Eski Mezopotamya'daki Savaşlarda Tanrıların Rolü

Bu makale eski Mezopotamya'da din ve savaş arasındaki ilişkinin gelişimini incelemektedir. Eski Mezopotamya'da yerleşik hayata geçişin ardından tapınaklar etrafında şekillendirilen kentlerde sosyal düzenin en üstünde bulunan ruhban sınıfı ve yönetici sınıfı, dinsel inançları kendi siyasi ve askeri amaçları için kullanmışlardır. Sumer kent devleti yöneticileri savaşları tanrı adına ve tanrıların emri ile yaptıklarını ilan ederek kitlesel destek sağlamışken; Akad, III. Ur, Babil ve Asur dönemlerinde yöneticilerin kendilerini tanrılaştırmasıyla bu anlayış en ileri boyuta ulaşmıştır.

PDF

___

AKKUŞ MUTLU, Suzan, "Eski Mezopotamya'da Beddua ve Felaketlerden Korunma Ritüelleri", Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, S. 9, 2014.
BIGGS, Robert D., "An Oracular Dream Concerning Ashurbanipal", Ancient Near Eastern Texts Relating to the Old Testament, Ed.: James B. Pritchard, Princeton University Press, Princeton 1969.
BLACK, Jeremy - GEORGE, Andrew - POSTGATE, Nicholas, A Concise Dictionary of Akkadian, WS Druckerei Werner Schaubruch GmbH Press, Wiesbaden 2000.
BOTTÉRO, Jean, Mezopotamya: Yazı, Akıl ve Tanrılar, Çev: Mehmet Emin Özcan - Ayten Er, Dost Yayınları, Ankara 2012.
BÜLBÜL, Cemil, Eski Yakındoğu Tarihinde Alalah, Altınpost Yayıncılık, Ankara 2012.
DELAPORTE, Louis, Mesopotamia: The Babylonian and Assyrian Civilization, Routledge Taylor & Francis Group Press, New York 1996.
DEMİRCİ, Kürşat, Eski Mezopotamya Dinlerine Giriş: Tanrılar, Ritüel, Tapınak, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2013.
DIAKONOFF, Igor Mikhailovich, "Early Despotism in Mesopotamia", Early Antiquity, Volume Ed.: Igor Mikhailovich Diakonoff, The University of Chicago Press, Chicago and London 1991.
FISH, Thomas, "War and Religion in Ancient Mesopotamia", Bulletin of the John Rylands (BJRL), Vol. 23, Issue: 2, 1939.
FRANKFORT, Henri, Kingship and the Gods, The University of Chicago Press, Chicago 1978.
GÖKÇEK, L. Gürkan, Asurlular, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Ankara 2015.
HARPER, Robert Francis, The Code of Hammurabi King of Babylon About 2250 B.C., The University of Chicago Press, London 1904.
HOLLOWAY,Steven W., Assur is King Assur is King : Religion in the Exercise of Power in the Neo-Assyrian Empire, Brill, Leiden 2002.
HOUT, Jean-Louis - THALMANN, Jean-Paul - VALBELLE, Dominique, Kentlerin Doğuşu, Çev.: Ali Bektaş Girgin, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara 2000.
KRAMER, Samuel Noah, Sümerler, Çev: Özcan Buze, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2002.
KUHRT, Amelie, Eski Çağ'da Yakındoğu, C.1, Çev: Dilek Şendil, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2013a.
KUHRT, Amelie, Eski Çağ'da Yakındoğu, C.2, Çev: Dilek Şendil, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2013b.
LANGDON, Stephen Herbert, Oxford Editions of Cuneiform Texts, Vol: I, Oxford University Press, London 1923a.
LANGDON, Stephen Herbert, Oxford Editions of Cuneiform Texts, Vol: II, Oxford University Press, London 1923b.
McMAHON, Augusta, "Mesopotamia", The Oxford Handbook of Cities in World History, Ed.: Peter Clark, Oxford University Press, London 2013, ss. 31-48.
MEMİŞ, Ekrem - BÜLBÜL, Cemil, Amurrular (Araplar'ın En Eski Ataları), Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Merkezi Yayınları, Elazığ 2012.
MIEROOP, Marc van de, Antik Yakındoğu'nun Tarihi (İÖ 3000 - 323), Çev: Sinem Gül, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2006.
MIEROOP, Marc van de, Hammurabi, Çev. Bülent O. Doğan, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2014.
MUMFORD, Lewis, Tarih Boyunca Kent - Kökenleri, Geçirdiği Dönüşümler ve Geleceği, Çev: Gürol Koca - Tamer Tosun, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2007.
NISSEN, Hans J., Ana Hatlarıyla Mezopotamya, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2004.
OATES, Joan. Babil, Çev: Fatma Çizmeli, Arkadaş Yayınları, Ankara 2015.
PARPOLA, Simo - Kazuko WATANABE, Neo Assyrian Treaties and Loyalty Oaths, State Archives of Assyria, Vol: 2, Helsinki University Press, Helsinki 1988.
SOMERVILL, Barbara A., Empires of Ancient Mesopotamia, Chelsea House Publishers, New York 2010.
ŞENEL, Alaaddin Siyasal Düşünceler Tarihi - Tarihöncesinde İlkçağda Ortaçağda ve Yeniçağda Toplum ve Siyasal Düşünüş, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2014.
THUREAU-DANGIN, François, Die Sumerischen und Akkadischen Königsinschriften, J. C. Hinrichs'sche Buchhandlung, Leipzig 1907.
THUREAU-DANGIN, François, "La Fin De La Domination Gutienne", Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale Vol. 9, No. 3, Presses Universitaires de France, Paris 1912.
YILDIRIM, Ercüment, "Concept of Leadership in the Ancient History and It's Effects of Middle East", Interdisciplinary Perspectives on Social Sciences, Ed.: Georgeta Rata - Hasan Arslan - Patricia-Luciana Runcan - Ali Akdemir, Cambridge Scholars Publishing, 2014, ss. 137-146.