İMPARATOR DECİUS’UN HRİSTİYANLIK KARŞITI FAALİYETLERİ

235 yılında Maximinus Thrax ile başlayan ve 284’te Diocletian’a kadar devam eden ÜçüncüYüzyıl Krizi dönemi, Roma İmparatorluğu için siyasi, askeri, dini, sosyal ve ekonomik değişimlerinyaşandığı bir dönem olmuştur. Pagan inanca sahip imparatorlukta Hristiyanlığın yayılım alanınıngenişlemesi, imparatorlar tarafından Hristiyanlık karşıtı politikaların yürütülmesine yol açmıştır.Hristiyanlık karşıtı faaliyetleriyle tanınan imparator Decius, 249-251 yılları arasında hükümsürmüştür. Bu döneme kadar Hristiyanlara karşı bölgesel uygulanan yaptırımlar Decius ile birlikteimparatorluk genelinde ilk kez resmi bir bildiri ile uygulanmıştır. Decius’un Hristiyanlık karşıtıfaaliyetlerinin sebebi pagan inancına bağlılığı ve Romalılık düşüncesidir. Hristiyanların imparatorlukgenelinde misyonerlik faaliyetleri yürütmeleri yaptırımlara maruz kalmalarına neden olmuştur. Buçalışmada Decius’un Hristiyanlara uyguladığı yaptırımların nedenleri, bu amaçla yayınladığı bildirive gelişen olaylar incelenmeye çalışılmıştır.

The Anti-Christian Activities of Emperor Decius

The Crisis of Third Century, which started with Maximinus Thrax in 235 and continued until Diocletian in 284, was a period of crisis for the Roman Empire in which political, military, religious, social and economic changes took place. The expansion of Christianity in the Roman Empire led to the carried out of anti-Christianity policies by emperors. Emperor Decius, ruled between 249-252 known with his anti-Christianity sanctions. Regional sanctions imposed against Christians until this period were implemented with Decius for the first time with an official declaration throughout the empire. The reasons of Decius' anti-Christianity activities was the idea of being Roman and his pagan belief. Christians’ missionary movements throughout the empire caused them exposure to sanctions. In this study, the reasons of the sanctions that Decius applied to Christians, the declarations he published for this purpose and the developing events were be examined.

