AB Ortak Ulaştırma Politikası Bağlamında Türkiye’nin Uyum Süreci ve Ulaştırma Sektörüne Genel Bir Bakış

Küreselleşmenin etkisiyle dünyanın pazar yapısı değişmeye başlamıştır. Bu değişimin sonucu olarak insan vemal hareketliliğinin önündeki engellerin kaldırılması büyük önem arz etmektedir. Bu itibarla etkin bir ulaşımağına sahip olmak, ülke ekonomilerine birçok avantaj sağlamaktadır. Bir ülkenin daha rekabetçi halegelebilmesinin gerekliliklerinden birisi hem üretilen hem de talep edilen mal veya hizmetin hedef pazaraulaşması için ucuz ve hızlı bir ulaşım sistemine sahip olunmasıdır. Bütün ülkelerde olduğu gibi AvrupaBirliği (AB) üyesi ülkeler için de ilgili mal ve hizmetin pazarlara sunulması için güvenilir ulaşımkoridorlarına ve dağıtım noktalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Temel amacı bütün iktisadi faktörlerin AB tekpazarında serbest dolaşımını sağlayarak refahı arttırmak olan AB, ortak ulaşım politikaları oluşturmaktadır.Düzenli ve kademeli bir ilerleme kaydeden AB üyesi ülkeler, aynı zamanda bazı ulaşım sorunları ile karşıkarşıya kalmaktadırlar. Bu çalışmada, 1957 Roma Anlaşması’ndan günümüze kadar AB’nin uygulamışolduğu ortak ulaştırma politikalarına ve sistemlerine değinildikten sonra Türkiye’nin özellikle son yıllardakiulaştırma sektöründeki gelişimi ele alınmıştır. Daha sonra AB İlerleme Raporları ışığında Türkiye’nin OrtakUlaştırma Politikası analiz edilmektedir. Bu analizin sonucunda bütün ulaşım modlarında önemli gelişmelersağlandığı ancak AB ülkeleriyle kıyaslandığında gelinen seviyenin yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Ayrıca karayolu taşımacılığındaki gelişme olumlu gözükse de diğer ulaşım sistemlerinde önemli sorunlar veeksikler tespit edilmiştir.

An Overview of Turkey's Compliance Processes and Transportation Sector at The Context Eu Common Transport Policy

With the effect of globalization, the world has started to change market structure of the world . As a result, it is important to remove obstacles to human and commodity mobility. As such, having an effective transportation network provides great advantages to the economies . One of the important requirements for a country to become more competitive is to have a cheap and fast transportation system for goods or services to reach the target market. As in all countries, reliable transportation corridors and distribution points are strongly needed for the European Union (EU) member countries in terms of offering the goods and services they need to their own market or to other markets. The EU, whose main purpose is to increase the welfare by ensuring free movement of all economic factors in the EU single market, has created new common transport policies. The EU member states, which have successfully made a steady and gradual progress, have also faced some transportation problems. In this study, after discussing the common transport policies and systems implemented by the EU since the 1957 Treaty of Rome, Turkey's development in the transportation sector has been mentioned, especially in recent years. Turkey's Common Transport Policy at context EU Progress Reports were analyzed. . As a result of the analysis, it was concluded that there were significant developments in all modes of transportation, but the level reached was insufficient compared to EU countries. In addition, although the progress in road transport is satisfactory in terms of compliance with EU common transport policies, important problems and deficiencies have been identified in other transport systems

