ŞİR’ATÜ’L-İSLÂM’IN MÜTERCİMİ BİLİNMEYEN TÜRKÇE BİR TERCÜMESİ: LEZZETÜ’L-İSLÂM

XI. yüzyılın önemli Hanefî fıkıh ve kelâm âlimlerinden biri olan Muhammed Eş-Şargî’nin (ö. 573/1177) en meşhur eseri Şir’atü’l-İslâm ilâ Dâri’s-selâm’dır. Arapça olarak kaleme alınan bu manzum eser, ibadetlerle ilgili fıkhi hükümlerden ziyade ele alınan meselelerin müslümanlığın bir gereği olarak severek yapılması gereken ameller olarak anlatıldığı bir ilmihal hüviyetindedir. Diğer müslüman toplumlarında olduğu gibi Türkler arasında da çok sevilmiş olan bu eserin Türkçe şerh ve tercümelerinin her birinin kütüphanelerimizde birçok nüshası bulunmaktadır. Biz de bu çalışmada Şir’atü’l-İslâm'ın şimdiye kadar bilinmeyen Türkçe manzum bir tercümesini inceleyeceğiz. Muhtasar bir tercüme görüntüsündeki bu eserin tek nüshası, Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal’ın şahsî kütüphanesinde bulunmaktadır. Mesnevi, gazel ve kıt’a nazım şekilleriyle yazılmış 522 beyitten oluşan bu tercümenin yazarı bilinmemektedir. Mütercim, eserinin 46. beytinde tercümesine “Lezzetü'l-İslâm” ismini verdiğini belirtmektedir. Mütercim, eserini oluştururken, Âbidî’nin Ravzatü’l-İslâm adlı Şir'atü'l-İslâm tercümesinden etkilendiğini belirtmektedir.
Anahtar Kelimeler:

ilmihal, tercüme, manzum

___

  • Aydın, Ahmet. (2016), Mehmet b. İbrahim’in Manzûm Şir’atü’l-İslâm Tercümesinin Metin ve Tahlili (İlk On Beş Fasıl), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Cici, Recep. (2000), “İmamzâde, Muhammed b. Ebû Bekir”. DİA, C 22, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Dağ, Hakan. (2002), Âbidî Ravzatü’l-İslâm, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
  • Erdoğan, Naim. (2003), “Tam Şir’atü’l-İslâm”. Pamuk Yayıncılık, İstanbul.
  • Kayaalp, İsa. (2016), “Hayat Kitabı-Ravzatü’l-İslam”. Büyüyenay Yayınları, İstanbul.
  • Köksal, Mehmet Fatih, Kaçar Mücahit, İlhan Mevlüt (2018), Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu, Kesit Yayınları, İstanbul.
  • Meyân, A. Faruk, Uyan Lutfullah. (1979), “İslam Yolu Şir’atü’l-İslâm”. Berekat Yayınevi, İstanbul.
  • Yazar, Sadık. (2014), “Osmanlı Döneminde Fıkıh Sahasında Yapılmış Türkçe Tercümeler”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C 12, S 23, s. 49-166.