Yeni Nesil Perakendecilik: KOVID-19 Sürecinde Marketten Eve Hizmet İnovasyonu Araştırması

Amaç: Doğal afetler, bulaşıcı salgın hastalıklar ve olağanüstü durumlar da, ülkeler insan sağlığını korumak için bir takım farklı önlemler almaktadır. Korona virüs salgını etkisiyle birlikte Türkiye’de alınan tedbirler doğrultusunda mümkün olduğunca evde kalma ve sokağa çıkmama tavsiye edilmiştir. Bu çalışmada, olağanüstü durumlarda yeni nesil e-perakendecilik inovasyonlarından özelliklede son yıllarda farklılaştırarak sunulan marketten eve konsepti ile çalışan firmaların önemi, tercih sebepleri ve tüketicilerin kullanım düzeyleri araştırılmıştır. Yöntem: Çalışmada veri toplama aracı olarak, Türkiye’de ilk resmi Korona vakasının teşhis edildiği tarih ile vaka sayısının 1000 rakamını geçtiği tarih arasında bir anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Marketten kapıya hizmeti alan kişilerin yaşları, gelir durumları ve cinsiyet ile ilgili analizler yapılmıştır. Hizmeti kullanma sebepleri için bir ölçek geliştirilmiş ve elde edilen faktörler arasında ki ilişkiyi bulmak için regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Kişilerin yaşları, gelir durumları ve cinsiyet ile ilgili anlamlı bir farklılaşma tespit edilmiştir. Bu durumda, yukarıda bahsedilen hizmeti alan kişilerin; kadın-erkek, yaş grupları ve gelir durumları göz önüne alındığında bu hizmete yaklaşımları farklıdır. Keşifsel Faktör Analizi sonuçlarına göre marketten kapıya hizmet almadan önce dikkate alınan üç temel faktör; psikolojik, güven ve müşteri hizmetleri olarak tespit edilmiştir. Sonuç ve Öneriler: Marketten kapıya hizmet sağlayan firmalar, yaş grupları, cinsiyetleri ve gelir durumlarına göre, her gruba ait farklı promosyon ve hizmet ile müşterilerinin memnuniyetini çoğaltabilirler. Ayrıca ölçekte yer alan faktörler ışığında, müşteri sayılarını arttırabilirler. Özgün Değer: E-perakendecilik ile ilgili birçok çalışma yapılmasına rağmen, özellikle salgın zamanında önem kazanan, marketten kapıya yeni nesil perakendecilik ile ilgili hiçbir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma, yeni nesil hizmet inovasyonu olarak ortaya çıkan bu hizmet ile ilgili olarak Türkiye’de yapılan ilk çalışma özelliğini taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

KOVID-19, Hizmet İnovasyonu, E-Perakendecilik, Ölçek Analizi

New Generation Retailing: COVID-19 Process from Market to Home Service Innovation Research

Purpose: Countries take a number of different measures to protect human health in natural disasters, contagious epidemics and extraordinary situations. Corona virus outbreak in line with measures taken in Turkey with the effect was recommended to stay at home as much as possible and take to the streets. In this study, the importance of companies working with the market-to-home concept, which has been differentiated from new generation e-retailing innovations, especially in recent years, in extraordinary situations, the reasons for preference and the usage levels of the consumers are investigated. Methodology: As data collection tool in this study, a survey of the number of cases between the date of the first official identification of the corona through which the case was held in Turkey in 1000 figures. Analyzes were made regarding the ages, income levels and gender of the people receiving the service from the market. A scale was developed for the reasons for using the service, and regression analysis was performed to find the relationship between the factors obtained. Findings: A meaningful differentiation has been determined regarding the ages, income levels and gender of the persons. In this case, the persons who receive the service mentioned above; Considering the age groups and income levels of men and women, their approach to this service is different. According to the results of the Exploratory Factor Analysis, three basic factors that are taken into consideration before getting service from the market to the door; It has been identified as psychological, trust and customer service. Practical Implications: Firms that provide service from the market to the door can increase the satisfaction of their customers with different promotions and services for each group, according to their age groups, gender and income status. In addition, in the light of the factors in the scale, they can increase the number of customers. Originality: According to the market-to-door service groups, companies, age groups, genders and income status, the satisfaction of their customers increases with different promotions and services belonging to the group. In addition, the number of domains factors can increase the number of customers.

