Hıristiyan Fedâiler: Dokuzuncu yüzyıl Endülüs İslâm Toplumunda Bir Muhâlif Hareket

Bu makale Endülüs Emevî Devlet'inde İslamiyetin halk arasında yayılmasından ve halkın Araplaşmasından rahatsız olan papazlarca kurulan Hıristiyan Fedâileri hareketini ve bu harekete karşı Endülüs Emevî Sultanı II. Abdurrahman'ın aldığı tedbirleri inceleyerek, bu harekete mensup onlarca kişinin İslâm dini ve peygamberine hakâret ettikleri için Kurtuba'da idam edildiklerini tespit etmektedir

Christian Fedaiyyun: An Opposition Movement in the Ninth Century Islamic Community of Andalusia

This article examines the Christian Fedaiyyun movement of Andalusia during the Umayyad rule in the ninth century. Christian Andalusian priests created the movement to curb the spread of Islam and Arabization. The article also examines the measures of Andalusian Umayyad Sultan Abdurrahman II toward the Christian Fedaiyyun movement and presents that dozens of members of the movement were executed on the grounds that they insulted Islam and prophet Muhammad

PDF

___

AL-İ ALİ, Nureddin, Endülüs Tarihi, Çev: Hakkı Uygur, Ensar Yayınları, İstanbul 2010.
ARENAL, Mercedes García, “Los Mozárabes, o el Problema de las Minorías en el Islam”, Encuentro İslamo-Cristiano, Nº 6, JULIO – AGOSTO 1972.
ARNOLD, T.W., The Preaching of Islam, London 1913.
CAHEN, Cl., “Zimme” İA, XIII, 566-571.
CHALMETA, P., “Mozarab”, EI, VII, 246-249.
COOPE, Jessica A., “Religious and Cultural Conversion to Islam in Ninth-Century Umayyad Córdoba”, Journal of World History, Vol. 4, No. 1, 1993.
CORDUBENSİS, Paulus Alvaros, İndiculus Luminosus, en Patrologice Latince, Edit: J.P.Migne, Paris 1888, CXXI.
C. R. Haines, M.A., Christianity and Islam in Spain A. D. 756-1031, London 1889.
DİHLEVÎ, Şâh Veliyyullah, Hüccetullâhi’l-Bâliğa, Trc: Mehmet Doğan, İz Yayıncılık, İstanbul 1990, II.
DOZY, Reinhart, Spanish Islam, trc.: F. G. Stokes, London 1913.
DUQUE, Adriano, “Claiming Martyrdom in the Episode of The Martyrs of Córdoba”, Collectanea Christiana Orientalia, 8 (2011), pp. 23-48.
DÜVEYDÂR, Hüseyin Yusuf, el-Müctemiü’l-Endülüs fî ‘asri’l-Emeviyye, Kahire 1994. E. Levi-Provençal, “Mozarabes”, İA, VIII, 431-432.
FAYDA, Mustafa, “Zimmî”, DİA, XXXXIV, 428-434.
FLOREZ, Henrique, Espana Sagrada, 1792, XI.
HİMYERÎ, Ravdü’l-Mi‘târ fî Haberi’l-Aktâr, Thk: Levî-Provençal, Beyrut 1988.
HİTTİ, Philip K., Siyâsî ve Kültürel İslam Tarihi, Çev: Salih Tuğ, İFAV Yayınları, İstanbul 1995, II.
İBNÜ’L-EBBÂR, Muhammed b. Abdullah, Kitabü’l-Hulleti’s-Siyerâ, Nşr.: Hüseyin Mûnis, Kahire 1985, I-II.
İBN HALDÛN, Kitâbü’l-‘İber, Darü’l-Kitâbü’l-Mısrî, Kahire 1999, VII.
İBNÜ’L-HATİB, A‘malü’l-A‘lam, Thk.: Seyyîd Kesrevî Hasan, Beyrût 2002, II.
İBN KUTÎYYE, Tarihu iftitahi’l-Endelüs, Thk: İbrahim Ebyari, Darü’l-Kitâbü’l-Mısrî, Beyrut 1989.
İMAMÜDDİN, S. Muhammed, Endülüs Siyasi Tarihi, Trc.: Yusuf Yazar, Rehber Yayıncılık, Ankara 1990.
İNÂN, Muhammed Abdullah, Devletü’l-İslâm fi’l-Endelüs, Kahire 1997.
İNCE, İrfan, “Ridde”, DİA, XXXV, 88-91.
LANE-POOLE, Stanley, The Moors in Spain, London 1888.
LİCHTENSTADGER, Ilse, “Müsta‘riba”, İA, VIII, 831-532.
LİROLA, Jorge, “Müsta‘rib”, DİA, XXXII, 123-124.
MADOZ, José, S. I. “Alvaro de Córdoba”, Boletín de la Real Academia de Ciencias, Bellas Letras y Nobles Artes de Córdoba, Enero a Junıo 1949, Num. 61.
MARİNAS, Iván Pérez, “Los Mozárabes De Córdoba Del Sıglo IX: Sociedad, Cultura y Pensamiento”, Estudios Medievales Hispánicos, 1 (2012), pp. 177-220.
EL-MAVERDÎ, Ebu’l-Hasan Habib, el-Ahkâmü’s-Sultâniye, Çev.: Ali Şafak, Bedir Yayınları, İstanbul 1994.
MUNİS, Hüseyin, Fecrü’l-Endelüs, Beyrut 2002.
--------------------, Me‘alimü Tarihi’l-Mağrib ve’l-Endelüs, 2004.
ÖZDEMİR, Mehmet, Endülüs, İsam Yayınları, İstanbul 2014.
----------------------, “Müvelledûn”, DİA, XXXII, 228-229.
ES-SUFÎ, Halid, “Tarihu’l-Arab fî’l-Endelüs”, Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, Çev.: Komisyon, İstanbul 1988, IV.
ŞAHİNALP, Hacer, “Din Hürriyeti Bağlamında Din Değiştirme Hürriyeti: İrtidât”, İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Güz 2013/4(2), 101-125.
ŞEYBAN, Lütfi, Reconquista, Endülüs’te Müslüman-Hıristiyan İlişkileri, İz Yayıncılık, İstanbul 2003.
YILDIZ, Hakkı Dursun, “Abdurrahman II”, DİA, I, 150-152.
ZEYTÛN, Muhammed, el-Müslimûne fi’l-Mağrib ve’l-Endelüs, 1990.
WATT, Montgomery, Pierre Cachia, Endülüs Tarihi, Küre Yayınları, İstanbul 2011.