ponti Euxini. İstanbul.
ARSLAN, M. (2012), “Karyanda'lı Pseudo-Skylaks'ın İskan edilmiş Avrupa, Asya ve Afrika Denizi'nin Çevresindeki Seyrü Seferi”, Mediterranean Journal of Humanities, II (1), ss. 239-257.
BASS, G. F. (1972), The Earliest Seafarers in The Mediterranean and The Near East. G. F. Bass (Ed.). A History of Seafaring Based on Underwater Archaeology. London: Walker.
BELKE, K. (1996), “Paphlagonien und Honorias”. Tabula Imperii Byzantini, 9.
BİLİR, A. (2006), Ostia Limanı, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
BİLİR, A. & Dumankaya, O. (2015), “From Apollonia ad Rhyndacum to Propontis”, [Bildiri]. M. Yılmaz, S. Sevim, D. Yavaş (Eds.). Odryses'ten Nilüfer'e Uluslararası Nilüfer Sempozyumu, 13-15 Kasım 2015, (ss. 169-190). Bursa: Nilüfer Belediye Başkanlığı.
BLACKMAN, D. J. (1982a), “Ancient Harbours in The Mediterranean Part 1”, IJNA, 11(2), ss. 79-104.
BLACKMAN, D. J. (1982b), “Ancient Harbours in The Mediterranean Part 2”, IJNA, 11(3), ss. 185-221.
BOUNEGRU, O. (2014), “The Black Sea Area in the Trade System of the Roman Empire”, Euxeinos. Culture and Governance in the Black Sea Region, 14, ss. 8-16.
CASSON, L. (1965), “Harbour and River Boats of Ancient Rome”, The Journal of Roman Studies, 55, ss. 31-39.
DÖRNER, F. K. (1957), “Prusias ad Hypium”, RE, 23, Stuttgart.
EKMEN, H. (2015), Filolojik ve Arkeolojik Verilere Göre Anadolu’da M.Ö. II. Binde İletişim ve Ulaşım Aracı Olarak Nehirlerin Önemi, A. Baysal (Ed.). İletişim Ağları ve Sosyal Organizasyon. İstanbul: Ege Yayınları.
FERNOUX, H. L. (2004), Notables et élites des cités de Bithynie aux époques hellénistique et romaine, Lyon.
FRORIEP, S. (1986), “Ein Wasserweg in Bithynien. Bemühungen der Römer, Byzantiner und Osmanen”, Antike Welt, 2, ss. 39–50.
GÜNDÜZ, S. (2015). The Ancient South Marmara Harbors. (PhD), Hamburg University, Hamburg.
HANELL, K. (1934), Megarische Studien, Lund: A.-b. Ph. Lindstedts univ.-bokhandel.
HELL, X. H. d. (1854-60), Voyage en Turquie et en Perse, Paris.
HÖCKMANN, O. (2006), M.Ö. 2. Binde Doğu Akdeniz’de Gemi Yolculuğu, C. P. Ünsal Yalçın, Rainer Slotta (Eds.). Uluburun Gemisi. 3000 Yıl Önce Dünya Ticareti. İstanbul: Ege Yayınları.
MARCIAN.PERIP. (1855), Menippi periplus maris interni (epitome Marciani). Müller (Ed.). ss. 563-572. İstanbul.
MAREK, C. (1993), Stadt, Ära und Territorium in Pontus-Bithynia und Nord-Galatia. Tübingen.
MEMNON, (1975), in Fragmenta Historycorum Graecorum (K. Müller, Trans.) (Vol. III). Frankfurt am Main.
MOORE, F. G. (1950), “Three Canal Projects, Roman and Byzantine”, American Journal of Archaeology, 54(2), ss. 97–111.
OPPENHEIM, L. (1954), “The Sea-Fearing Marcents of Ur”, Journal of American Oriental Society, 74, ss. 6-17.
ÖKSE, A. T. (2005), “Kızılırmak ve Fırat Havzalarını Birbirine Bağlayan Eski Kervan Yolları”, Bilig, Ahmet Yesevi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, ss. 15-32.
ÖZDEMİR, Y. (1992). Düzce İlçesinin Coğrafyası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
PLIN.Epist. (1990), Epistulae, Correspondence with Trajan from Bithynia (Epistles X). Warminster.
PLIN.Nat. (1855), Naturalis Historia (J. B.-H. T. Riley, Trans.), London.
ROBERT, L. (1980), À travers l'Asie Mineure, Poètes et prosateurs, monnaies grecques, voyageurs et géographie, Paris.
SHAW, W. J. (1972), Greek and Roman Harbourworks. G. F. Bass (Ed.). A History of Seafaring Based on Underwater Archaeology, (ss. 87-112). New York: Walker.
SKYLAKS.PERIP. (2002). Pseudo Skylaks, Periplous.
STEPH.BYZ. Ethnika, Ethnika Stephanus Byzantinus, Stephani Byzantii, Ethnicorum quae supersunt. Augustus.
SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, (2015), "Melen Çayı Alt Havzası Koruma Eylem Planı Raporu", (erişim adresi: http://suyonetimi.ormansu.gov.tr), (erişim tarihi: 30.08.2018)
TEKİN, O. (1994), Some Imperial Greek Coins Found at Perge, Anadolu Araştırmaları, XIII, ss. 179-188.
TEKOCAK, M., & YILDIZ, V. (2015), Akşehir Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi’nde Bulunan Bir Grup Pişmiş Toprak Vazo, C. Atila, E. Okan (Eds.). Prof. Dr. Ömer Özyiğit’e Armağan (Studies in Honour of Ömer Özyiğit), ss. 413- 432, İstanbul: Ege Yayınları.
TEXIER, C. (1839), Description de l'Asie Mineure, Paris.
TEXIER, C. (1997), Bithynia “Küçük Asya” (R. Kaplanoğlu, Trans.). İstanbul: Avrasya Etnografya Yayınları.
VINOGRADOV, J. G. (1984), Olbia und Prusias am Hypios zur Severerzeit, V. Giuffrè (Ed.). Sodalitas: Scritti in onore di Antonio Guarino, ss. 457–467. Napoli.
WHITBY, M. (1985), Justinian's Bridge over the Sangarius and the Date of Procopius'de Aedificiis, The Journal of Hellenic Studies, 105, 129-148.
ZEYREK, T. H. & Baran-Çelik, G. (2005), Prusias ad Hypium (Kieros) Anadolu'nun Kuzeybatısında Antik Bir Kent (Konuralp/Üskübü), İstanbul: Ege Yayınları.