Sultan Sencer (Sancar) Dönemi (1119-1157) Selçuklularda Taht Mücadeleleri

Bu çalışmanın konusu Selçuklu Devleti’nin hüküm sürdüğü yıllarda hanedan üyelerinin devlet idaresini ele geçirmek için giriştikleri taht mücadelelerinden, Sultan Sencer (Sancar) dönemini ele almaktadır. Çalışmada Sultan Sencer döneminde yaşanan taht mücadelelerine değinmekle beraber ülkenin diğer devletlerle olan münasebetlerine de bakılmıştır. Sultan Sencer’in Selçuklu Devleti’nin son hükümdarı olması hasebiyle Türk tarihinde önemli bir yere sahip olması ve yine Selçuklu Devleti için kader belirleyici bir rol üstlenmesi, işlenen dönemin önemini arttırmaktadır. Selçuklularda yaşanmış olan taht mücadelelerine birçok faktörün direkt etki ettiğini belirterek bu çalışmanın da doktora tezinden özetlenerek hazırlandığının altını çizmekte fayda vardır. Burada ele alınan konunun daha kapsamlı anlaşılması ve detaylı bilgilerin aktarılması için hazırlanmış olan doktora tezinin incelenmesi önem arz etmektedir. “Selçuklularda Saltanat Mücadeleleri” başlıklı doktora tezi çalışmasında yalnızca Sultan Sencer dönemi değil Selçuklu Devleti içerisinde yaşanmış olan bütün taht kavgaları ayrı ayrı ele alınarak sebep ve sonuçları ile anlatılmaya çalışılmıştır. Bu yüzden burada işlediğimiz konu diğer ana konunun sadece küçük bir dönemini kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Selçuklu Devleti, Taht Kavgaları, Sultan Sencer

The Era of Sultan Sencer (1119-1157) Struggles of Throne during Seljuk’s Period

That work discusses the era of Sultan Sencer, which includes dynasty members’ struggle to take hold of state administration during Seljuk’s reign. Besides the struggle of thrones, relationships between other states during Seljuk’s period are discussed in that work. Since the Sultan Sencer is the last ruler of Seljuk State, it has importance in Turkish history and it has a significant role in Seljuk State, that period is getting importance. Many factors affect the struggles of thrones in Seljuk’s era that work is prepared by summarizing the doctoral thesis. Understanding of that subject more comprehensively and more elaborative, not only Sultan Sencer period but also the struggles of thrones with reasons and results in Seljuk’s period are discussed inside that work. Thus, that subject includes a short period of the main topic.

Keywords:

Seljuk State, Struggles of Thrones, Sultan Sencer,

PDF

___

BARTHOLD, V.V. (1990), Moğol İstilâsına Kadar Türkistan, Haz: H. Dursun Yıldız, TTK Yayınları ,Ankara, ss. 644.
ÇAYCI, A. (2008), Selçuklularda Egemenlik Sembolleri, İz Yayıncılık, İstanbul, ss, 325.
GÖKSU, E. (2010). Türkiye Selçuklularında Ordu, TTK. Ankara, ss, 469.
İbnu’l Esir, el Kâmil fî’t -Tarih, C. IX,X,XI,XII, yay, Carolus Johannes Tornberg, Beyrut 1966; Çev., Abdülkerim Özaydın, C. IX,X,XI,XII, İstanbul, 1987.
KAFESOĞLU, İ.(1992), Selçuklu Tarihi, Tarih Dizisi, M.E.B., İstanbul, ss, 125.
---------------- (2000), Harezmşahlar Devleti Tarihi (485-618/1092-1221), TTK, Ankara, ss, 315.
KAYA, P. (2013), Sultan Sencer Devrinde (1118-1157) Bâtıniler İle Yapılan Mücadeleler, Tarih Dergisi, S,58 (2), İstanbul, ss, 43-64.
KIVAMEDDİN Burslan, (1999), Irak ve Horasan Selçukluları Tarihi, TTK, Ankara, ss, 232-252.
KOCA, S. (2009). “Selçuklu İktidarının Belirlenmesinde Rol Oynayan Güçler ve Alâeddîn Keykubâd’ın Türkiye Selçuklu Tahtına Çıkışı”, SÜTAD, S. 25, Konya, ss, 1-38.
KÖPRÜLÜ, M. F, “Harizmşahlar”, İA, s, 265-267.
KÖYMEN, M. A. “Sencer”, İA, X, ss, 486-493.
----------------1991), Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi V- İkinci İmparatorluk Devri, TTK, Ankara, ss, 488.
----------------2011), Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi II- İkinci İmparatorluk Devri, TTK, Ankara, ss, 524..
----------------2016). Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi III- Alp Arslan ve Zamanı, TTK, Ankara, ss, 532.
----------------(1989). Selçuklu Devri Türk Tarihi, TTK, Ankara, ss, 310.
MERÇİL, E. (1991), Müslüman-Türk Devletleri Tarihi, TTK, Ankara, ss, 411.
----------------(2007), Gazneliler Devleti Tarihi, TTK, Ankara, ss, 138.
----------------(2007). Selçuklularda Hükümdarlık Alâmetleri, TTK, Ankara, ss,283.
ÖNGÜL, A. (2014). Selçuklular Tarihi I Büyük Selçuklular, Irak, Kirman ve Suriye Selçukluları, Çamlıca Yayınları, İstanbul, ss, 545
----------------(2014), Selçuklular Tarihi II Anadolu Selçukluları ve Beylikler, Çamlıca Yayınları, İstanbul, ss, 416.
SÜMER, F. “Mes’ûd”, İA, VIII, 134-142.
SEVİM, A.- MERÇİL, E. (2014), Selçuklu Devletleri Tarihi Siyaset, Teşkilat ve Kültür, TTK, Ankara, ss, 768.
TURAN, O. (2014). (2003). Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti, Ötüken Yayınları, İstanbul, ss, 542.
YAZICI, N. (2014), İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, ss, 447.