Kişniş (Coriandrum sativum L.) Bitkisinin Uçucu Yağ Bileşenleri Üzerine Bor Uygulamasının Etkileri

Bu çalışma, kişniş bitkisinin uçucu yağ bileşenleri üzerine bor uygulamasının etkilerini belirlemek amacıyla 2013 –2014 vejetasyon döneminde Kayseri ilinde yapılmıştır. Çalışmada dört adet kişniş çeşidi (Arslan, Gürbüz, Gamze, Erbaa) üzerine, dört adet bor dozu (kontrol, 4, 8 ve 12 kg/da) uygulanmıştır. Deneme ‘’tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parsel deneme desenine’’ göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Ana parsellere bor dozları, alt parsellere ise çeşitler yerleştirilmiştir. Hasat sonrasında her parselden alınan meyveler üzerinden uçucu yağ oran ve bileşen belirlenmiştir. Deneme sonunda uçucu yağ oranları % 0.23 – 0.39 arasında değişiklik göstermiştir. Ayrıca 14 adet toplam bileşen belirlenmiştir. Bu bileşenlerden linalol, camphorve γ-terpinenemajör bileşen olarak ortaya çıkmıştır. Linalol oranı çeşitlere bağlı olarak % 83.81 - 91.40 arasında değişiklik göstermiştir. Her dört çeşitte de en yüksek linalol oranları 8 kg/da bor uygulamasından elde edilmiştir. Bu çalışma sonucunda, Gamze çeşidinde 8 kg/da bor uygulaması ile yüksek uçucu yağ ve linalol oranının elde edildiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bor, Coriandrum sativum, kişniş, uçucu yağ bileşeni, uçucu yağ oranı

PDF

___

Baytop T (1999). Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi. Nobel Tıp Kitap Evi, 272 s.
Delaquis PJ, Stanich K, Girard B and Mazza G (2002). Antimicrobial activity of individual and mixed fractions of dill, cilantro, coriander and eucalyptus essential oils. International Journal of Food Microbiology 74: 101–109.
Demir H (2015). Kahramanmaraş koşullarında farklı ekim zamanlarının kişnişte (Coriandrum sativumL.) verim ve kalite üzerine etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
Diederichsen A (1996). Coriander – Coriandrum sativum L. Promoting the conservation and use of under utilized and neglected crops. IPGRI, Rome.
Doğan A ve Akgün A (1987). Kişniş (Coriandrum sativum L.) üretimi, bileşimi ve kullanımı. Doğa Turizm Tarım ve Ormancılık Dergisi, 2: 326-333.
Gök N (2011). Farklı zamanlarda ekilen kişniş (Coriandrum sativum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Gücük F (2014). Tokat Kazova ekolojik koşullarında kışlık ve yazlık yetiştirilen kişniş (Coriandrum sativum L.) çeşit ve hatlarının agronomik ve kalite özeliklerinin belirlenmesi.
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
Gülümser A, Odabaş MS ve Özturan Y (2005). Fasulyede (Phaseolus vulgaris L.) yapraktan ve topraktan uygulanan farklı bor dozlarının verim ve verim unsurlarına etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 163-168.
Kaya N, Yılmaz G ve Telci İ (2000). Farklı zamanlarda ekilen kişniş (Coriandrum sativum L.) popülasyonlarının agronomik ve teknolojik özellikleri. Turk. J. Agric. For., 24: 355-364.
Msaada K, Hosni K, Taarit MB, Chahed T, Kchouk ME and Marzouk B (2007). Changes on essential oil composition of coriander (Coriandrum sativum L.) fruits during three stages of maturity. Food Chemistry 102: 1131-1134.
Özel A, Güler İ ve Erden K (2009). Harran Ovası koşullarında farklı ekim zamanlarının kişniş (Coriandrum sativum L.)’in verim ve bazı bitkisel özelliklerine etkisi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(4):41-48.
Özel A, Koşar İ ve Kaan E (2010). Farklı ekim zamanlarının kişniş (Coriandrum sativum L.) uçucu yağ bileşenlerine etkisi, J. Agric. Fac. Harran. Univ., 14(3): 55-62.
Ravi R, Prakash M and Bhat KK (2007). Aroma characterization of coriander (Coriandrum sativum L.) oil samples. Eur. Food Res Technol, 225:367-374.
Tunçtürk R (2011). Kişniş (Coriandrum sativum L.) çeşitlerinde değişik ekim mesafelerinin verim ve kalite üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarla Bilimleri Dergisi, 21(2): 89-97.
Witchtl M (2004). Herbal Drugs and Phytopharma Ceuticals, CRC PRESS, 149 s.
Yalçın Z (2016). Bazı kişniş genotiplerinin (Coriandrum sativum L.) Erzurum ekolojik koşullarında verim ve başlıca tarımsal özellikleri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
Zheljazkova VD, Pickett KM, Caldwell CD, Pincock JA, Roberts JC and Mapplebeck L (2008). Cultivar and sowing date effects on seed yield and oil composition of coriander in Atlantic Canada. Industrial Crops and Products 28: 88–94.
Zoubiri S and Baaliouamer A (2010). Essential oil composition of coriandrum sativum seed cultivated in Algeria as food grains protectant. Food Chemistry 122: 1226-1228.

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi-Cover

ISSN: 1300-2910
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 1985
Yayıncı: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Yayın Ofisi