4814 Sayılı Kanun ile Değişik 3167 Sayılı Çek Hamillerinin Korunması ve Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Açısından Karşılıksız Çek

1985 yılında yürürlüğe giren 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun'da 26.2.2003 tarih ve 4814 sayılı Kanun'la köklü değişiklikler yapılmıştır. 3167 sayılı Kanun'da yapılan en önemli değişiklik, Kanun'un 16. maddesinde söz konusu olmuş ve bu madde ile, karşılıksız çek keşide edenlere değişiklikten önceki metinde hapis cezası öngörülmekteyken bu defa çek bedeli kadar ağır para cezasına hükmedilmesi uygun görülmüştür. Kuralın istisnası olarak, bu suçtan mükerrirlere hapis cezasının uygulanacağı hükme bağlanmıştır. 4814 sayılı Kanun'la sadece suça verilen ceza değiştirilmemiş; fail, şikayet hakkı, gecikme faizi gibi konularda da düzenleme yapılmıştır. Bu çalışmada, öncelikle, 4814 sayılı Kanun'la yapılan değişikliğin gerekçesi üzerinde durulacak ve gerekçenin kısa bir değerlendirilmesi yapılacaktır. Daha sonra, 4814 sayılı Kanun'la değişik 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun'da düzenlenen karşılıksız çek keşide etme suçu incelenecektir. Bu inceleme yapılırken, değişiklikten önceki durum ile 2001 yılında hazırlanan taslak da karşılaştırılacaktır.

Matter of Dud Cheque in Terms of "Law on Protection of Cheque Holders and Regulation of Payments by Cheques" No. 3167 Amended with Law No. 4814

"Law On Protection Of Cheque Holders and Regulation Of Payments By Cheques" No. 3167 that was enacted in 1985 has been remarkably amended with the Law No. 4814 dated 26.2.2003. The most remarkable amendment in Law No. 3167 was on Article 16 of the respective Law and while before the amendment, the ones who issued dud cheques were sentenced to imprisonment; it was proposed that those who issued dud cheques were to be fined in total amount dud cheque. As an exception the rule, it was proposed that those who committed the same crime for several times would be sentenced to imprisonment. Law No. 4814 not only changed the punishment of the crime but also regulated the issue in regard to doer, right to complain and delaying interest. In this study, the rationale of amendment with Law No. 4814 shall be specified and a brief evaluation shall be made. Afterwards, the crime of issuing dud cheques shall be examined within the framework of "Law On Protection Of Cheque Holders and Regulation Of Payments By Cheques" No. 3167 amended with the Law No. 4814. During the analysis, there shall be comparisons between the situation before the amendment and draft prepared in 2001.

