1806-1812 Osmanlı-Rus Harbi’ni Çalışmaya Bir Girizgâh: Sefer İçin Asker Toplanması

1806-1812 Osmanlı-Rus Harbi gerçekleştiği dönemin şartları sebebi ile düşük profilli bir harpolarak cereyan etmiş ve “savaşlar arasında bir savaş” olması hasebi ile modern tarihçilerden çokfazla ilgi görmemiştir. Bu çalışma hem Napolyon Savaşları’nın dönemin tarihindeki önemi hem deOsmanlı Devleti’nin yaşadığı büyük iç çalkantılar sebebi ile arka planda kalan bu harbi mercekaltına almayı amaçlamaktadır. II. Mahmud dönemi askeri reformları öncesinde Osmanlı ordusununAvrupa sisteminde yapılanmış bir orduya karşı son imtihanı olan bu savaş, Osmanlı Devleti’ninFransız Devrimi sonrası çağda neden yeniden yapılanmaya ihtiyaç duyduğunu daha iyi biçimdeaydınlatacak ipuçlarına haizdir. Mevcut makale arşiv belgelerini de kullanarak bu savaşın sadece birveçhesini oluşturan asker toplama sürecinin genel bir çerçevesini çizmeye çalışacaktır.

An Introduction to Studying 1806-1812 Ottoman Russian War: Mobilization of the Ottoman Army

1806-1812 Ottoman-Russian War was a low-profile war or rather “a war between wars” due to the complex international situation existed in the Napoleonic Era. As a result, modern historians have paid scant attention to it. This article aims to focus on the war which remained in the background even during its time as the Tsarist Russia focused on the threat of Napoleon’s France while the Porte was preoccupied with internal disorders and rebellions. In terms of Ottoman military history, 1806-1812 Ottoman-Russian War presents a good opportunity to observe the Ottoman army in its last test before the modernizing reforms of Mahmud II. The present study will examine only one side of the war, namely mobilization of Ottoman soldiers during the campaigns by using the archive documents.

PDF

___

Hatt-ı Hümayun (HAT), no: 35/1799, 975/41740, 1000/42009, 1000/42006B, 1001/42018, 1001/42023, 1001/42037, 1002/42053, 1002/42069, 1003/42092, 1003/42109A, 1003/42109B, 1004/42112, 1008/42371, 1008/42364, 1010/42417, 1010/42421, 1351/52770, 1272/49323, 1355/52903, 1356/53060, 1357/53208, 1359/53472, 1360/53532, 1362/53673.
Cevdet Askeri (C. AS), no: 7114, 7113, 7254, 8259, 9021, 9202, 9222.
Amedi Kalemi (A. AMD), no: 56/2, 56/10, 56/59.
AKSAN, Virginia, Ottoman Wars, 1700-1870: An Empire Besieged, Routledge, London, 2007. (Türkçesi: Osmanlı Harpleri, 1700-1870: Kuşatılmış Bir İmparatorluk, Çev: Gül Çağalı Güven, İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2010.)
BEHAR, Cem, ed. Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türkiye’nin Nüfusu, 1500-1927, Tarihi İstatistikler Dizisi, v. II, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara 1996.
CÂBÎ Ömer Efendi, Câbî Târihi (Târîh-i Sultân Selîm-i Sâlis ve Mahmûd-ı Sânî) Tahlîl ve Tenkildi Metin, haz. Mehmet Ali Beyhan, 2 cilt, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2003.
CEZAR, Mustafa, Osmanlı Tarihinde Levendler, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Yayınları, İstanbul 1965.
DE SAINT-DENYS, A. de Juchereau, Révolutions de Constantinople en 1807 et 1808, tome II, Librairie de Brissot-Thivars, Paris 1819.
EROL, Salih, Pehlivan İbrahim Paşa Vakayi`-Nâmesi (Baba Paşa Tarihi) (Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir 2007.
IORGA, Nicolae, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Çev: Nilüfer Epçeli, c. V, Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2005.
LEVY, Avigdor, “Ottoman War Preparations, 1809-1811” Turkish Studies Association Bulletin, vol. 12, No. 1 (March 1988), 20-22.
MIKABERIDZE, Alexander, The Lion of the Russian Army: Life and Military Career of General Prince Peter Bagration, 1765-1812, (Florida State University, Doktora Tezi), Florida 2003.
MIKHAILOVSKY-DANILEVSKY, Alexander, Russo-Turkish War of 1806-1812, 2 cilt, Çev: Alexander Mikaberidze, The Nafziger Collection, Ohio 2002.
SERBESTOĞLU, İbrahim, “Trabzon Valisi Canikli Tayyar Mahmud Paşa İsyanı ve Caniklizâdelerin Sonu (1805-1808)”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 1/1 (Güz 2006), 89-105.
ŞÂNÎ-ZÂDE Mehmed ‘Atâ’ullah Efendi, Şânî-zâde Târîhi [Osmanlı Tarihi (1223- 1237/1808-1821)], haz. Ziya Yılmazer, Çamlıca, İstanbul 2008.
TEYMUROVA, Günal, “1806-1812 Osmanlı-Rusya Savaşı ve Azerbaycan”, Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, c. 2, s. 2 (Ocak 2016), 45-59.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Meşhur Rumeli Ayanlarından Tirsinikli İsmail, Yılık Oğlu Süleyman Ağalar ve Alemdar Mustafa Paşa, Türk Tarih Kurumu, İstanbul 1942.
YEŞİL, Fatih, Trajik Zafer: Büyük Güçlerin Doğu Akdeniz’deki Siyasi ve Askeri Mücadelesi (1806-1807), İş Bankası Yayınları, İstanbul 2017.
ZINKEISEN, Johann Wilhelm, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, 1802-1812, Çev: Nilüfer Epçeli, c. VII, Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2011.