Endüstriyel Atıkların Beton Dayanımı Etkisi Üzerine Bir Çalışma Çay Fabrikası Kömür Külü Örneği

Bu çalışmada Artvin-Borçka’da bulunan Muratlı çay fabrikasına ait yakma ünitesi kuru tip toz siklon filtre sisteminde tutulan kömür külünün endüstriyel bir atık olarak beton üretiminde kullanılabilirliği araştırılmıştır. Farklı oranlarda çimento ile ikame edilmiş atığın betonun taze ve sertleşmiş özelliklerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak, %0, %5, %10 ve %15 oranlarında kömür külü atık olarak çimento ikamesi ile C20/25 sınıfı 4 farklı beton karışımı hazırlanmıştır. Taze beton üzerinde slump deneyi, sertleşmiş beton örnekleri üzerinde ise Schmidt çekici, ultrases geçiş hızı ve basınç dayanımı testleri yapılmıştır. Çalışma sonunda erken yaşta (7. Gün) %5 atık ikamesinin referans betona göre ultrases geçiş hızını (%3.40) ve basınç dayanımını (%19.70) arttırdığı; 28. günde ise atık malzemenin C20/25 tasarımında beton içerisinde çimento ikamesi ile % 15’e kadar kullanılabileceği görülmüştür.

___

  • ASTM C 597-83, 2009. Standard Test Method for Pulse Velocity Through Concrete.
  • Atiş, CD., Karahan, O., Bilim, C., Özcan, F., Sevim, UK., 2016. Sodyum Sülfat İle Aktifleştirilen Uçucu Kül Katkılı Harçların Özellikleri, Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 5( 2), 117-123.
  • Binici, H., Sevinç, AH., Geçkil, H., 2015. Atık Demir Tozu Katkılı Harç ve Betonların Durabilite Özellikleri, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30(1), 1-16.
  • Kalınçimen, G., Öztürk, AU., Kaplan, G., Yıldızel, SA., 2017. Seramik Atıklarının Çimento İkame Malzemesi Olarak Kullanılması ve Asit Dayanıklılığının İncelenmesi, Kastamonu University Journal Engineering and Science, 1(1), 9-16.
  • Mesçi, B., Ergun, ON., Çakıroğlu, M., 2007. Bakır Endüstrisi Atıklarının Beton Katkı Maddesi Olarak Kullanılabilirliğinin Araştırılması, 2. Yapılarda Kimyasal Katkılar Sempozyumu, 13-15 Nisan, Ankara, Türkiye.
  • Orhan, E., Şahin, M., 2016. Öğütülmüş Atık Cam Tozu Katkılı Betonun Basınç Dayanımına Yüksek Sıcaklığın Etkisi, İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 5(1), 61-70.
  • Öntürk, K., Vural, İ., 2014. Endüstriyel Atıkların İnşaat Sektöründe Kullanılabilirliğinin Araştırılması, 2. International Symposium on Innovative Tecnologies in Engineering and Science (ISITES2014), 18-20 June, Karabük, Türkiye.
  • Pehlivan, E., Yazıcı, M., Güner, G., 2014. Endüstriyel Katı Atıklar ve Geri Kazanım, 2. International Symposium on Innovative Tecnologies in Engineering and Science (ISITES2014), 18-20 June, Karabük, Türkiye.
  • Rize Ticaret Borsası, 2013. Özel Sektör Çay Fabrikaları Genel Çevresel Değerlendirme Raporu, Rize, Türkiye, 2013.
  • Taş, HH., Çoban, Ö., Topbaşlı, B., 2013. Endüstriyel Demir Talaşı Atığının Betonun Bazı Mekanik Özelliklerine Etkisi, SDU International Technologic Science, 5(1), 1-11.
  • TS 1247, 1984. Beton Yapım, Döküm ve Bakım Kuralları (Normal Hava Koşullarında), Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS 3530 EN 933-1, 2007. Agrega tane büyüklüğü dağılımı, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS 706 EN 12620+A1, 2009. Beton agregaları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS 802, 1985. Beton Karışımı Hesap Esasları, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS EN 1097-6, 2002. Agregaların Mekanik Ve Fiziksel Özellikleri İçin Deneyler, Bölüm 6: Tane Yoğunluğu Ve Su Emme Oranının Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS EN 12350-2, 2002. Beton, Taze Beton Deneyleri, Bölüm 2: Çökme (Slamp) Deneyi, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS EN 12390-3, 2003. Beton, Sertleşmiş Beton Deneyleri, Bölüm 3: Deney Numunelerinde Basınç Dayanımının Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS EN 12504-2, 2004. Yapılarda Beton Deneyleri, Bölüm 2: Tahribatsız deneyler-Geri sıçrama değerinin tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • TS EN 206-1, 2002. Beton, Bölüm 1: Özellik, Performans, İmalat ve Uygunluk, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • Türkiye İstatistik Kurumu, 2016. Bitkisel Üretim İstatistikleri, Tarım ve Orman Alanları, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 (23.05.2016).
  • Yazıcıoğlu, S., Kara, C., 2017. Betonda Atık Mermer Tozu Kullanımının Karbonatlaşmaya Etkisi, Politeknik Dergisi, 20(2), 369-376.
  • Yılmaz, A., 2016. Bor İçeren Atık Suların Portland Çimentosu Harcı Üretiminde Kullanılması, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen Ve Mühendislik Dergisi,18(54), 481-490.