İKİ İDEALİST’TEN (MEHMET ÂKİF ERSOY VE MUSTAFA KUTLU) BİRİ UZAK BİRİ YAKIN İKİ TECRÜBE: ÂSIM’IN NESLİ VE PROFESÖR ÂSIM BEY’İN NESLİ

Geçmişte ve bugün yaşananları yorumlamak, gelecekte yaşanacaklara dair tahmin yapmak edebiyatın işlevleri arasında yer alır. Geçmişin ve günün tecrübesini değerlendiren yazarlar ve şairler, geleceğe dair tahmin yaparken gelecekte olmasını arzu ettiklerini de dile getirirler. Modern Türk edebiyatının ilk eserlerinin verildiği 19.yüzyılın ortalarından beri, Türk edebiyatçıların önemli konularından biri toplumdaki aksaklıkları değerlendirmek ve olması gerekene dair çözüm yolları önermek olmuştur. 20.yüzyılın başlarında eser veren Türk şiirinin ünlü ismi Mehmet Akif Ersoy da şiirlerinde, toplumda gördüğü olumsuzlukları anlatır. Ülkenin geleceğinin nasıl daha iyi olacağını. Ersoy, 1924’te kitap olarak yayımlanan Asım adlı eserinde bu konuları ele alır. Ersoy’un kitabına göre, Asım ve arkadaşlarının genç nesli ülkeyi güzel günlere taşıyacaktır. 1980 sonrası Türk hikayesinin önemli isimlerinden Mustafa Kutlu da eserlerinde yaşanan zamanı yorumlar, geleceğe dair teklifler sunar. 1893’te yayımlanan Ya Tahammül Ya Sefer adlı eseri bir neslin hikayesidir. Bu nesil, ülkeyi daha güzel günlere taşımak idealindedir. Ancak hayata karışınca idealler unutulur. Kutlu, ideallerin niçin unutulduğunu, nerede yanlış yapıldığını sorgular. Yeni bir çıkış arar. Bu makalede Mehmet Akif Ersoy ve Mustafa Kutlu’nun bahsedilen eserlerinde yer alan memleketi daha iyi günlere taşıma ideali üzerinde durulmuştur. Mehmet Akif Ersoy ve Mustafa Kutlu’nun kaynağı İslam olan bir ahlaki özü eserlerine taşıdıkları söylenebilir. Bugünün idealistleri Mehmet Akif’in eserinde yorumlanan uzak tecrübeyi ve Mustafa Kutlu’nun eserinde yorumlanan daha yakın tecrübeyi birlikte okumalıdır.

___

  • Düzdağ, M. Ertuğrul (1991). “Mehmet Âkif Ersoy Hayatı ve Eserleri”, Safahat, İz Yayıncılık, İstanbul.
  • Ersoy, Mehmet Akif (2007). Safahat (Altıncı Kitap Âsım), (Yayına Hazırlayan: Fazıl Gökçek), Dergâh yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Gökçek, Fazıl (2007). “Âsım Hakkında” Safahat (Altıncı Kitap Âsım), , Dergâh yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Kahraman, Âlim (2000). Mehmet Âkif, Büyüyen Ay Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Kuntay, Mithat Cemal (1990). Mehmet Akif, 2. Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
  • Kutlu, Mustafa (1983). “Elhan-ı Siyaset”, Türk Edebiyatı, S. 112, ss.36-37, Şubat.
  • Kutlu, Mustafa (1983a). “Irmaktan Öteye”, Türk Edebiyatı, S.120, ss.26-28, Ekim.
  • Kutlu, Mustafa (1997). Ya Tahammül Ya Sefer, Dergâh Yayınları, 4. Baskı, İstanbul.
  • Kutlu, Mustafa (1998). Sır, Dergâh Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
  • Kutlu, Mustafa (2008). Huzursuz Bacak, Dergâh Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Kutlu, Mustafa (2018). Sevincini Bulmak, Dergâh Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
  • Kutlu, Mustafa (2019). Kalbin Sesi, Dergâh Yayınları, 1.Baskı, İstanbul.
  • Kutlu, Mustafa (2021). Akıntıya Karşı, Dergâh Yayınları, 1.Baskı, İstanbul.
  • Tanpınar, Ahmet Hamdi (1992). “Türk Edebiyatında Cereyanlar”, Edebiyat Üzerine Makaleler, Dergâh Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, ss.101-127.
  • Topçu, Nurettin (1999). Yarınki Türkiye, Dergâh Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
  • Yıldız, Alpay Doğan (2019). Hikmet ve Âhenk, Mustafa Kutlu Hikâyeciliği, Dergâh Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.