Fügen ÖZCANARSLAN, Hülya KARATAŞ, Diler AYDIN

Şanlıurfa ilinde engelli çocuğa sahip annelerin depresyon durumlarinin belirlenmesi

Amaç: Bu çalışma engelli çocuğa sahip annelerin depresyon durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Materyal ve metod: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel bir araştırmadır. Şanlıurfa ilinde 18 yaş altı engelli çocuğu olan 104 anne araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Sosyodemografik Özellikler Bilgi Formu ve Beck Depresyon Ölçeği kullanılmış, yüz yüze görüşme yöntemi ile uygulanmıştır. Veriler bilgisayar ortamında SPSS 15.0 istatistik programında yüzdelikler, ortalama ve ki-kare testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan annelerin yaş ortalaması 32.75±11.0 olup %69'u okur-yazar değil, %56.3'ü orta ekonomik düzeydedir. Engelli çocukların yaş ortalamasının 10.2+3.9 olduğu, engelli çocukların %60.9'unun erkek olduğu saptanmıştır. Çocukların %26.4'ünün bedensel engelli olduğu, % 37.9'unun zihinsel ve %35.6'sının hem bedensel hem de zihinsel engelli olduğu saptanmıştır. Çalışmaya katılan annelerin %69'unun orta ve şiddetli düzeyde depresyonu olduğu saptanmıştır. Çocuğun cinsiyeti, anne eğitim düzeyi, anne ekonomik durumu, çocuğun engel durumu ile anne depresyon düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmazken, annenin suçlanma durumu ile anlamlı fark saptanmıştır.Sonuç: Bu çalışmada araştırmaya alınan engelli çocuğa sahip annelerin depresyon düzeylerinin yüksek olduğu saptanmıştır. Daha geniş örneklemde çalışmaların yapılması önerilmektedir

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, anne, depresyon, hemşirelik

Determination of The Depression Status Of Mother Having Child With Disabilities In Sanliurfa

Background: This study was conducted to determine the status of depression in mothers of children with disabilities.Material ve method: This is a descriptive and cross-sectional study. The sample consists of mothers with disabled children under the age of 18 in the province of Sanliurfa. To collect data Sociodemographic Characteristics Form and the Beck Depression Inventory were used via face-to-face interview method. For data evaluation percentiles, mean and chi-square tests were used in SPSS 15.0 packed programme for windows.Results: The mean age of mothers was 32.75 years, 69% of were illiterate and 56.3% of them were in moderate economic level. The average age of children with disabilities was 10.2+3.9 and 60.9% of them were male. 26.4% of children were physically disabled and 37.9% of were mentally disabled and 35.6% of them were both physically and mentally disabled. 69% of mothers participating in the study were found with moderate and severe depression. There were not statistically significant differences between gender of children, educational levels of mothers, economical levels of mothers, disability of children and the depression levels of mothers. However, there was a statistically significant difference between quilty conscience of mothers and their depression levels.Conclusions: In this study we found high levels of depression in mothers of children with disabilities. Studies suggested that a wider sample

Keywords:

Child, mother, depression, nursing,

PDF

___

) Disability Prevention and Rehabilitation World Health Organization 1981 http://whqlibdoc. who.int/trs/WHO_TRS_668.pdf. Erişim Tarihi: 04.2013.
) World Report on Disability World Health Organization 2011. www.who.int Erişim Tarihi: 04.2013.
) Türkiye Özürlüler Araştırması 2002, Devlet İstatistik
Enstitüsü. http://kutuphane.tuik.gov.tr/pdf/0014899.pdf Erişim Tarihi: 03.04.2013.
) Sen E, Yurtsever S. Difficulties experienced by families with disabled children. JSPN 2007; 12(4): 238
) Veisson M. Depression symptoms and emotional states in parents of disabled and non-disabled children. Social Behavior and Personality: an International Journal 1999; 27(1): 87-91.
) Al-Eithan MH, Robert AA, Al-Saeed AH. Mood problems of mothers with disabled children in Saudi Arabia. A preliminary prospective study. Saudi Med J ;31(10):1161-65.
) Singer GHS, Floyd F. Meta-analysis of comparative studies of depression in mothers of children with and without developmental disabilities. American Journal on Mental Retardation 2006;111(3):155-9.
) Dereli F, Okur S. Engelli çocuğa sahip olan ailelerin depresyon durumunun belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi ;25: 164-8. ) Uğuz Ş, Toros F, Yazgan İnanç B, Çolakkadıoğlu O. Zihinsel ve/veya bedensel engelli çocukların annelerinin anksiyete, depresyon ve stres düzeylerinin belirlenmesi. Klinik Psikiyatri 2004;7:42-47.
) Bahar A, Bahar G, Savaş HA, Parlar S. Engelli çocukların annelerinin depresyon ve anksiyete düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzlarının belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009; 4(11):97-112.
) Demir G, Özcan A, Kızılırmak A. Zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2010; 13(4): 53-8.
) Küllü Z. Özürlü çocuğa sahip ebeveynlerde depresyon durumunun değerlendirilmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 2008.
) Yıldırım Sarı H, Başbakkal Z. Depression among mothers of children and adults with an intellectual disability in Turkey. Int J Nurs Pract 2010;16(3):248-53.
) Bumin G, Günal A, Tükel Ş. Anxiety, depression and quality of life in mothers of disabled children. S.D.Ü. Tıp Fak. Derg 2008;15(1):6-11.
) Ergin D, Şen N, Eryılmaz N, Pekuslu S, Kayacı M. Engelli çocuğa sahip ebeveynlerin depresyon düzeyi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007;10(1): 41-8.
) Savaşır I, Şahin NH. Beck Depresyon Envanteri (BDE). Bilişsel davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler kitabı. Editörler: Işık Savaşır, Nesrin H Şahin, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No 9, Özyurt Matbaacılık, Ankara, 1997, 23-38.
) Akgül, A. Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS Uygulamaları (3. basım). Ankara: Emek Ofset, 2005.
) Yıldırım F, Conk Z. Zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip anne/babaların stresle başa çıkma tarzlarına ve depresyon düzeylerine planlı eğitimin etkisi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 9(2):1-10.
) Natan K. Zihinsel engelli çocuğu olan ve zihinsel engelli çocuğu olmayan annelerin depresyon ve kaygı düzeyleri. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yükseklisans Tezi, İstanbul, 2007.
) Şengül S, Baykan H. Zihinsel engelli çocukların annelerinde depresyon, anksiyete ve stresle başa çıkma tutumları. Kocatepe Tıp Dergisi 2013; 14(1):30-9.
) Ayyıldız T, Şener DK, Kulakçı H, Veren F. Zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin stresle baş etme yöntemlerinin değerlendirilmesi. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi 2012;11(2):1-12.