X ve Y Kuşağı Öğrencilerin Demografik Özellikleri ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki

Örgütsel vatandaşlık davranışı ÖVD , çalışanın iş tanımında olmayan, kişinin kendi isteğiyle sergilediği ekstra rol davranışıdır. Kuruma bağlılığı arttıran ÖVD, kurum menfaatine olduğundan, pek çok sektör için çalışılmaktadır. İlk kez 5 farklı kuşağın bir arada yaşaması ve neredeyse hepsinin iş ortamında olmasının iş görenin prososyal davranışında cinsiyet, özel veya kamu çalışanı olma, statü, iş tecrübesi ve gelir düzeyi gibi demografik özellikler açısından farklılığa yol açabileceği düşünülmektedir. Bu amaçla, farklı sektörlerde çalışmış veya çalışan ve X ve Y kuşağını temsil eden 2752 tane Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi öğrencisine çevrimiçi anket uygulanmıştır. Bu anketler vasıtasıyla Türk iş dünyasında aktif yer alan bireylerin ÖVD, katılımcıların demografik özellikleri kuşak, cinsiyet, sektör, statü, çalışma yılı ve gelir bakımından irdelenmiştir. Farklı yaşambilimleri ve teknolojik gelişmelerle yetişmiş kohortların özellikleri ele alınırken, iş gücünün elinde tutan X ve Y kuşağı ile diğer değişkenlerin ÖVD’yla ilişkisi ele alınmıştır. Hipotezler t-test ve tek yönlü varyans analizi ile test edilmiştir. Yapılan çalışmada söz konusu demografik özelliklerden sadece kuşak ve cinsiyet değişkeninin ÖVD ‘nı etkilediği ortaya çıkmıştır. Demografik özelliklerle ÖVD arasındaki ilişki incelenmiş ve bazı yönetimsel stratejiler önerilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Kuşak, Kohort, Prososyal Davranış , Ekstra-Rol, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı

Organizational citizenship behavior OCB is a kind of extra role behavior which is not included in job descriptions, yet employees prefer to act upon it by their own will. Improving the loyalty level to an organization, OCB provides advantages, so it has been studied in many sectors. Since 5 different generations have been living together and almost all working in business life for the first time in the history, demographic variables like generation, gender, sector, status, work experience and income level may have an impact on the prosocial behavior. Thus, an online survey with the participation of 2752 students at Anatolia University, Distance Education Faculty was conducted. The students have work experience, and represent Gen X or Gen. By means of this online survey, OCB of individuals working in business life in Turkey was examined in terms of various demographic variables. The characteristics of these cohorts coming from various lifestyles and technological developments are explained, and OCB of these generations together with other variables is investigated. The hypotheses were tested through independent samples-t-test and one-way ANOVA. The results showed among all the variables, only generation and gender had a significant effect on OCB. The relationship between demographic characteristics and OCB was analyzed and specific managerial strategies were suggested

Keywords:

Generation, Cohort, Prosocial Behavior, Extra-Role, Organizational Citizenship Behavior,

