Ebru UNCU

Mezopotamya, anadolu ve mısır medeniyetlerinde güneş kültü

Bu calisma Mezopotamya, Mısır ve Anadolu medeniyetlerinde göksel güçlere ozellikle Gunes’e verilen önemin sebeplerini incelemektedir. Tanrılaştırılan gök varlıklarından Güneş, bu toplumlar tarafından büyük saygı duymuştur. Güneşe bu kadar çok önem verilmesinin sebebi ise onun yaşam verici gücü ve bereketin kaynağı olmasıdır. Nitekim tarıma elverişli ve bereketli topraklarda yasayanlar genellikle güneş tanrısı ya da tanrıçasına tapınmışlardır.

The cult of the sun in mesopotamia, anatolia and the egypt civilizations

This study examines why the ancient civilizations of Mesopotamia, Egypt and Anatolia gave emphasis to celestial powers, especially the Sun. Among the divinized celestial powers, the Sun was highly respected in these civilizations. Because the sun has been regarded as the source of power to give life and as the source of fertility, its significance was elevated. Hence, the residences of arable and fertile lands often worshipped a either Sun god or a Sun goddess.

PDF

___

Alp S. (2002). Hitit Güneşi, TUBİTAK, Ankara.
............ (2005). Hitit Çağında Anadolu, TUBİTAK, Ankara.
Alpman, A. (1981). Hurrilerde Ulusal Panteon ve Yerel Panteonlar, A.Ü.D.T.C.F. Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 24, s. 115-122.
Arıkan, Y. (1998). Hitit Dualarında Geçen Bazı Tanrı Adları, III. Uluslararası Hititoloji Bildirisi Kongreleri, Ankara, s. 45-51.
Bağana, H. G. (1967). Arkeolojik Belgelere Göre Eti Güneş Kursları, Anadolu, Cilt: 11, Ankara, s. 161-166.
Baltacıoğlu, H. (2006). Güneş Kursları, Alaca Höyük ve Arinna, Hayat Erkanal’a Armağan, İstanbul, s. 129-137.
Bayladı D. (1998). Dinler Kavşağı Anadolu, Say Yay., İstanbul.
Belli O. (2001). Anadolu Tanrıçaları, Promete Yay. , İstanbul.
Bilgiç, E. (1982). Atatürk, Fakültemiz ve Kürsümüz, Sümerliler’in Tarihi, Kültür ve Medeniyetleri, Atatürk’ün 100. Doğum Yılına Armağan Dergisi, s. 75-121.
Birecikli, F. (Kış 2010). Ana Hatlarıyla Friglerde Din, Gazi Akademik Bakış, Cilt: 4, Sayı: 7, s. 215-232.
Black J., GreenA. (2003). Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü-Tanrılar, İfritler, Semboller, Aram Yay., İstanbul.
Bottero J. (2009). Kültürümüzün Şafağı Babil, Çeviren: Ali Berktay, Yapı Kredi Kültür Sanat Yay. , İstanbul.
Bottero J. (2003). Mezopotamya, Yazı, Akıl ve Tanrılar, Çeviren: Mehmet Emin Özcan-Ayten Er, Dost Kitabevi, Ankara.
Çığ M. İ. (2008). İnanna’nın Aşkı-Sümer’de İnanç ve Kutsal Evlenme, Kaynak Yay., İstanbul.
Dinçol, A. M. (1982). Hititler, Anadolu Uygarlıkları-I,Görsel Anadolu Tarihi Ansiklopedisi, Görsel Yay. , İstanbul.
Eliade M. (2007). Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi-I, Çeviren: Ali Berktay, Kabalcı Yay. , İstanbul.
Eliade M. (2003). Dinler Tarihine Giriş, Çeviren: Lale Arslan, Kabalcı Yay., İstanbul.
Ensert, H. K. (2005). M.Ö. İkinci Binde Kanatlı Güneş Kursu İle Taçlandırılmış Anadolulu Hitit Figürleri, Anadolu, Cilt: 28, Ankara, s. 25-47.
