Milli Eğitim Bakanlığı'nın Öğretmen Atama Esasları ve Kaynak Yükseköğretim Programlarıyla İlgili Gelişmeler

Eğitim politikalarının en etkili şekilde uygulanması ve ülke ekonomisine katkı sağlayacak nitelikli insan gücünün yetişmesi, öğretmen istihdamına yönelik politikalarla yakından ilişkilidir. Türkiye'de öğretmen atamalarına ilişkin esaslar, Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu tarafından alınan kararlarla belirlenmektedir. Bu çalışmada öğretmen atamalarına esas oluşturan uygulamaların ve öğretmenlik mesleğine kaynak olan yükseköğretim programlarının tarihi gelişimi incelenmiştir. Bu amaçla Talim ve Terbiye Kurulu tarafından alınan ve öğretmen atamalarına esas oluşturan kararların (1990'lı yıllardan günümüze kadar) analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, son yedi ana karar ile 24 ara karar incelemeye alınmıştır. Analiz, öğretmen atamalarına temel oluşturan konularla ilişkili araştırma soruları çerçevesinde yapılmıştır. Bu şekilde araştırma problemleriyle yanıt aranan konulara ilişkin kronolojik gelişmeler sunulmuş, öğretmen atamalarına yönelik uygulamaların 1990'lı yılların başından günümüze kadar nasıl bir değişim gösterdiği ortaya çıkarılmıştır. Bunun yanında öğretmenlik mesleğine kaynak olan yükseköğretim programlarının branş bazında ne tür gelişmelere sahne olduğu belirlenmiştir.

Development Related to the Basis of Teacher Appointment of Ministry of National Education and the Source Higher Education Programs

The effective implementations of education policies and qualified human resources that will contribute to the growth of the national economy are closely related to the policies of the employment of teachers. In Turkey, procedures for the appointment of teachers are determined with the decisions taken by the National Board of Education of Ministry of Education. In this study, historical development of the teacher appointments' applications and higher education programs that are the source of the teaching profession are examined. For this purpose, decision documents of teacher appointments prepared by National Board of Education (from 1990 to present) were analyzed. The main seven decision texts and 24 interim decision texts were also analyzed within this study. Analyses were made in accordance with the research problems related to the subjects of the teacher appointments. In this way, chronological developments that are related to the subjects to be answered are presented and in what way the applications for teacher appointments have changed since 1990 are revealed. In addition, the developments for the programs of higher education are determined in order to show the changes in terms of faculty.

PDF

___

Atav, E. Sönmez, S. (2013). Öğretmen adaylarının Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)'na ilişkin görüşleri.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1), 01-13.
Bahar, H. H. (2011). ÖSS puanı ve lisans mezuniyet notunun KPSS 10 puanını yordama gücü. Eğitim ve Bilim, 36(162), 168-181.
Baysan, S., Ercan, B., Öztürk, A. (2011). Türkiye'de öğretmen yetiştirmede istihdam sorunu: Sosyal bilgiler öğretmenliği örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 131-154.
Bircan, İ. (2009). Türkiye'de öğretmen arz ve talebinde dengesizlikler (Mevcut sorunlar, kontenjanlar, mezunlar ve öğretmen istihdamı). Türkiye'nin Öğretmen Yetiştirme Çıkmazı Ulusal Sempozyumu. Başkent Üniversitesi, Ankara.
Çelik, K., Kavak, Y. (2009). Eğitim fakülteleri ve "KPSS - öğretmenlik" sınavı sonuçları üzerine bir çalışma. Türkiye'nin Öğretmen Yetiştirme Çıkmazı Ulusal Sempozyumu. Başkent Üniversitesi, Ankara.
Doğan, C. (2005). Türkiye'de sınıf öğretmeni yetiştirme programı. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 35, 133-149.
Kavak, Y., Baskan, G.A. (2009). Restructuring studies of teacher education in recent years in Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences 1, 364-367.
Kavak, Y., Aydın, A. ve Akbaba-Altun, S. (2007). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007)
(Öğretmenin Üniversitede Yetiştirilmesinin Değerlendirilmesi). Ankara. Yükseköğretim Kurulu Yayını.
MEB. (2002). Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik.
[Çevrim-İçi: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/222.html], Erişim tarihi: 18 Nisan 2014.MEB. (1973). 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu. [Çevrim-İçi: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html], Erişim tarihi: 7 Mart 2014
MEB. (1991). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar. Tebliğler Dergisi, 03.04.1991 tarih ve 37 sayılı karar.
MEB. (1993). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar. Tebliğler Dergisi, 29.12.1993 tarih ve 523 sayılı karar.
MEB. (1996). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar. Tebliğler Dergisi, 21.06.1996 tarih ve 218 sayılı karar.
MEB. (2000). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar. Tebliğler Dergisi, 01.06.2000 tarih ve 340 sayılı karar.
MEB. (2004). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar. Tebliğler Dergisi, 12.07.2004 tarih ve 119 sayılı karar.
MEB. (2009). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar. Tebliğler Dergisi, 07.07.2009 tarih ve 80 sayılı karar.
MEB. (1991-2013). Talim ve Terbiye Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Öğretmen Olarak Atanacakların Atamalarına Esas Olan Alanlar ile Mezun Oldukları Yüksek Öğretim Programları ve Aylık Karşılığı Okutacakları Derslere İlişkin Esaslar Ara Kararlar. [Çevrim-İçi: http://tebligler.meb.gov.tr/], Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
Safran, M., Kan, A., Üstündağ, M. T. (2014). 2013 KPSS sonuçlarının öğretmen adaylarının mezun oldukları alanlara göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(171), 13-25.
SETA. (2010). Türkiye'de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları raporu. [Çevrim-İçi: http://arsiv.setav.org/Ups/dosya/20275.pdf], Erişim tarihi: 20 Nisan 2014.
Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Yüksel, S. (2004). Öğretmen atamalarında merkezi sınav uygulamasının (kpss) değerlendirilmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
Nartgün, Ş. S. (2008). Aday öğretmenlerin gözüyle millî eğitim bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen atama esasları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 47-58
Sezgin, F., Duran, E. (2011). Kamu Personeli Seçme Sınavı'nın (KPSS) öğretmen adaylarının akademik ve sosyal yaşantılarına yansımaları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 15(3), 9-22.