20672

TÜRK KADIN HAREKETİNİN ÖNCÜ İSİMLERİNDEN NEZİHE MUHİDDİN -AÇIKLAMALI BİR KAYNAKÇA DENEMESİ-

Nezihe Muhiddin, Cumhuriyet’in ilk yıllarında rol model sayılabilecek bir Türk kadınıdır. Kadını toplum yaşamına dâhil etmek için mücadele eden yazar, gazeteci, feminist bir aydın olan Nezihe Muhiddin, kadınların siyasi haklarını elde etmesi için neredeyse bütün ömrünü harcamış öncü bir kadındır. Bu çalışma, Nezihe Muhiddin hakkında yapılan tez ve makalelerin özetlerinin bulunduğu bir kaynakça denemesidir. Kaynakçada Türkiye’deki üniversitelerin tez koleksiyonları ve YÖK Ulusal Tez Merkezinde bulunan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri ile DergiPark, Google Akademik ve Ç.Ü. Türkoloji Makale Sistemi’nde yer alan makalelerin açıklamalı tanıtımlarına yer verilmiştir. Erişim sağlanan 31 makale ve 19 tez metni, makaleler ayrı tezler ayrı olmak üzere künyesi yazar adına göre alfabetik olarak verildikten sonra içerik bakımından tanıtılmaya çalışılmıştır. Nezihe Muhiddin hakkında hazırlanan makale ve tezler, alanlara göre sınıflandırılarak sunulmuştur. Kaynakçada tarih alanında 8, siyasal bilgiler alanında 8, sosyal bilimler alanında 3, Türk dili ve edebiyatı alanında 6, hukuk alanında 1, çeviribilim alanında 1, kadın ve aile çalışmaları alanında 2, sosyoloji alanında 1, eğitim bilimleri alanında ise 1 makaleye ait tanıtma vardır. Tezler ise tarih alanında 6, kamu yönetimi alanında 3, iletişim bilimleri alanında 1, müzik alanında 1, Türk dili ve edebiyatı alanında 8 tanedir. Bu çalışmaların bir kısmında Nezihe Muhiddin doğrudan konu olmuşken bir kısmında ise dolaylı olarak ele alınmıştır. Buna bağlı olarak incelenen makale ve tezlerin değerlendirme kısımları ağırlıklı olarak Nezihe Muhiddin ile ilişkili olarak verilmeye gayret edilmiştir. Her bir çalışma değerlendirme kısmında dikkatlere sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Nezihe Muhiddin, Türk kadın hareketi, kaynakça