Erkut, S. (1992). Hitit Çağının Önemli Kült Kenti Arinna’nın Yeri, Sedat Alp’a Armağan, Anadolu Medeniyetleri Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yay., Ankara, s. 159-165.
Eyuboğlu Z. İ. (1981). Anadolu Uygarlığı, Der Yay., İstanbul.
Freud S. (2002). Dinin Kökenleri, Çeviren: Ayşen Tekşen Kapkın, Payel Yay., İstanbul.
Gurney O. R. (2001). Hititler, Çeviren: Pınar Arpaçay, Dost Kitabevi, Ankara.
Gurney O. R. (1977). Some Aspects of Hittite Religion, Oxford University Press, Oxford.
Günaltay Ş. (1987). Yakın Şark I-Elam ve Mezopotamya, TTK Yay., Ankara.
Güterbock, H. G. (1943). Eti Tanrı Tasvirleri İle Tanrı Adları, Belleten, Cilt: 7, Ankara, s. 273-293.
Halman T. S. (1972). Eski Mısır Şiiri, Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul.
Herodotos (2002). Historia, Çeviren: Müntekim Öktem, Türkiye İş Bankası Kültür Yay. İstanbul.
Homeros (1984). Odysseia, Çeviren: A. Erhat ve A. Kadir, Can Yay. , İstanbul.
Hooke S. H. (2002). Ortadoğu Mitolojisi, Çeviren: Alâeddin Şenel, İmge Kitabevi Yay. Ankara.
İplikçioğlu B. (1997). Eskibatı Tarihi I-Giriş, Kaynaklar, Bibliyografya, TTK. Yay., Ankara.
Karauğuz G. (2002). Boğazköy ve Ugarit Çivi Yazılı Belgelerine Göre Hitit Devletinin Siyasi Antlaşma Metinleri, Çizgi Kitabevi, Konya.
Karauğuz G. (2001). Hitit Mitolojisi, Çizgi Yay., Konya.
Köroğlu K. (2006). Eski Mezopotamya Tarihi, İletişim Yay. , İstanbul.
Kramer S. N. (2002). Sümerler-Tarihleri, Kültürleri ve Karakterleri, Çeviren: Özcan Buze, Kabalcı Yay. , İstanbul.
Kramer S. N. (2001). Sümer Mitolojisi, Çeviren: Hamide Koyukan, Kabalcı Yay. , İstanbul.
Kramer S. N. (1999). Tarih Sümer’de Başlar, Çeviren: Hamide Koyukan, Kabalcı Yay. , İstanbul.
Landsberger, B. (1944). Mezopotamya’da Medeniyetin Doğuşu, A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 3, s. 422-423.
Martino S. (2006). Hititler, Çeviren: Erendiz Özbayoğlu, Dost Kitabevi, Ankara.
Menant M. J. (2005). Ninova Sarayı Kütüphanesi, Çeviren: Vedii İlmen, Yaba Yay. ,İstanbul.
Oates J. (2004). Babil, Çeviren: Fatma Çizmeli, Arkadaş Yay. , Ankara.
Ökse, T. (Kış 2006). Eski Önasya’dan Günümüze Yeni Yıl Bayramları, Bereket ve Yağmur Yağdırma Törenleri, bilig, Sayı:36, s. 47-68.
Özbudun S. (1997). Ayinden Törene, Anahtar Kitaplar Yay., İstanbul.
Rosenberg D. (2006). Dünya Mitolojisi, Çeviren: Koray Akten vd., İmge Kitabevi, Ankara.
Salvini B. (2006). Babil, Çeviren: Ela Uluatam, Dost Kitabevi, Ankara.
Schmökel, H. Sümer Dini, dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/748/9576. Pdf, Erişim: 04/05/2011.
Smith, S. (1922). Relation of Marduk, AshurandOsiris, TheJournal of EgyptianArchaeology, Vol.8, No. 1/2, s. 41-44.
Taşlıklıoğlu Z. (1954). Tanrı Apollon ve Anadolu ile Münasebeti, İbrahim Horoz Basımevi, İstanbul.
Tümer, G. (1986). Çeşitli Yönleriyle Din, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 28, s. 213-267.
Uncu, E. (2012). Demeter Kültünde Mezopotamyalı ve Anadolulu Unsurlar, History Studies, Volume 4/1, s. 529-545.
Ünal A. (2003). Hititler Devrinde Anadolu-II, Arkeoloji ve Sanat Yay., İstanbul.