Keywords:

COVID-19, Service Innovation, E-Retailing, Scale Analysis,

PDF

___

Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri-SPSS uygulamalı, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
Başar, E.E. ve Durmaz, A. (2018), İnovasyon: ekonomik ve sosyal eğilimler, Ankara: Imaj Yayınevi.
Chang, H. H., ve Meyerhoefer, C. D. (2020). COVID‐19 and the Demand for Online Food Shopping Services: Empirical Evidence from Taiwan. American Journal of Agricultural Economics. 12170.
Chinazzi, M., Davis, J. T., Ajelli, M., Gioannini, C., Litvinova, M., Merler, S., ve Xiong, X. (2020), “The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) outbreak”, Science.
Çabuk, S. ve Kuş, A.S. (2019), “E-perakende sitelerinde yaşanan akış deneyiminin tüketici satın alma niyetine etkisi: giyim ve ayakkabı sektöründe faaliyet gösteren markalar üzerinde bir inceleme”, Business & Management Studies: An International Journal, 7(3), 257-279.
Çakılcı, C. ve Öztürkoğlu, Y. (2020). “Analysis of sustainable e-logistics activities with Analytic Hierarchy Process”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1), 489-497.
Çalışkan, A. (2019), “XVIII. ve XIX. yüzyılda Antep ve civarında bazı salgın hastalıklara dair bulgular”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(4), 1556-1573.
Çuhadar, M. ve Aşıroğlu, B. (2019), “Zincir fast-food işletmelerine yönelik çevrimiçi değerlendirmelerin analizi: Eskişehir örneği”, 20. Ulusal-4. Uluslararası Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı,16-19 Ekim 2019, Anadolu Üniversitesi Basımevi.
Erdal, H. (2018), “Tedarik zinciri risk yönetimi: kavramsal çerçeve ve tedarik yönlü bir literatür araştırması”, Pamukkkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 24(4), 764-796.
Grashuis, J., Skevas, T., ve Segovia, M. S. (2020). Grocery shopping preferences during the COVID-19 pandemic. Sustainability, 12(13), 5369.
Işık, M. (2018), “İnovasyon kültürünün hizmet inovasyonu performansına etkisi: Bitlis ili hizmet sektöründe bir araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(2), 351-366.
Marangoz, M. ve Aydın, A. E. (2017), “Tüketicilerin değişen alışveriş alışkanlıkları ve perakendecilikte bütünleşik dağıtım kanalı yaklaşımı”, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 71-93.
Oke, A., Burke, G. ve Myers, E. (2007), “Innovation types and performance in growing UK SMEs”, International Journal of Operations & Production Management, 27(7), 735-753.
Ozbekler, T. M., ve Ozturkoglu, Y. (2020). Analysing the importance of sustainability‐oriented service quality in competition environment. Business Strategy and the Environment, 29(3), 1504-1516.
Ozturkoglu, O., Saygılı, E. E., ve Ozturkoglu, Y. (2016), “A manufacturing-oriented model for evaluating the satisfaction of workers–Evidence from Turkey”, International Journal of Industrial Ergonomics, 54, 73-82.
Perakende Sektörel Bakış (2019),“Endüstriler”, https://assets.kpmg/content/dam/ kpmg/tr/pdf/2019/03/sektorel-bakis-2019-perakende.pdf, (Erişim Tarihi:8 Nisan 2020).
Özbekler, T.M. (2019), “Perakende sektöründe hizmet inovasyonu: algılanan değer, müşteri memnuniyeti ve davranışsal niyet açısından bir çalışma”, Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 8(2), 97-125.
Richards, T. J., ve Rickard, B. (2020). COVID‐19 impact on fruit and vegetable markets. Canadian Journal of Agricultural Economics, 68,189-194.
Sanal, A., ve Öztürkoğlu, Y. (2017). “Hizmet sektöründe QR kod kullanım alanlarına yönelik bir alan çalışması”, Business & Management Studies: An International Journal, 5(4), 172-189.
Saygılı, E. E., Ozturkoglu, Y., ve Kocakulah, M. C. (2017). End users’ perceptions of critical success factors in ERP applications. International Journal of Enterprise Information Systems (IJEIS), 13(4), 58-75.
TÜİK: Türkiye İstatistik Kurumu (2020), “Konularına göre istatistik”, http://www.tuik. gov.tr/Start.do, (Erişildi: 1 Nisan 2020).
TÜSİAD: Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (2019), “E-Ticaretin Gelişimi, Sınırların Aşılması ve Yeni Normlar:2019”, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consumer-business/e-ticaretin-gelisimi-sinirlarin-asilmasi-ve-yeni-normlar.pdf, (Erişim Tarihi: 12 Nisan 2020).
Wang, Y., Hong, A., Li, X., ve Gao, J. (2020). Marketing innovations during a global crisis: A study of China firms’ response to COVID-19. Journal of Business Research, 116, 214-220.
WHO: World Health Organization (2020), “World Health Organization Laboratory testing for 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) in suspected human cases”, World Health Organization (WHO),https://www.who.int/health-topics/coronavirus/laboratory-diagnostics-for-novel-coronavirus, (Erişim Tarihi: 7 Nisan 2020).