PDF

___

Akagündüz, Ümüt (2012). II. Meşrutiyet Dönemi Düşünce ve Kadın Dergilerinde Kadın Tartışmaları (1908-1918). Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Akagündüz, Ümüt (2015). “Cumhuriyet'in İlk Yıllarında Siyasi Atmosfer ve Dönem Dergilerinde Kadın Düşüncesi 1923-1925”, Fe Dergi, C.7, S.2, s. 0-20.
Akçasoy, Güliz; Işıklar Koçak, Müge (2022). “Feminist Translation Activism: Reframing The Narratives of Gender Equality in Turkey Through Citationality”, Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, S.32, s.1-24.
Akgün, Elif (2020). Türkiye’de Sosyalist Feminizm: Sosyalist Feminist Kolektif Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
Balcı, Meral; Tuzak, Mervenur (2017). “Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Nezihe Muhiddin Özelinde Türk Kadınlarının Siyasi Hakları İçin Mücadelesi”, Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, C.1, S.1, s. 43-51.
Belenli, Tuğba; Kiriş Avaroğulları, Ayten (2017). “20. Yüzyılda Türkiye’de Kadın Konusunun Tarih Derslerinde Öğretimine Yönelik Bir Değerlendirme: Türk Kadınlar Birliği ve Faaliyetleri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi”, C.19, S.2, s. 287-310.
Coşar, Seda (2006). The Reflections Of The Ottoman-Turkish Feminism On The Literary Works Of Nezihe Muhittin. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dalaman, Zeynep Banu (2022). “Türkiye’de Ulus Devlet İnşa Sürecinde (1923- 1950) Kadın Asker ve Asker Annesi Tartışmaları”, Belgi Dergisi, S.23, s. 47-71.
Demir, Yunus; Yüksel, Rahime Fulya (2017). “Kemalist İdeolojide Kadın İmgesi: Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkının Verilmesi Bir Lütuf Mu Yoksa Kazanılmış Bir Hak Mı?”, The Journal Of International Lingual Social and Educational Sciences, C.3, S.2, s. 226-248.
Dik, Tuba (2012). Tanzimat’tan Cumhuriyet'e Ressentiment'ın Dönüşümü: Nezihe Muhiddin ve Leylâ Erbil Dergisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ergönül, Eser; Koca, Bayram (2017). “Erken Cumhuriyet Dönemi Resimlerinde Kadın İmgesi: Modernleşme ve Milliyetçilik”, Art-E Sanat Dergisi, C.10, S.20, 761-786.
Erkmen Güngördü, Sedef (2019). “Nezihe Muhiddin ve Mefkuresi”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, C. 54, S.3, s.1496-1510.
Ertan, Senem; Aykaç, Hümeyra Rojda (2019). “Elit Teori Çerçevesinde Türkiye’de Kadın Milletvekilleri Üzerine Bir İnceleme”, Memleket Siyaset Yönetim, S.32, s. 75-102.
Esen, Buse Selin (2021). Yerel Siyasete Katılımda Toplumsal Cinsiyetin Rolü: Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Geçer, Genç Osman (2007). “Sokak Çocuğu Tipi Yaratmada Argo Tercihi ve Romanlara Yansıması”, Türklük Bilimi Araştırmaları, S.21, s. 87-108.
Güç, Hüseyin (2001). Nezihe Muhittin’in Hayatı ve Romanları Üzerinde Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güçlü, Aslıhan; Yüce, Yasemin (2021). “Osmanlı Kadın Yazarların Kaleminden Kadının Çalışması: Söylemler, Talepler”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, C.1, S.2, s.133-159.
Gülen, Hande (2015). “Kemalist Modernleşme’de Aile, Ulus, Kadın ve Kadın Yolu/ Türk Kadın Yolu Dergileri”, MSGSÜ Sosyal Bilimler, S.12, s.152-164.
Günaydın, Ayşegül Utku (2012). Cumhuriyet Öncesi Kadın Yazarların Romanlarında Toplumsal Cinsiyet ve Kimlik Sorunsalı (1877-1923). Doktora Tezi. Ankara: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Haklı, Salih Zeki (2008). “Türk Romanında Tek Parti Dönemi”, Liberal Düşünce Dergisi, S.52, s.181-196.
Hamzaoğlu, Mehtap (2018). “Tanzimat’tan Erken Cumhuriyet Dönemine Türk Sosyopolitik Yaşamında Öne Çıkan Kadınlar”, Lectio Socialis, C.2, S.1, s. 74-92.
İlkhan, Serap (2018). “II. Meşrutiyet Döneminde Türk Kadını”, Bayterek Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi, C.1, S.1, s. 56-76.
Koç Keskin, Neslihan İlknur (2022). “Bir Yeniden Canlandırma ‘Sadabad Günü İhtifali’”, Milli Folklor, C.17, S.133, s. 79-91.
Koç, Duygu (2020). “Öcü Geçmiş, Yüceltilen Bugün ve Umutlu Gelecek: Türk Kadın Yolu Dergisi’nde Siyasi Söylem”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C.39, S.67, s. 585-609.
Konan, Belkıs (2011). “Türk Kadınının Siyasi Hakları Kazanma Süreci”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.60, S.1, s. 157-174.
Metintaş, Melike (2018). “Erken Cumhuriyet Döneminde Feminizm Hareketlerinin İlerleyen Dönemde Türk Sosyolojisine Yansımaları”, Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yakın Tarih Dergisi, C.2, S.3, s. 109-117.
Metintaş, Mustafa Yahya (2018). “Nezihe Muhittin ve Türk Kadınının Siyasi Haklar Mücadelesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yakın Tarih Dergisi, C.1, S.3, s. 74-97.
Mezkit, Gülperi (2021). “Erken Cumhuriyet Döneminde Gazete Müsabakaları ve Reklamlarında Oluşturulmak İstenen Modern Kadın İdeali”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.25, S.1, s. 1-14.
Sadi, Hande İrem (2019). The Politics Of Women's Rights Reforms During The Earlyrepublican Era: State Feminism Versus Pioneer Women. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Şahin, Cemile; Şahin, Mustafa (2014). “Osmanlı Son Dönemi ile Millî Mücadele Yıllarında Türk Kadınının Sosyal, Siyasi ve Askerî Faaliyetleri”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, C.2, S.2, s. 53-72.
Terzi Eskin, Berna (2019). “Tarihin Tanımazlıktan Geldiği Kadın: Nezihe Muhiddin”, Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi, C.4, S.2, s.324-329.
Turunçoğlu Harmancı, Meral (2013). Tanzimat’tan Cumhuriyet’in İlk Yıllarına Kadar Var Olan Kadın Oyun Yazarlarının Oyunlarında Toplumsal Cinsiyet. Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Türkmenoğlu Köse, Dilşad (2019). “Erken Cumhuriyet Dönemi Kadın Aydın Profili: Nezihe Muhiddin Örneği”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, S.75, s. 68-81.
Ulu, Yavuz Sinan (2018). “İkinci Meşrutiyet Dönemi Romanlarında Kimlik İnşasının Mekândaki Görünümü”, Gaziantep University Journal Of Social Sciences, C.17, S.3, s. 894-914.
Yavuz, Kübra; Ertem, Aksa (2021). “Türk Toplumunda Kadının Statüsüne Genel Bir Bakış, “Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi”, S.1, s.69-82.
Yellice, Gürhan (2018). “Erken Cumhuriyet Döneminde Türk Kadınını Modernleştirme Girişimleri, Türk ve Dünya Basını (1926-1934)”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, C.16, S.24, s. 321- 368.
Yeşil, Nilüfer (2009). Nezihe Muhiddin, Kadın Gotiği ve Gotik Kahramanlar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yılmaz, Hadiye (2016). “1923 Yılı Mizah Basınında Kadınların Seçme-Seçilme Hakkı ve Kadınlar Halk Fırkası”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.59, s. 263-296.
Yılmaz, Tuba (2016). “1923- 1940 Arası Cumhuriyet Dönemi Kadın Romanlarında İdeal Kadın Tipi Olarak Erkekleşen Kadın”, RumeliDe Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, S.7, s.35- 51.
Yüksel, Ece (2019). “II. Meşrutiyet Sonrası Osmanlı Toplumunda Kadın”, Yeditepe Üniversitesi Tarih Bölümü Araştırma Dergisi, C. 2, S.5, s.77-92.
Zihnioğlu, Yaprak (2003). Kadınsız İnkılap. İstanbul: Metis Yayınları.