PDF

___

ALFOLDI, A., “The Crisis of The Empire”, The Cambridge Ancient History, 12, Ed. Alan K.
Bowman- Peter Garnsey- Averil Cameron, Cambridge University Press, UK 1971, 165-220.
AMELING, W., “The Christian lapsi in Smyrna, 250 A.D. ("Martyrium Pionii" 12-14)”, Vigiliae Christianae, Vol. 62, No. 2, 2008, s. 133-160.
ARAS, A., “Anadolu Kültüründe Yedi Uyurlar”, Uluslararası İnanç Turizmi ve Eshab-ı Kehf Sempozyumu, 20-22 Eylül, Kahramanmaraş 2012, s. 145-152.
BABCOCK, L. C., “An Inscription of Trajan Decius from Cosa”, The American Journal of Philology, Vol. 83, No. 2, 1962, s. 147-158.
BATE, H.N., History of Church to A.D. 325, Rivingtons, London 1901.
BEARD, M., NORTH, J., PRICE, S., Religions Of Rome Vol. I- A History, Cambridge University Press, London 1996.
BIGG, C., The Origins of Christianity, At Clarendon Press, Oxford 1909.
BREASTED, J. H., “The Latest Discovery from the Egyptian Fayum”, The Biblical World, Vol. 3, No. 4, 1894, s. 295-298.
BUNSON, M., Encyclopedia of The Roman Empire, Facts On File, Inc., New York 2002.
CLARKE, G., “Persecution of Decius”, The Cambridge Ancient History-The Crisis of Empire A.D. 193-337, Second Edition, 12, Ed. Alan K. Bowman-Peter Garnsey-Averil Cameron, Cambridge University Press, UK 2008, s. 625-635.
CROIX, G.E.M. de Ste., “Why Were The Early Christians Persecuted?”, Past & Present, No. 26, 1963, s. 6-38.
DARCAN, H., “Üçüncü Yüzyıl Hristiyanlığında Dinden Dönme Hadiseleri ve Novatianizm”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 41, 2015/1, s. 271-297.
EUSEBIUS, The Ecclesiastical History, English Translation by J.E.L. Oulton, Harvard University Press, Vol. I, 1942.
EUTROPIUS, Kısa Roma Tarihi, Çev: Çiğdem Menzilcioğlu, Alfa Basım Yayım, İstanbul 2017.
EPIPHANIUS, The Panarion of Epiphanius of Salamis. Books II and III, De fide, Translated by Frank Williams, Nag Hammadi and Manichaean studies, 79, Brill, Leiden-Boston 2013.
ERGİN, G., Anadolu’da Roma Hakimiyeti: İsyanlar, Tepkiler ve Huzursuzluklar. Asia Eyaleti’nin Kuruluşundan (MÖ 129) Iustinianus Döneminin Sonuna Kadar (MS 565), (İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul 2009.
ERSÖZ, İ., “Ashab-ı Kehf”, İslam Ansiklopedisi, C. 3, Türkiye Diyanet Vakfı, İstanbul 1991, s. 465-467.
FAULKNER, J.A., Cyprian: The Churchman, Cıncınnati: Jennings and Graham, New York 1906. FOX, R. L., Pagans and Christians, Penguin Books, England 1986.
FRANK, T.- STEVENS, P., “The First and Second Temples of Castor at Rome”, Memoirs of the American Academy in Rome, S. 5, 1925, s. 79-102.
GIBBON, E., Roma İmparatorluğu’nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi, Cilt: I, Çev. Asım Baltacıgil, Tuba Matbaacılık.
GRYSA, B., “The Legend of the Seven Sleepers of Ephesus in Syriac and Arab sources – a comparative study” Orientalia Christiana Cracoviensia 2, 2010, s. 45-59.
GREEG, John A.F., The Decian Persecution, William Blackwood and Sons, Edinburgh and London 1897.
HOLM, N. R., Pagan Emperors and Religious Policies: A.D. 249-363., (The University of Queensland, Master Thesis), Australia 2017.
İPLİKÇİOĞLU B., Eskibatı Tarihi I- Giriş, Kaynaklar, Bibliyografya, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1997.
KAÇAR, T., “Lucianus Çağında Hristiyanlık”, Uluslararası Samsatlı Lucianus Sempozyumu, 2008, s. 267-278.
KAÇAR, T., “Early Christianity in the Black Sea: An Examination of the Literary Evidence”, Colloquium Anatolicum VII 2008, s. 197-205.
KERESZTES, P., “The Decian libelli and Contemporary Literature”, Latomus, T. 34, Fasc. 3, 1975, s. 761-781.
KNIPFING, John, R., “The Libelli Of The Decian Persecution”, The Harvard Theological Review, Vol. 16, No. 4, 1923, s. 345-390.
KOSCHESKI, J., “The Earliest Christian War: Second-and Third- Century Martyrdom and the Creation of Cosmic Warriors”, The Journal of Religious Ethics, Vol. 39, No. 1, 2011, 100-124.
