Bir Istılah Denemesi: Evsâtu Vurûdi’l-Hadîs

Hadis usulü ilminin bir ıstılahlar ilmi olduğu ehlinin malumudur. Zira rivâyetlerinhem sıhhati hem de delaleti açısından ıstılahlar hayati önem arz etmektedir. Bu öneminebinaen erken dönemlerden itibaren bu alanda zengin bir literatür oluşturulmuştur. Biz de bualana katkı sunacağını düşündüğümüz bir ıstılah denemesinde bulunmak istiyoruz. Son dönemlerdeKur’ân için kullanılan “nüzûl ortamı” kavramının farklı bir ifade biçimi olan buıstılah, hadislerin içinde vârid olduğu tarihî ortam ve şartların tespitini ifade etmek üzere“evsâtu vürûdi’l-hadis” olarak nitelendirilecektir. Zira Hz. Peygamber bir beşer olarak bellibir zaman diliminde dünyanın belirli bir coğrafyasında yaşadı. Ondan sadır olan sünnet/hadisolgusunda bu zaman ve mekâna unsurlarına bağlı olarak tarihî bir ortamda vârid oldu.Bu ortam ve şartların bilinmesi hadislerin doğru anlaşılmasında hayati önem taşımaktadır.Bu vesileyle bu makalede evsâtu’l-vürûd terkibi tanımlanarak hadis ilmi açısından temellendirilmeyeçalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Sünnet, Tarih, Ortam, Yorum

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD), XVII/1, 2019.