Bingöl apatitlerinin mikroskobik ve kimyasal özellikleri

Bu araştırma Bingöl il sınırlan içerisinde yer alan Avnik yöresinde yürütülmüştür. Bölgede yapılan sondajlara ait örnekler ile noktasal olarak derlenen örnekler ilk etapta hiçbir aynşma işlemi yapılmadan, incelenmiş ve daha sonra bu örneklerin içindeki apatit manyetik aynşma metoduyla (Magnetscheider) aynştmlarak incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda Avnik apatitlerinin esas taşıyıcısının Amfibolitşistler olduğu belirlenmiştir. Mikroskobik incelemeler sonucunda Amfiboütşistlerin apatit, hornblende (aktinolit-tremolit-riştrit). feldıspat, kuvars, epidot, klorit, manyetit, muskovit, titanit ve diopsitten oluştukları belirlenmiştir. Bitkilerin beslenmesinde önemli bir yere sahip olan ve fosfat içeren bir mineral olarak bilinenen çalışma alanı apatitleri, yapılan röntgenografık ve kimyasal değerlendirilmeler sonucunda Fluor-Apatit olduğu saptanmıştır.Yapılan analizler neticesinde apatitlerin bünyesinde esas elementlerin(Si, Al, Fe, Mg, Ca, Ti, Mn, V, P) yanısıra cok sayıda yabancı element olarak çeşitli konsentrasyonlarda iz elementleri (Cr, Ni, Co, Pb,Y, Zr, Ba, Sr, La, Ce, Th, As) içerdiği görülmüştür. Araştırma alanı apatitleri manyetik ayrışmadan sonra elde edilen saf apatitin analizleri sonucunda ortalama olarak % 40.4 P2O5 saptanmıştır. Fosfatın en büyük tüketim alanı tanm sektörüdür. Toplam dünya üretiminin % 85-90'ı gübre olarak kullanılmaktadır. Dünya'da daha önce araştırılmış apatit oluşumları ile çalışma alanı apatitleri karşılaştırıldığında, bunlann Kiruna (İsveç) apatitlerine oluşum yönünde benzerlik gösterdiği görülmüştür.

Microscobic and chemical propertiea of Bingöl apatite

This survey was carried out in Avnik, a village in Bingöl province. First of all, no separation process was applied to the samples collected from field drillings or obtained from certain locations; however, appatit in these samples was examined through magnetic separation method. As a result of these examinations, the main source of Avnik apatit was found to be Amfibolitşis. In the microscopic examinations, it has been found out that Amfibolitşis is composed of apatit, hornblende (aktinolit-tremolit-riştrit), feldspar, quartz, epidot, chlorite, magnetite, muscovite, titanit and diopside. Apatit that contains phosphate and, hence, known as a good source of plant nutrition was determined as Fluro-apatit, having passed through X-ray films method and chemical evaluations. In addition to the main elements in apatit, after chemical analysis, (Si, Al, Fe, Mg, Ca, Ti, Mn, V, P), many trace elements (Cr, Ni, Co, Pb,Y, Zr, Ba, Sr, La, Ce, Th, As) with various concentrations as impurities were found.After the analyses of pure apatit, obtained from field samples by means of magnetic separation, it was found that it contains40.40 % P2O5 The most important consumption sector of phosphate is agricultural sector. 85-90% of world's total phosphate production is used as fertilizer. When the apatit, obtained in the survey area, is compared with that investigated in the world, it was revealed that it exhibits a great similarity to Kirana apaptit (Sweden) in regard to formation.

___