Kayadibi (Elmadağ-Ankara) yöresindeki serpantinit ve lisvenitlerinin opak mineral ve kıymetli metal içerikleri

İnceleme alanında Kuvaterner yaşlı alüvyonlar, Üst Kretase yaşlı konglomera-kumtaşı-çamurtaşı-kireçtaşları, Senomaniyen-Kampaniyen yaşlı spilit-diyabaz radyolarit-çamurtaşları ve yerleşim yaşları Jura-Senomaniyen zaman aralığı kabul edilen serpantinit blokları yer almaktadır. Burada yaklaşık 25-30 $km^2$'lik bir alanda izlenen serpantinit kayaçlarının alterasyonu ilesilika-karbonat ve karbonat listvenitleri türemiştir. Maden mikroskobik incelemelerle serpantinit ve listvenitlerde manyetit, kromspinel, ilmenit, martit, lepidokrosit, götit, pirit ve kalkopirit gibi opak mineraller belirlenmiştir. Listvenitlerde Au, Ag, Pd, Pt, Co ve Ni gibi metaller için genelde bir zenginleşme izlenememiş, fakat Pt ve Pd'un bazı örneklerde az da olsa bir zenginleşme eğilimi gösterdiği ortaya çıkarılmıştır.

Opaque mineral and presques metal contente of serpantinite and listwanite of Kayadibi (Elmadağ-Ankara)

Quaternary aged alluvium., Upper Cretaceous aged conglomerate, andSenomanian-Campanian aged spilitic-diabase dykes with Upper Cretaceous emplacement aged serpantinite blocks with in Hisarköy formation which consists of interlayered of sandstone and mudstone are formed the main lithology of the investigated area. Here.silica-carbonate and carbonate listwaenites have occurred due to the alteration of serpantinite which comprised an area of approximately 25-30 $km^2$. Magnetite, chromium spinal, ilmenite, martite, lepidocrocite, goethite, pyrite, and chalcopyrite minerals are examined under the ore microscope within the serpantinite and listwaenites of the area. The geochemical studies reveal that Au, Ag, Pt, Pd, Co and Ni have not shown a significant enrichment although, in some samples Pt, and Pd have exhibited enrichment even with minor amount with in the listwaenite.

___

Akyürek, B., Bilginer, E., Akbaş, B., Hepşen, N., Pehlivan, Ş., Sunu, O., Soysal, Y., Dağer, Z., Çatal, E., Sözeri, B., Yıldırım, H. ve Hakyemez, Y., 1982. Ankara Elmadağ-Kalecik dolayının jeolojisi: MTA Enst., Derleme No. 7298 (yayınlanmamış).
Akyürek, B., Bilginer, E., Akbaş, B., Hepşen, N., Pehlivan, Ş., Sunu, O., Soysal, Y., Dağer, Z., Çatal, E., Sözeri, B., Yıldırım, H. ve Hakyemez, Y., 1984, Ankara Elmadağ-Kalecik dolayının temel jeolojik özellikleri: Jeoloji Mühendisliği, 20, 31-46.
Boztuğ, D., Larson, L. T., Yılmaz, S., Uçurum, A., and Öztürk, A., 1994. Geological setting, mineralogy and precious metal content of the liswaenitic rocks in the Alacahan region. S E Sivas, CE Anatolia. Turkey 15th year symposium of Faculty of Engineering and Architecture. April, 4-7 1994 Adana. Turkey J. of Faculty of Engineering and Architecture, Çukurova University Special Issue: 163-177.
Buisson, G., Leblanc, M., 1986. Gold bearing listwaenites (carbonatized ultramafic rocks) in ophiolite complexes, in galepher. Metallogeni of basic and ultrabazic rocks, London Inst. Mining Metal Energy, 121-131.
Bürküt, Y., 1975. Uygulamalı Jeokimya İTÜ Matbaası Gümüş soyu-1975. T.C. İTÜ Kütüphanesi Sayı:1021, 236 p.
Earhart, R. L., 1990. A guide to conceptual models of epitermal precious metal deposits applicable to gold exploration in Türkiye M.N.A.B.Mprojesi.
Genç, Y., 1992. Mineraligisch-petrographische, geologische und geochemische untersuchug des quechksilbervorkommens von Narman-Erzurum (Turkei). Heidelberg Geowissenschaftliche Abhandlungen. Bansd 54, 239 p.
Goles, G. C., 1967. Trace elements in ultramafic rocks in ultramafic and related rocks. Wyllie, P. J. (ed). Newyork: Wiley, pp.222-238.
Koç, Ş. and Kadıoğlu, Y. K., 1996. Mineralogy, geochemistry and precious metal content of Karacakaya (Yunusemre-Eskişehir) liswaenites. Ofioliti, 21(12): 125-130.
Koç Ş., Sönmez, M., Doğan, U., 2003. Elmadağ-Kızılırmak arasında kalan bölgede Ankara Melanjına ait hidrotermal alterasyon ve kıymetli metal içerikleri. A.Ü. Bilimsel Araştırmalar Proje Müdürlüğü Projesi, No. 20010705051, Ankara.
Krauskopf, K.B., 1989. Introduction to Geochemistry. Second Edition. McGraw-Hill Book Company.
Ramdohr, P., 1980. The ore minerals and their intergrowths; Sec. Ed., V-l, 2., Pergaman Press, Oxford, 1207 pp.
Reçber, A., 1995. Yunusemre Eskişehir listvenitlerinin jeolojisi ve jeokimyası, A.U. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Rose, A.W., Hawkes, H.E., and Webb, J.S., 1979. Geochemistry in Mineral Exploration Academic Press Inc., New York, 657 p.
Schroll,, E., 1974. Analytische Geochemie^ Ferdinand Enke Verlag, 7000. Stuttgart 1, Hasenbergsteige 3, POB 1304, 292 p.
Sönmez, M., 2002. Elmadağ-Kayadibi. civarındaki listvenitlerin oluşumu, A.U. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
Tüysüz, N., 1991. Geology and geochemistry of listwaenite and gold occurences in Kağızman-Kars region Doktora tezi, (Eastern-Turkey) ODTÜ.
Uçurum, A., 2000: Listwaenites in Turkey: Perspectives on formation and precious metals concentration with reference to occurences in East-Central Anatolia. Ofioliti, 2000,25 (1), 15-29.
Zhelobov, P., 1972. Alpine-type hyperbasite rocks as a probable source of gold. International Geology Review. V.23. No:3.