Klinik Uygulamalarda Erkek Hemşire Algısı

Hemşirelik, tüm dünyada ve ülkemizde kadınların çoğunlukta olduğu bir meslektir. Tarihsel süreç içerisinde bakım ve hemşirelik, kadının geleneksel rolleri ile özdeşleşmiş ve kadınlara özgü bir meslek olmuş- tur. Bu nedenle hemşirelik cinsiyetle ilgili kalıp yargılardan etkilenmiş- tir. Oysa sağlığı geliştirme ve sürdürmeyi, hastalığı önleme ve yaşam kalitesini her durumda yükseltmeyi hedefl eyen hemşirelik, cinsiyet ayrımcılığı olmaksızın hem kadın hem de erkekler tarafından uygulanabilecek bir meslektir. Günümüzde hemşirelik mesleğine erkek üyelerin katılması mesleğin profesyonelleşmesinde ve toplumsal statüsünün artmasında katkı sağlayacaktır. Bu olgu sunumu; toplumun klinik uygulamalarda erkek hemşirelerin de görev almasını benimsemesine yardımcı olma amacıyla yazılmıştır. Yüksek lisans stajı yaptığımız özel bir hastanenin nöroloji servisinde, intraserebral hemoraji tanısıyla yatan kadın hastada inme gelişti. Hastada; afazi nedeniyle iletişim engeli ve hemiparezi nedeniyle hareket kısıtlılığı mevcuttu. Yatağa bağımlı olan hastanın öz bakım gereksinimleri hemşireler tarafından karşılanıyordu. Yatak banyosu bakımı planlanan hastaya; erkek ve kadın hemşire birlikte bakım verdiler. Hastaya bakım veren hemşirelerden birinin erkek olması hasta yakınının tepki göstermesine neden oldu. Hasta yakını ile yapılan görüşme sonucu, bu problemin yaşanmasında hasta yakınının daha önce erkek hemşire görmemiş olmasının yanı sıra cinsiyete özgü rol beklentilerinin de etkili olduğu gözlendi.

The Perception of Male Nurses in Clinical Practice

Nursing is a profession usually dominated by women all over the world and also in our country. Nursing care has been identifi ed as a traditional role and profession for women in its historical process. Therefore, nursing has been infl uenced by gender-related prejudices. The goals of nursing care include developing and maintaining health care, preventing disease, and increasing the quality of life, and in order to achieve these goals, the nursing profession can be undertaken by both men and women without facing any gender discrimination. The contribution of males to nursing will increase the social status of the profession. In this case report, we aim to help society adapt to male nurses in healthcare settings. Our case is a female patient diagnosed with acute intracerebral hemorrhage and stroke in a private hospital neurology clinic. The patient has a communication disability due to aphasia and limb movement disability due to hemiparesis. Self-care requirements were done by nurses. One male and one female nurse were prepared to give the patient a bath but the patients relatives opposed the male nurse s participation. After the relatives were interviewed, it was concluded that cultural beliefs as well as gender-specifi c role expectations resulted in this problem.

PDF

___

1 . Aştı N. Cinsiyet sosyalizasyonu ve hemşireliğe yansımaları, hemşirelik eğitimi ve uygulamalarında cinsiyetin rolü. 12. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı (20-24 Ekim 2009). Sivas; 2009. 70-77.
2 . Şentürk SE. Hemşirelik tarihi. 1. baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri. 2011.
3 . Ergün A, Eti Aslan F, Vatan F, Olgun N, Kuğuoğlu S. Sağlık bakımındaki gelişmeler ve bakım uygulamaları. Eti Aslan F, Karadakovan A, (editör). Dahili ve cerrahi hastalıklarda bakım. 2. baskı. Adana: Nobel Kitabevi; 2011. Bölüm 1, s.8.
4 . Perim A. Trakya Üniversitesi Eğitim, Araştırma Ve Uygulama Hastanesinde çalışan hemşirelerin kaliteli yaşam algısının belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Bölümleri Enstitüsü, Halk Sağlığı AD Yüksek Lisans Tezi. Edirne: 2007.
5 . Turan N, Öztürk A, Kaya H, Atabek Aştı T. Toplumsal cinsiyet ve hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011; Cilt: 4, Sayı: 1. s. 167-173.
6 . Resmi Gazete. Sayı: 8647. 02.03.1954 tarih ve 6383 nolu Hemşirelik Kanunu. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_kan/hemsirelik_ kanunu.pdf. (Erişim tarihi: 30.4.2013).
7 . Resmi Gazete. Sayı: 26510. 02.05.2007 tarih ve 5634 nolu Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. http://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm. (Erişim tarihi: 30.4.2013).
8 . Savaşer S, Yıldız S, Bahçecik N, Pek H. Hemşirelerin mesleğe erkek üye alınmasına yönelik düşünceleri. III. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu kitabı. (İstanbul 8-10 Eylül; 1993). s.170-176.
9 . Özbaşaran F, Taşpınar A, Çakmakçı A. Hastalar kendilerine bakım verenlerin cinsiyeti konusunda ne düşünüyorlar? Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2002; 5(2):1-7. (http://e-dergi.atauni.edu.tr/ index.php/HYD/article/view/172/166, Erişim tarihi: 30.4.2013).
10 . Koç Z, Bal C, Sağlam Z. Hastanede yatarak tedavi görmekte olan hastaların, erkeklerin hemşirelik mesleğine katılımları ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; Sempozyum Özel Sayısı: 324-329.
11 . Kaya N, Turan N, Öztürk A. Türkiyede erkek hemşire imgesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2011; 8(1):16-30.
12 . Tezel A, Akpınar BA, Yurttaş A, Çelebioğlu A. Hastalar erkek hemşireleri kabul edecekler mi? Türkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics 2008; 16(1):13-18.
13 . Ünver S, Ürkmez E. Hemşirelik mesleğinin erkek üyelerine toplumun bakış açısı. Hemşirelik ve Ebelikte Kültürlerarası Yaklaşım Sempozyumu kitabı (Çanakkale, 9-11 Nisan 2009). s.145.
14 . Koç Z, Bal C, Sağlam Z. Kız Hemşirelik öğrencilerinin erkek hemşirelik öğrencilerine bakışı. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; Sempozyum Özel Sayısı: 330-334.
15 . Sis Çelik A, Pasinlioğlu T, Çilek M, Çelebi A. Kadın doğum servislerinde yatan hastaların erkek hemşireler hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(4):254-261.
16 . Ünsal A, Akalın İ, Yılmaz V. Farklı meslek çalışanlarının erkek hemşirelere ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2010; 7(1):420-431.
17 . Koç Z, Bal C, Sağlam Z. Erkek öğrenci hemşirelerin hemşirelik mesleğini algılama durumlarının belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; Sempozyum Özel Sayısı: 318-323.