18. Yüzyılda Erzurum Tophânesi ve Top Dökümü

Bu makale onsekizinci yüzyılda kurulan Erzurum Tophânesi'nin faaliyetlerini, tophâne çalışanlarını ve top dökümü için kullanılan malzemeleri inceleyerek, Erzurum Tophânesi'nin hem o dönemdeki mücadelelerde hem de Anadolu'nun doğusundaki Osmanlı kalelerinin ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli bir görev üstediğini tespit etmektedir

Erzurum Cannon Factory in the Eightenth Century and Cannon Casting

This article examines the opening of Erzurum Cannon Factory in the eighteenth century, its employees and the materials used in the cannon casting and presents that Erzurum Cannon Factory supplied cannons and cannon balls not only for the Ottoman military but also for the Ottoman castles in the east

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşiv Kaynakları
Muallim Cevdet Tasnifi- Askeriye No: 50970, 21867.
Maliyeden Müdevver Defter Tasnifi No: 03162, 03389.
Bâb-ı Defteri Baş Muhasebe Kalemi Defterleri No: 2950.
Bâb-ı Defteri Baş Muhasebe Bina Emini Kalemi Defterleri No: 2950.
Bâb-ı Defteri Baş Muhasebe Kalemi Tophâne-i Âmire Defterleri No: 18634. 2. Diğer Kaynaklar
AGOSTON, Gabor, Osmanlı'da Strateji ve Askeri Güç, Timaş Yayınları, İstanbul 2012.
AŞÇI, Bahar, "Mali Güç ve Askeri Güç Arasındaki Kiritik İlişki: Osmanlı İmparatorluğu Örneği", Savunma Bilimleri Dergisi, C. X, Sayı:1, Ankara Mayıs, 2011, s.1- 29.
AYDÜZ, Salim, Tophâne-i Âmire ve Top Döküm Teknolojisi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2006.
_________________, "Tophâne", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 41, Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık, Ankara 2003, s. 253- 256.
BALCI, İsrafil, "Muhasara", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 31, Ankara 2003, s. 9-12.
CHASE, Kenneth, Ateşli Silahlar Tarihi, Çev. Füsun Tayanç, Tunç Tayanç, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2008.
DEMLİKOĞLU, Uğur, Teşkilat ve İşleyiş Bakımından 18. Yüzyılda Erzurum Kalesi, (Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi), Elazığ 2013.
_________________, "Osmanlı Devleti'nin 18. Yüzyılda Bazı Şark Kalelerinde Bulundurduğu Harp Malzemeleri", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Volume: 24, S. 2, Elazığ 2014, s. 277- 295.
ERALP, T. Nejat, Tarih Boyunca Türk Toplumunda Silah Kavramı ve Osmanlı İmparatorluğunda Kullanılan Silahlar, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1993.
Evliyâ Çelebi, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi: İstanbul, C.II, Haz. Yücel Dağlı- Seyit Ali Kahraman,Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2014.
İNALCIK, Halil, "Osmanlı Pamuk Pazarı, Hindistan ve İngiltere: Pazar Rekabetinde Emek Maliyetinin Rolü", ODTÜ Gelişme Dergisi, 1979- 1980, Özel Sayısı, s.1- 65.
GÖLEN, Zafer, Osmanlı Devletinde Baruthane-i Amire(XVIII. Yüzyıl), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2006.
KOÇ, Ümit, XVI. Yüzyılda Anadolu'da Sanayi, Bizim Büro Yayınevi, Ankara 2006.
_________"XVI. Yüzyıl Anadolusu'nda Top Dökümü, Gülle ve Fındık Yapımı", Türk Dünyası Araştırmaları, S: 162, İstanbul 2006, s. 63- 74.
KONYALI, İbrahim Hakkı, Abideleri ve Kitabeleri ile Erzurum Tarihi, Ercan Matbaası, İstanbul 1960.
KÜRKMAN, Garo, Osmanlılarda Ölçü ve Tartılar, Türk İslam Eserleri Müzesi, İstanbul 1991.
Miralay Ahmet Muhtar, Osmanlı Topçuları, Haz. Ahmet Köç, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul 2013.
PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. I, II, III, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1983.
PAMUK, Bilgehan, XVII. Yüzyılda Bir Serhad Şehri Erzurum, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul 2006.
SERTOĞLU, Mithat, Osmanlı Tarih Lügâtı, Enderun Yayınevi, Ankara 1999.
SEVİNÇ, Tahir, "17. Yüzyıl Sonlarında Başarısız Bir Sefere Girişimi: 1695 Mora Seferi", History Studies, Volume 2, S. 3, 2010, s. 285- 306.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devlet Teşkilatında Kapukulu Ocakları, C. II, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1988.