TÜRK ÖZEL HUKUKUNDA SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUK OLGULARINA GENEL BAKIŞ

Sorumlulu, farklı hukuksal ilişkiler için farklı anlamlarda kullanılmaktadır, Bir kişinin bir başkasının uğradığı zararı gidermekle yükümlü tutulduğu ilişkilere uygulanan sorumluluk hukuku, sözleşme dışı olgulardan kaynaklanan hukuksal ilişkiler olarak ele alınır, Bu anlamda sorumluluk hukuku çeşitli ilkelere dayanır, Bunlar genel olarak kusur sorumluluğu ve kusursuz sorumluluk olarak ayrıma tabi tutulurlar. Kusur sorumluluğu yasada doğrudan düzenlenen genel bir hükme dayanır ve koşulları, zarar, kusur, hukuka aykırılık ve illiyet bağıdır. Buna karşılık kusursuz sorumluluk yasada düzenlenmiş genel bir ilkeye bağlı değildir. Bu anlamda her bir kusursuz sorumluluk hali öze] olarak düzenlenmiştir. Bir genel düzenleme kuralına bağlı olmadığı için de kusursuz sorumluluk hallerinin birer birer incelenmesi ve koşullarının ve gereklerinin ortaya çıkarılması gerekir. Bu anlamda çok çeşitlilik arz eden bu haller, benzerlikleri oranında sınıflandırmalara tabi tutulur, Bu bağlamda da yalın kusursuz sorumluluklar, tehlike sorumlulukları ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesinden kaynaklanan haller biçiminde bir ayrım ortaya çıkar. Bu olguların her birinde sorumluluğun kapsamı, gerekleri ve sonuçları farklı değerlendirmelere yol açmaktadır. Yazının amacı bu farklılıklara kısaca göz atmaktır.

___

  • Aral, F., (1980) Temyiz Kudretinden Mahrum Şahısların Hukuki Sorumluluğu. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. CX. S.3, s.733-755.