Bir üniversitesi hastanesinde çalışan hemşirelerin egzersize ilişkin yarar ve engel algıları ve öz yeterlilik durumu

Amaç: Bu çalışma hemşirelerin egzersiz algılarını belirlemek ve öz yeterlilikle durumunu değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini Konya Selçuklu Tıp Fakültesi Hastanesi'nde çalışan 350 hemşire oluşturmuştur. Örneklem seçimine gidilmeyip evrenin tamamı çalışmaya alınmış ve araştırma 1 Nisan ile 30 Mayıs 2013 arasında 340 hemşire üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında " Genel Bilgi Formu" "Egzersiz Yarar/Engel Algısı Ölçeği" ve "Öz yeterlilik Ölçeği" kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların % 66,5'ini kadın %72,1 ile 20-29 yaş arasında, %76.5'i düzenli spor yapmadığı belirlenmiştir. Hemşirelerin egzersiz yarar/engel algısı ölçeği egzersiz yarar alt ölçek puan ortalaması yüksek (57,87 ± 11,781) , egzersiz engel alt ölçek puan ortalaması düşük (38,02 ± 5,930) olarak bulunmuştur. Hemşirelerin öz yeterlik ölçeği ve alt ölçeklerinin puan ortalamalarında en yüksek puan, "başlama" (18.78±6,03) ve en düşük alt başlığın "Sürdürme çabası-Israr" (10.15±2,90) dır. Yarar algısı puanları; spor ve egzersiz yapanlarda anlamlı bir şekilde yüksek bulunmuştur. Sonuç: Hemşirelerin öz etkililik düzeylerini arttıracak ve düzenli egzersiz yapmaları için olanakların sağlanması önerilmektedir.Bulgular: Katılımcıların % 66,5'ini kadın %72,1 ile 20-29 yaş arasında, %76.5'i düzenli spor yapmadığı belirlenmiştir. Hemşirelerin egzersiz yarar/engel algısı ölçeği egzersiz yarar alt ölçek puan ortalaması yüksek (57,87 ± 11,781) , egzersiz engel alt ölçek puan ortalaması düşük (38,02 ± 5,930) olarak bulunmuştur. Hemşirelerin öz yeterlik ölçeği ve alt ölçeklerinin puan ortalamalarında en yüksek puan, "başlama" (18.78±6,03) ve en düşük alt başlığın "Sürdürme çabası-Israr" (10.15±2,90) dır. Yarar algısı puanları; spor ve egzersiz yapanlarda anlamlı bir şekilde yüksek bulunmuştur.Sonuç: Hemşirelerin öz etkililik düzeylerini arttıracak ve düzenli egzersiz yapmaları için olanakların sağlanması önerilmektedir.

Objectives: This study has been conducted in a descriptive fashion in order to determine the relationship between nurses' self-sufficiency and exercise behaviors. Material and Methods: Target population of the study is the 350 nurses employed in Konya Selçuklu Hospital of Faculty of Medicine. The whole target population of the study has been included in the study and the research has been carried out on 340 nurses between April 1 and May 30 2013. Results: "General Information Form", "Exercise Benefit/Obstacle Perception Scale" and "Self-Sufficiency Scale" have been used in order to collect data. Female subjects make up 66.5 % of the participants in this study. Participants between the ages of 20-29 72.1% and 76.5% were determined to not do sports regularly. Exercise benefit subscale average score for exercise benefit/obstacle perception scale is determined to be high (57,87 ± 11,781) and exercise obstacle subscale average score is determined to be low (38,02 ± 5,930). Score averages for self-sufficiency scale and its subscales are "starting" (18.78±6,03) for the highest and "perseverance" (10.15±2,90) for the lowest.Conclusion: Nurses to provide opportunities to increase their level of self-efficacy and regular exercise are recommended.

PDF

___

1. Aksoy T. Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2010.

2. Doğan R. Ayaz S. Hemşirelerin egzersiz davranışları, öz yeterlilik düzeyleri ve ilişkili faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;18:287-95.

3. Bakhshi S, Sun F, Murrells T, While A. Nurses' health behaviours and physical activity-related health-promotion practices. Br J Community 2015; 20:289-96.

4. Akgül N. Sivas İl Merkezi Birinci Basamak Sağlık Kurumlarında Çalışan Sağlık Personelinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Öz-Etkililik-Yeterlilik Düzeylerinin Belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitü- sü, Yüksek Lisans Tezi, Sivas 2008.

5. Phiri LP, Draper CE, Lambert EV, Kolbe-Alexander TL. Nurses' lifestyle behaviours, health priorities and barriers to living a healthy lifestyle: a qualitative descriptivestudy. BMC 2014; 13:1.

6. Champion VL, Skinner CS. The health belief model. In: Glanz K, Rimer BK, Viswanath K, eds. Health behavior and health education: theory, research, and practice. 4th ed. San Francisco: Jossey-Bass; 2008;45-50.

7. Çimen E. Bir Hastanede çalışan hemşirelerin egzersiz yarar engel algılarının belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi, Sivas 2010.

8. Spencer L, Adams TB, Malone S, Roy L, Yost E. Applying the transtheoretical model to exercise: A systematic and comprehensive review of the literature. Health Promoion Practice 2006;7:428-43.

9. Perry, L, Gallagher R, DuffieldC. The health and health behaviours of Australian metropolitan nurses: an exploratory study. BMC Nurs 2015;14:45.

10. Sechrist, K.R., Walker, S.N., Pender, N.J. Development and Psychometric Evaluation of the Exercise Benefits /Barriers Scale. Research in Nursing 1987; 357-65.

11. Ortabag T., Ceylan S., Akyuz A., Bebis H., The validity and reliability of the Exercise Benefits / Barriers Scale for Turkish military nursing students. South African Journal for Research in Physical Education and Recreation 2010; 32:55-70.

12. Yıldırım, F. İlhan, İÖ. Genel öz yeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri 2010;21: 301-3.

13. Magaletta PR, Oliver JM The hope construct, will, and ways: their relations with self-efficacy, optimism, and general well-being. J Clin 1999; 55: 539-51.

14. Altay B, Çavuşoğlu F, Güneştaş İ. Tıp Fakültesi Hastanesi'nde Çalışan Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. DEUHFED 2015; 8:12-8.

15. Ransdell, L.B., Detling, N., Hildebrand, K., Moyer-Mileur, L., Shultz, B. Can Physical Activity Interventions Change Perceived Exercise Benefits and Barriers? American Journal of Health Studies 2004;195-204.

16. Bogossian FE, Hepworth J, Leong GM, Flaws DF, Gibbons KS, Benefer CA, Turner CT. A cross-sectional analysis of patterns of obesity in a cohort of working nurses and midwives in Australia, NewZealand, and the United Kingdom. Int J Nurs 2012; 49:727-38.

17. Janz, N.K., Champion, V.L., Strecher, V.J. The Health Belief Model, (In: Glanz K, Rimer BK, Lewis FM, Editors), Health Behavior and Health Education: Theory, Research and Practice, JosseyBass, San Fransisco. 2002;58.

18. Aksayan S, Gözüm S. Olumlu Sağlık Davranışlarının Baş- latılması Ve Sürdürülmesinde Öz-Etkililik (kendini etkileme) Algısının Önemi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 1998;2:35-42.

19. Pender, N, Murdaugh, C, Parsons MA. Health Promotion in Nursing Practice, New Jersey, 2002;13-09.