DESIDERIUS ERASMUS’DA ÖTEKİLEŞTİRME SORUNSALI

Günümüzün önemli problemlerinden biri olarak görülen ötekileştirmesorunsalının tarihin değişik dönemlerinde değişik türleri ile karşılaşılmıştır.Bununla birlikte ötekileştirme sorunsalının geçmiş dönemlerde kaleme alınanbirçok yazılı esere yansıdığı da dikkatlerden kaçmamaktadır. Rönesans dönemindeyaşayan ve yaygın olarak hümanist/hoşgörülü bir aydın/düşünür olarak bilinenDesiderius Erasmus’un eserleri de bu bağlamda düşünülmesi gerekmektedir.Çünkü onun eserleri dikkatli bir biçimde incelendiğinde başka milletlere yönelikdışlayıcı, kötüleyici ve hatta aşağılayıcı bir dil kullandığı dikkat çekmektedir. Bubağlamda onun özellikle Yahudilere, Osmanlılara/Türklere ve kadınlara yöneliksarf ettiği ötekileştirici ifadelerin analiz edilmesi akademik anlamda bir gereksinimolarak karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu ötekileştirici tutumuna rağmen onunniçin hümanist, hoşgörülü ya da pasifist olarak anıldığı ise tartışılması gerekenbaşka bir sorunsal olarak belirmektedir. Bununla birlikte eserlerinde ileri sürdüğüdüşünceler irdelenerek Erasmus’un özüne uygun bir biçimde anlaşılması ve buminvalde yeniden tanımlanması önem arz etmektedir.

THE PROBLEMATIC OF OTHERISATION IN DESIDERIUS ERASMUS

Different types of problematic of otherisation which are seen as one of the today’s important problem have been encountered in different periods of history. However, it is noteworthy that the problematic of otherisation was reflected in many written works written in the past. The works of Desiderius Erasmus who lived during the Renaissance period and is widely known as a humanist/tolerant intellectual/thinker should also be considered in this context. Because when his works are examined carefully, it attracts attention that he used exclusionary, offensive and even degrading language towards other nations. In this context, it is an academically need to analyze especially his othering expressions made towards the Jews, Ottomans/Turks and women. Despite his othering attitude, the reason why he was called humanist, tolerant or pacifist appears as another problematic to be discussed. In addition, it is important to understand Erasmus's ideas in accordance with his essence and to redefine them in this way thereby examining thoughts in his works.

PDF

___

Akkaya, M. Şükrü. “Hümanizm’in Çıkışı ve Yayılışı”. DTCF Dergisi 5/2 (1947): 199-222.
Aristoteles. Politika, Trc. Mete Tunçay. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2005.
Augustijn, Cornelis. “Erasmus und die Juden”. Nederlands archief voor kerkgeschiedenis / Dutch Review of Church History, Vol. 60, No. 1 (1980): 22-38.
Dazert, Denise. Distinktion als Lebensform: Eine qualitative Untersuchung ausgewählter Werke von Erasmus sowie Adolph v. Knigge, Wiesbaden: Springer VS, 2017.
Erasmus. Barışın Şikâyeti. Trc. Celal Yeşilçayır. İstanbul: Dedalus Yay., 2018.
Erasmus. Bir Hıristiyan Prensin Eğitimi. Trc. Tufan Göbekçin. Ankara: Öteki Yayınevi, 2000.
Erasmus. Deliliğe Övgü. Trc. Vildan Kamer. İstanbul: Cem Yay., 2014.
Erasmus. Savaşa Karşı. Trc. Pelin Korkmaz. İstanbul: Zeplin Düşünce, 2014.
Grotius, Hugo. Savaş ve Barış Hukuku. Trc. Prof. Seha L. Meray. İstanbul: Say Yay., 2011.
İnalcık, Halil. “İmtiyazat”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. cilt: 22. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
Kadıoğlu, Muhsin. “Hümanizm”. Sosyoloji Konferansları. 23. (2011): 157-165.
Kaufmann, Thomas. Luthers Judenschriften, Tübingen: Mohr Siebeck, 2013.
Kisch, Guido. Erasmus’ Stellung zu Juden und Judentum, Philosophie und Geschichte. Eine Sammlung von Vortragen und Schriften aus dem Gebiet der Philosophie und Geschichte, 83/84, Tübingen: J.S.B. Mohr, 1969.
More, Thomas. Utopia. Trc. Sabahattin Eyüboğlu, Vedat Günyol, Mina Urgan. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2012.
Müller, Ralf. Die Ordnung der Affekte, Frömmigkeit als Erziehungsideal bei Erasmus von Rotterdam und Philipp Melanchthon. Bad Heilbrunn: Verlag Julius Klinkhardt, 2017.
Urgan, Mina. “Thomas More’un Yaşamı ve Utopia’nın İncelenmesi”, Thomas More, Utopia, Trc. Sabahattin Eyüboğlu, Vedat Günyol, Mina Urgan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (2012): 107-154.
https://www.audiatur-online.ch/2015/07/01/warum-antisemitismusteil-der-europaeischen-kultur-ist/. Erişim Tarihi: 06.04.2019.