Acil servis çalışanlarının iş stresi ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumları üzerine etkisi

Amaç: Stres ve tükenmişlik kavramı son yıllarda üzerinde en çok araştırma yapılan konuların başında gelmektedir. Özellikle sağlık sektöründe çalışan personelin, iş stresi ve tükenmişlik düzeylerine göre yüksek oranda etkilendikleri ve bunun sağlık personelinin iş doyumuna olumsuz etkileri olduğu görülmektedir. Bu araştırma, Şanlıurfa ili merkezdeki 3 hastanenin acil servisinde çalışan sağlık personellerinin iş stresi ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumları üzerine yaptığı etkiyi tespit etmek amacıyla yapılmıştır.Materyal ve Metot: Araştırmanın örneklemini, Şanlıurfa merkezdeki bir devlet, bir Üniversite ile bir özel hastane olmak üzere, üç hastanenin acil servisinde çalışan 185 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Araştırma 01.05.2019 ile 31.05.2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Yapılan araştırmada verilerin toplanması için Acar ve Zuhal Batlaş tarafından geliştirilen iş stresi ölçeği, Maslach tarafından geliştirilmiş olan Tükenmişlik Ölçeği ile Minnesota iş doyumu ölçeği kullanılmıştır.Bulgular: Araştırmada kullanılan Minnesota iş doyumu ölçeğinin güvenirlilik değeri 0,934, iş stresi ölçeğinin 0,896 ve tükenmişlik ölçeğinin 0,894 çıkmıştır. Araştırmada 3 hastaneden elde edilen verilere göre, iş stresi ve tükenmişlik seviyesinin iş doyumu üzerine olan etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı tespit edilmiştir(p=0,130).Hastane bazında değerlendirildiğinde ise üniversite(p=0,129) ve özel hastane(p=0,451) acil servislerinde çalışan sağlık personelinin iş stresi ve tükenmişlik seviyesinin iş doyumu üzerindeki etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı tespit edilirken, sadece devlet hastanesinde çalışan acil sağlık personelinin iş stresi ve tükenmişlik seviyesinin iş doyumu üzerindeki etkisinin ise istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir(p=0,004). Sonuç: Özel hastane ile üniversite hastanesi acil servis çalışanlarında iş stresi ve tükenmişlik düzeyinin iş doyumu üzerine anlamlı bir etkisi bulunmazken, devlet hastanesi acil servisinde çalışan sağlık personelinin iş stresi ve tükenmişlik düzeyinin iş doyumu üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Devlet hastanesi yöneticiler, çalışan acil servis personelini, iş yerinden kaynaklanan stresten korumalı ve iş doyumlarını arttıracak tedbirler almalıdır

Anahtar Kelimeler:

Acil Servis Çalışanları, İş Stresi, Tükenmişlik

The effect of job stress and burnout levels on job satisfaction of emergency department workers

Background: Stress and fatigue is one of the most researched topics in recent years. Health employees are highly affected by the work related stress and fatigue phenomenon and this has a negative impact on the job satisfaction of the personnel. This study was carried out in order to determine the effect of job stress and burnout levels of the health personnel working in the emergency department of 3 hospitals in the center of Şanlıurfa province on job satisfaction.Methods: This study was carried out to determine the effect of work related stress and fatigue on job satisfaction in the health employees at the emergency department of three hospitals in the center of Şanlıurfa province. The study was performed with 185 personnel between 01.5.2019and31.05.2019.In order to collect the data, the work stress scale developed by Acar and Zuhal Batlaş, the Burnout Inventory developed by Maslachand the Minnesota job satisfaction scale were used.Results: The reliability levels of the scales using in the study were 934 for Minnesota job satisfaction, 896 for work stress scale and 894 for burnout scale. The effect of work related stress and fatigue level on job satisfaction was not statistically significant according to the data obtained from 3 hospitals (p=0,130). When evaluated on the basis of hospital, it is determined that the effect of work related stress and fatigue level on job satisfaction of health personnel working in university (p=0,129) and private hospital emergency services (p=0,451) is not statistically significant, whereas it was statistically significant in state hospital (p=0,004). Conclusion: While job stress and burnout level did not have a significant effect on job satisfaction in private hospital and university hospital emergency service workers, it was determined that work stress and burnout level of health personal working in state hospital emergency department had a significant effect on job satisfaction. Government hospital administrators should take measures to protect employee emergency service personel from stress caused by the work place and increase etheir job satisfaction

Keywords:

Emergency Department Workers, Work related stress,

PDF

___

1. Maslach C, Jackson S.E. The Measurement Of Experienced Burnout, Journal Of Occupatıonal Behavıour. 1981; 2 :99-113
2. Ivancevich JM, Matteson MT, Freedman SM, Phillips JS.Am Psychol. 1990 Feb;45(2):252-61. Review
3. Alzaeem AY, Sulaiman SAS, Gillani SW. Assessment of the Validity and Reliabilityfor a Newly Developed Stress in Academic Life Scale (SALS) for Pharmacy Undergraduates, International Journal of Collaborative Research on Internal Medicine PublicHealth. 2010; 2(7):239-256.
4. Tezer E. İş Doyumu Ölçeğinin Güvenilirlik ve Geçerliği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi.2001: 2(16):33-39.
5. Aksu G, Acuner AM, Tabak RS. Sağlık Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı Yöneticilerinin İş Doyumuna Yönelik Bir Araştırma (Ankara Örneği). Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2002: 55(4):271-282.
6. BALTAŞ Acar, Stres Kaynağı Ölçeği, Stres, http://stu.inonu.edu.tr/~emgurbuz/stres.html
7. Maslach C, Jackson SE, Leiter MP. Maslach Burnout Inventory Manual. 3rd ed. Palo Alto: Consulting Psychologists Press,1996: 191-199.
8. Weiss DJ, Dawis RV, England GW and Lofquist LH. Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. University of Minnesota, Minneapolis,1967:81-100.
9. Akpınar AT, Taş Y. Acil Servis Çalışanlarının Tükenmişlik ile İş Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Tr J Emerg Med 2011;11(4):161-165.
10. Erol A, Sarıçiçek A, Gülseren Ş. Asistan Hekimlerde Tükenmişlik: İş Doyumu Ve Depresyonla İlişkisi, Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2007;8:241-247.
11. Kurçer MA, Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hekimlerinin İş Doyumu Ve Tükenmişlik Düzeyleri, Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005;2:10-15
12. Havle N, İlnem MC, Yener F, Gümüş H. İstanbul’da Çalışan Psikiyatristlerde Tükenmişlik, İş Doyumu ve Bunların Çeşitli Değişkenlerle İlişkisi. Düşünen Adam; 2008;21(1-4):4-13
13. Karlıdağ R, Ünal S,Yoloğlu S. Hekimlerde İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyi.Türk Psikyatri Dergisi. 2000;11(1): 49-57
14. Ünal S, Karlıdağ R,Yoloğlu S. Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri İle İlişkisi. Klinik Psikiyatri. 2001; 4:113-118
15. Kebapçı A, Akyolcu N. Acil Birimlerde Çalışan Hemşirelerde Çalışma Ortamının Tükenmişlik Düzeyine Etkisi. Acil Tıp Dergisi. 2011;11:59-67
16. Erşan EE, Yıldırım G, Doğan O, Doğan S. Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu Ve Algılanan İş Stresi İle Aralarındaki İlişkinin İncelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2013;14:115-21