___

  • Avcı, S. (2005). Ulaşım coğrafya açısından Türkiye’nin ulaşım politikaları ve coğrafi sonuçları. Ulusal Coğrafya Kongresi 2005 Bildiriler Kitabı, 87-96.
  • Bakırcı, M. (2012). Ulaşım coğrafyası açısından Türkiye’de havayolu ulaşımının tarihsel gelişimi ve mevcut durumu. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 340-377.
  • Bayraktutan, Y. ve Özbı̇lgı̇n, M. (2015). Uluslararası ve Yurtiçi Ticarette Taşıma Türlerinin Payı: Bir Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Uygulaması. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2) , 405-436.
  • Çekerol, G. ve Nalçakan, M. (2011). Lojistik sektörü içerisinde Türkiye demiryolu yurtiçi yük taşıma talebinin ridge regresyonla analizi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(2), 321-344.
  • Çelik, C. (2007). AB ulaştırma politikasına uyum sürecinde Türkiye’de kara ulaşımı trafik güvenliği. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1963). Kalkınma Planı (Birinci Beş Yıl) 1963- 1967, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1968). İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1968-1972, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1973). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı 1973-1977, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1979). Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı 1979-1983, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1984). Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1985-1989, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1989). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı 1990-1994, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (1995). Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1996-2000, Ankara.
  • Devlet Planlama Teşkilatı (DTP). (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005, Ankara.
  • Emekli, M. A. (2007). Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde Türkiye ulaştırma politikaları ve taşımacılık sektörü analizi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Eurostat, (2020a). Length of other roads by category of roads. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=road_if_roadsc&lang=en.
  • Eurostat, (2020b). Modal split of freight transport. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode= t2020_rk320&language=en.
  • Eurostat, (2020c). People killed in road accidents. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=sdg_11_40.
  • Eurostat, (2020d). Passenger carsper 1000 ınhabitants. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=road_eqs_carhab&lang=en.
  • Eurostat, (2020e). Total length of railway lines. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=ttr00003.
  • Eurostat, (2020f), Rail transport of passengers. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=ttr00015.
  • Eurostat, (2020g). Modal split of passenger transport. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=t2020_rk310.
  • Eurostat, (2020h). Modal split of freight transport. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode= t2020_rk320&language=en.
  • Eurostat, (2020i). Gross weight of goods handled in all ports by direction. Erişim Tarihi: 15.02.2020.https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=mar_go_aa&lan g=en.
  • Eurostat, (2020j). Air transport of passengers. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en &pcode=ttr00012.
  • Eurostat, (2020k). Commercial aircraft fleet by type of aircraft. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=avia_eq_arc_typ&lang=en.
  • İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV). (2003). Avrupa Birliği’nin Ulaştırma Politikası. AB Politika Ser. No:14, İstanbul.
  • İncekara, B. (2016). Türkiye’de ulaştırma sektörünün ekonomik analizi. LAP Lambert Academic Publishing.
  • Köser, Y. (2011). Avrupa Birliği uyum sürecinde karşılaştırmalı olarak Türkiye lojistik sektörünün incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. T.C. İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
  • Kurt, C. (2010). Türkiye’de ulaştırma sektörü içerisinde lojistiğin yeri ve önemi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Kuşçu, S. (2011). Avrupa Birliği ulaştırma politikası ve Türkiye’ye yansıması. Akademik Bakış Dergisi, 5(9), 77-91.
  • Kuşçu, S. (2012). Avrupa Birliği, Avrasya ulaştırma politikaları ve bölge ekonomilerine muhtemel yansımaları. International Conference On Eurasian Economies, 452-459.
  • Saatçioğlu, C. (2016). Ulaştırma ekonomisi: sistemler-politikalar-uygulamalar. Sümer: İstanbul.
  • Saatçioğlu, C. ve Çelikok, K. (2017). Avrupa Birliği ortak ulaştırma politikası çerçevesinde Türkiye’de uygulanan ulaştırma politikalarının değerlendirilmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 5(2,) 80-90.
  • Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü. (2020). Havayolu uçak filosu istatistikleri. Erişim Tarihi: 15.02.2020.http://web.shgm.gov.tr/tr/kurumsal/4547-istatistikler
  • T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı, (2018). Türkiye düzenli ilerleme raporu 2016. Erişim Tarihi: 15.02.2020.https://www.ab.gov.tr/siteimages/pub/komisyon_ulke_raporlari/2018_turki ye_raporu tr.pdf.
  • T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (BİB). Karayolları Genel Müdürlüğü. (2007). Stratejik Plan 2007-2011, KGM Yayını, Ankara. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://www.kgm.gov.tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/Kurumsal/Strateji kPlan/strateji(2007-2011).pdf.
  • T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (UHDB). (2016). İstatistiklerle ulaştırma denizcilik ve haberleşme 2003UHDB-2014. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://www.utikad.org.tr/images/BilgiBankasi/istatistiklerleulastirmadenizcilikvehabe rlesme20032014-6245.pdf.
  • T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (UHDB). (2017).Ulaşan ve erişen Türkiye. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/bakanlikraporlari/ulasan-ve-erisen-turkiye-2017.pdf.
  • T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (UHDB). (2019). Ulaşan ve erişen Türkiye. Erişim Tarihi: 15.02.2020. https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/bakanlikyayinlari/ulasan-ve-erisen-turkiye-2019.pdf.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (TCKB). (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, Ankara.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (TCKB). (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018, Ankara.
  • T.C. Kalkınma Bakanlığı (TCKB). (2017). Orta Vadeli Program (2017-2019), Ankara.
  • Tümertekin, E. ve Özgüç, N. (1999). Ekonomik Coğrafya. Çantay Kitabevi: İstanbul.
  • Tümertekin, E. (1965). Münakale coğrafyası hakkında. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Ens. Dergisi, 15. İstanbul.