Kur’an-ı Kerim ve Türkçe Meali (Elmalılı M. Hamdi Yazır, Nuh Yayınları, İstanbul 2011)
LANCIANI, R., Pagan and Christian Rome, Houghton, Mifflin & Co., Riverside Press, Cambridge 1893.
MAGIE, D., Roman Rule in Asia Minor I, Princeton University Press, Princeton, New Jersey 1950
MITCHELL, S., A History of the Later Roman Empire AD 284-641, Wiley Blackwell, UK 2007.
OBORN, G.T., “Why Did Decius and Valerian Proscribe Christianity?”, Church History, Vol. 2, No. 2, 1933, s. 67-77.
OLMSTEAD, A. T., “The Mid-Third Century of the Christian Era”, Classical Philology, Vol. 37, No. 3, 1942, s. 241-162.
ÖZMAN, R.-AÇIL, O., “Roma İmparatoru Elagabalus ve Dönemi”, Prof. Dr. Salim Cöhce Armağanı-Türk Tarihine Adanmış Çileli Bir Ömür, Ed. Alpaslan Ceylan, Güneş Vakfı Yayınları, Erzurum 2017, s. 645-667.
PARKES, J., The Conflıct Of The Church And The Synagogue -A study in the origins of antisemitism, The World Publıshıng Company, Cleveland and New York.
PHILOSTORGIUS, The Ecclesiastical History, Translated by Edward Walford, M.A., Late Scholar of Balliol College, Oxford 1855.
PLESCIA, J., “On the Persecution of the Christians in the Roman Empire”, Latomus, T. 30, Fasc. 1,1971, s. 120-132.
POHLSANDER, H. A., “Philip The Arab and Christianity”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 29, H. 4, 1980, s. 463-473.
RIVES, J.B., “The Decree of Decius and the Religion of Empire”, The journal of Roman Studies, S. 89, 1999, s. 135-154.
REYNOLDS, J., Aphrodisias and Rome, The Society for the Promotion of Roman Studies, Journal of Roman Studies Monographs, 1, London 1982.
ROUECHE, C., Aphrodisias in Late Antiquity, The Society fort he Promotion of Roman Studies, Journal of Roman Studies Monographs, 5, London 1989.
SALISBURY F. S.- MATTINGLY, H., “The Reign of Trajan Decius”, The Journal of Roman Studies, S. 14, 1924, s. 1-23.
SERT, S., Büyük Uygarlıkların Doğuşu-Dinler Tarihi Arkeolojisi Mezopotamya’dan Avrupa’ya, Ozan Yayıncılık, İstanbul 2009.
SKELLY, William Nugent, The Roman Martyrology, Thomas Richardson and Son, London 1848.
SOCRATES, Ecclesiastical History, London: George Bell & Sons, York St., Covent Garden, And New York, 1892.
ŞENESEN, R., “Pagandan Hristiyanlık ve Müslümanlığa Bir İnanç Merkezi: Ashab-ı Kehf ve Günümüzde Tarsus Ashab-ı Kehf'te Hıdrellez Şenlikleri”, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi/ Makaleler/ http://turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROVA/makaleler/31.php (25.03.2019)
TEKİN, O., Eski Yunan ve Roma Tarihine Giriş, İletişim Yayınları, İstanbul 2014. The Scriptores Historiae Augustae I-III, Translation by David Magie, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts, London, England 1921.
TERRY, M. S., The Sibylline Oracles, Eaton &Mains, New York 1899.
TREBILCO, P., Jewish Communities in Asia Minor, Cambridge University Press, Cambridge 1991.
VOGEL, A., “Decius”, A Religious Encyclopaedia or Dictionary of Biblical, Historical, Doctrinal, and Practical Theology, I, Ed. Philip Schaff, Funk- Wagnalls Publishers, New York 1882, s. 620.
YORK, J. M., Jr., “The Image of Philip the Arab”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 21, H. 2, 1972, s. 320-332.
ZONARAS, The History Of Zonaras-From Alexander Severus to The Death Of Theodosıus The Great. / Translation by Thomas M. Banchich and Eugene N. Lane, Taylor & Francis Group 2009.
ZOSIMUS, The History of Count Zosimus, Sometime Advocate And Chancellor Of The Roman Empire, Printed J. Davis, London 1814.
THE WRITINGS OF HIPPOLYTUS, Bishop of Portus Vol. II- Fragments of Writings Third Century- Translated by Rev. S. D. F. Salmond, M.A., Fragments Of The Epistles Of Alexander içinde, T. & T. Clark, Edinburgh 1869.