PDF

___

• Aktan, C. C. (1996). Turgut Özal’ın Değişim Modeli ve Değişime Karşı Direnen Güçlerin Tahlili. Türkiye Günlüğü Dergisi, 15-32.
• Altuntuğ, N. (2012). Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu ve Geleceğin Tüketici Profili. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 203-212.
• Arslan, A., & Staub, S. (2015). Kuşak Teorisi ve İç Girişimcilik Üzerine Bir Araştırma. KAÜ İİBF Dergisi, 6(11), 1-24.
• Basım , N. H., & Şeşen, H. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 83-101.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• BWP Group, . (2016, 06 05). 10 15, 2017 tarihinde BWPGROUP.COM: https://medium.com/bwp- group/every-generation-imagines-itself-to-be-more-intelligent-than-the-one-that-went-before-it-and- wiser-7861d584e518 adresinden alındı
• Chen, H. (2010). Advertising and Generational Identity: A Theoretical Model. American Academy of Advertising, 132-140.
• Clarke, S. (2017, 02 04). Career Guide. 10 15, 2017 tarihinde mystarjob.com: http://mystarjob.com/ar- ticles/story.aspx?file=/2017/2/4/mystarjob_careerguide/9147033&sec=mystarjob_careerguide adresin- den alındı
• Cummings, L. L., Parks, J. M., & Van Dyne, L. (1995). Extra-Role Behaviors: In Pırsuit of Construct and Definitional Clarity (A Bridge Over Muddied Waters. Research in organizational behavior, 17, 215-285.
• Erol, F., & Öz, M. (2016, 01 30). A Study on the Increasing Retro Trends of Gereration Y. International Journal of Social Sciences, 41(1), 53-59.
• Gates, B. (2008). Bill and Melinda Gates Foundation. Bill Gates - 2008 World Economic Forum - Cre- ative Capitalism: https://www.gatesfoundation.org/media-center/speeches/2008/01/bill-gates-2008- world-economic-forum adresinden alındı
• Grant, A. M., & Mayer, D. M. (2009). Good Soldiers and Good Actors: Prosocial and Impression Man- agemen tMotives as Interactive Predictors of Affiliative Citizenship Behavior. Journal of Applied Psy- chology, 94(4), 900-912. doi:10.1037/a0013770
• Gürbüz, S. (2015, Nisan). Kuşak Farklılıkları: Mit mi, Gerçek mi? . İş ve İnsan Dergisi, 2(1), 39-57. doi: 10.18394/iid.80342
• İzmirlioğlu, K. (2008). Konumlandırmada Kuşak Analizi Yardımıyla Tüketici Algılarının Tespiti: Türk Oto- motiv Sektöründe Bir Uygulama. Muğla: Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Katz, D. (1964). The Motivational Basis of Organizational Behavior. Behavioral Science, 9(2).
• Kuran, E. (2013, 06 09). Yaşasın Y Kuşağı. (A. Arman, Röportaj Yapan) 04 20, 2017 tarihinde http:// www.hurriyet.com.tr/yasasin-y-kusagi-23465715 adresinden alındı
• Kuran, E. (2015, Eylül). HBR Türkiye. https://hbrturkiye.com/dergi/turkiye-nin-y-kusagi-sir- ketlerden-ne-istiyor adresinden alındı
• Malek , A. N., & Tie, F. H. (2012). Relationship between Demographic Variables and Organiza- tional Citizenship Behavior Among Community College Lecturers. Educational Leadership and Management Advances in Educational Administration, 13, 117-138. https://doi.org/10.1108/S1479- 3660(2012)0000013010 adresinden alındı
• McCrindle, M., & Emily Wolfinger. (tarih yok). Generations Defined. 02 17, 2017 tarihinde http://mccrin- dle.com.au/resources/whitepapers/McCrindle-Research_ABC-01_Generations-Defined_Mark-McCrin- dle.pdf adresinden alındı
• Mengi, Z. (2003). KİGEM. http://www.kigem.com/is-basarisinda-kusak-farki.html adresinden alındı
• Mercanlıoğlu, Ç. (2009). Cinsiyete Dayalı Eşitsizlik; Kadın Yöneticilerin İş ve Özel Hayatlarını Dengeleme Zorlukları ve Bedelleri. Uluslararası – Disiplinlerarası Kadın Çalısmaları Kongresi Kongre Bildirileri – I. Cilt (s. 35-44). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Basımevi.
• Murphy, S. A. (2007). Leading a Multigenerational Workforce. 04 03, 2017 tarihinde AARP: https:// assets.aarp.org/www.aarp.org_/articles/money/employers/leading_multigenerational_workforce.pdf adresinden alındı
• Organ, D. W. (1997). Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time. Human Perfor- mance, 10(2), 85-97.
• Organ, D. W., Podsakoff , P. M., & MacKenzie, S. B. (2006). Organizational Citizenship Behavior: Its Nature, Antecedents, and Consequences. Thousand Oaks: SAGE Publications, Inc. doi: http://dx.doi. org/10.4135/9781452231082.n2
• Örücü , E., Kılıç, R., & Taşkın , T. (2007). Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Po- zisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F, 14(2), 117- 135.
• Özmen, F. A. (2011). Alevi Gençliğinin Siyasi ve Sosyo-Kültürel Kimlik Mücadelesi I. Alternatif Politika, 3(1), 31-54.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., & Julie , B. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Suggestions for Future Research. Journal of Management, 26(3), 513- 653.
• Schewe, C. D., & Meredith, G. (2004). Segmenting global markets by generational cohorts: Determining motivations by age. Journal of Consumer Behaviour, 4(1), 51–63.
• Sezgin, F. (2005). Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Bir Çözümleme ve Okul Açısından Bazı Çıkarımlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 317-339.
• Smith, A. C., Organ, D. W., & Janet , N. P. (1983). Organizational Citizenship Behavior: Its Nature and Antecedents. Journal of Applied Psychology, 68(4), 653-663.
• Taylor, C. J. (2008, June). Whither march the cohorts: The validity of generation theory as a determinant of the sociocultural values of the Canadian Forces personnel. 3 10, 2017 tarihinde Communications Policy of the Government of Canada,: http://www.cfc.forces.gc.ca/259/281/280/taylor adresinden alındı
• Tuğcu, F. (2009). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Motivasyon Arasındaki İlişki: Bir Anket Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı.
• TUİK. (2016). Nüfus ve Demografi. 04 20, 2017 tarihinde Konularına Göre İstatistikler: http://www.tuik. gov.tr/Start.do adresinden alındı
• TÜİK. (tarih yok). İstihdam, İşsizlik ve Ücret. 10 15, 2017 tarihinde TÜİK: http://www.tuik.gov.tr/Ust- Menu.do?metod=temelist adresinden alındı
• Wagner , S. L., & Rush, M. C. (2000). Altruistic Organizational Citizenship Behavior:Context, Disposi- tion, and Age. The Journal of Social Psychology, 140(3), 379-391.

ISSN: 2147-8473
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2012
Yayıncı: T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı Eğitim, Kültür ve Araştırma genel Müdürlüğü