___

  • Akıllıoğlu, T. (2001), "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Ek 4 No'lu Protokol 1. Maddeye Göre 'Borç İçin Hapis Yasağı' Kuralı", AİHS ve Anayasa tn.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 3-12.
  • Arkan, S. (2003), "3167 Sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun'da Yapılan Değişiklikler", Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 22(1), 5-22.
  • Bozer, A. (2001), AİHS ve Anayasa m.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 63.
  • Can, H. ve S. Güner, (1999), Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çeker, M. (2002), "Çek ve Yeni Kanun Tasarısı", http://www.turkhukuksitesi.com .
  • Dirikkan, H. (2002), "Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun İle İcra ve İflas Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Taslağı Eleştirisi", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-37.
  • Domaniç, H. (2002), Çekler Hakkındaki 3167 Sayılı Kanunla İlgili Adalet Bakanlığı Taslağı ve Karşı Görüşler Sempozyumu, Ankara, 157.
  • Domaniç, H. (1983), Karşılıksız Çek, İstanbul: Arpaz Matbaacılık.
  • Donay, S. (1986), Son Değişiklikler Açısından Çek, İstanbul: Beta Yayınları.
  • Dönmezer, S. (2001), AİHS ve Anayasa m.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 65.
  • Dönmezer, S. (2002), "Çekle Ödemenin Düzenlenmesi Hakkındaki Ön Tasarının Açıklanması ve Değerlendirilmesi", Çek Hukukunun Güncel Sorunları Sempozyumu, İstanbul, 119-130.
  • Eriş, G. (2003), Uygulamalı Çek Hukuku, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Ersoy, Y. (2002), Çekler Hakkındaki 3167 Sayılı Kanunla İlgili Adalet Bakanlığı Taslağı ve Karşı Görüşler Sempozyumu, Ankara, 74-75.
  • Feyzioğlu, M. (2001), "Sözleşmeden Kaynaklanan Yükümlülükler Nedeniyle Hürriyetin Kısıtlanması", AİHS ve Anayasa m.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 3-12.
  • Göle, C. (2001), AİHS ve Anayasa m.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 69.
  • Göle, C. (1989), Çek Hukuku, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
  • Gündüz, A. (2002), "Karşılıksız Çek Suçlan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Ek 4 No'lu Protokol'ün 1. Maddesi ve Anayasa'nın Yeni Hükmü", Çek Hukukunun Güncel Sorunları Sempozyumu, İstanbul, 109-118.
  • Güngör, Ş. ve M. Kaya, (2003), Çek Suçları, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Kalpsüz, T. (2002), Çekler Hakkındaki 3167 Sayılı Kanunla İlgili Adalet Bakanlığı Taslağı ve Karşı Görüşler Sempozyumu, Ankara, 59.
  • Karakaya, S. (1986), En Son Değişikliklerle Karşılıksız Çek ve Uygulaması, Ankara: Hukukçular Birliği Vakfı Yayınları, Yayın No. 1.
  • Karayalçın, Y. (2001), AİHS ve Anayasa m.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 48.
  • Karayalçın, Y. (1970), Ticaret Hukuku, III. Ticari Senetler (Kambiyo Senetleri), Ankara: Sevinç Matbaası.
  • Kınacıoğlu, N. (1993), Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara.
  • Malkoç, İ. ve M. Güler (1990), Çek Yasası ve Senetlerle İşlenen Suçlar, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Özen, M. (2003), "Türk Ceza Kanunu Tasarısı'nın Tüzel Kişilerin Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerine Bir Bakış", Yargıtay Dergisi, 29(1-2), 155-177.
  • Özgen, E. (1989), "3167 Sayılı Yasa'nın Uygulamasında Ceza Hukuku Açısından Ortaya Çıkan Sorunlar ve Öneriler", Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 15(2), 61-70.
  • Öztan, F. (2000), Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Poroy, R. ve Tekinalp, Ü. (1995), Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, İstanbul: Beta Yayınları.
  • Pulaşlı, H. (1997), Kıymetli Evrak Hukuku, Konya.
  • Reisoğlu, S. (2002), Çek Hukukunun Güncel Sorunları Sempozyumu, İstanbul, 133-134.
  • Reisoğlu, S. (1985), Türk Hukukunda ve Bankacılık uygulamasında Çek, Ankara: Evrim Yayınları.
  • Sancar, T. (2002), • "Ekonomik Suç Gerçekliği Karşısında Ekonomik Suça Ekonomik Ceza Söylemi", Çekler Hakkındaki 3167 Sayılı Kanunla İlgili Adalet Bakanlığı Taslağı ve Karşı Görüşler Sempozyumu, Ankara, 3-24.
  • Selçuk, S. (1993), Çek Suçları, Ankara: Hatipoğlu Yayınları. Tekil, F. (1980), Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul.
  • Tekinalp, Ü. (2001), AİHS ve Anayasa m.38 f.8 Açısından Ödenmeyen Para Borçlarında Yaptırımlar Sempozyumu, Ankara, 58-59.
  • Toroslu, N. (1998), Ceza Hukuku, Ankara: Savaş Yayınevi.
  • Toroslu, N. (2001), Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara: Savaş Yayınevi.
  • Türk, H.S. (2002), Çek Hukukunun Güncel Sorunları Sempozyumu, İstanbul, 27 ve 32.
  • Yenidünya, A.C. (2003), Açıklamalı, Gerekçeli ve Karşılaştırmalı Yeni Çek Kanunu, İstanbul: Legal Yayınları.
  • Yücel, M.T. (2002), "Çek Suçları Kriminolojisi Hukukunun Güncel Sorunları Sempozyumu, İstanbul, 39-53.