Prefabrik endüstri yapılarının güçlendirmesi için yeni bir yöntem

Prefabrik betonarme endüstri yapılarının 1998 Ceyhan ve 1999 Marmara depremlerinde gösterdikleri kötü performans ülkemizdeki bu tür yapıların yetersizliklerini ortaya koymuştur. Bu yapılar çoğunlukla sanayi amaçlı kullanıldığı için ekonomik bakımdan önemlidir. Deprem bakımından yetersiz olmaları, rijitlik ve yatay yük kapasitelerinin düşüklüğü yanında çatı seviyesinde diyaframa sahip olmamalarından kaynaklanmaktadır. Bu yapılarda günümüze değin çok sayıda güçlendirme tekniği uygulanmıştır. Ancak, bu yapıların güçlendirmesi sırasında servis dışı kalması önemli ekonomik kayıplara sebep olacağından, kullanımı en az düzeyde aksatacak güçlendirme yöntemleri önemli bir çalışma alanıdır. Bu çalışmada, yanal rijitliği ve yatay yük kapasitesini arttıran, yapının dışından uygulanan prefabrik betonarme perde duvar ve diyafram ile güçlendirmenin etkinliği araştırılmıştır. Deney yapısına, depremi benzeştiren, tersinir tekrarlı artan statik yük uygulanmıştır. Önerilen güçlendirme sistemi ile yapıda rijitlik ve yatay yük taşıma kapasitesinde artış sağlanmış, ayrıca tatmin edici bir diyafram davranışı mafsallı bağlantıların iyileştirilmesine gerek kalmaksızın sağlanmıştır.

A new method for strengthening of precast industrial structures

1998 Ceyhan and 1999 Marmara Earthquakes causes extensive damages of the precast industrial structures. This type of structures is important economically. They do not have enough lateral rigidity, lateral load capacity and a rigid diaphragm. Several strengthening techniques have been applied to those type of structures. However, minimization of the disturbance during the strengthening of these structures is an important research issue as considerable economic losses are to be happen while building remains out-of-service. In this study, effectiveness of the strengthening with external shear walls and rigid diaphragm is investigated experimentally. A typical precast concrete frame and a strengthened structure with proposed method are tested under reversed cyclic loads. Experiments showed that proposed method improves lateral stiffness, base shear capacity and provides an efficient diaphragm behavior to the structure.

___

  • 1. Sezen, H., Whittaker, A.S., “Seismic Performance of Industrial Facilities Affected by the 1999 Turkey Earthquake”, ASCE Journal of Performance of Constructed Facilities, 20(1), 28-36, 2006.
  • 2. Ersoy, U., Özcebe, G. ve Tankut, T., “1999 Marmara ve Düzce Depremlerinde Gözlenen Önüretimli Yapı Hasarları”, 10. Prefabrikasyon Sempozyumu, İstanbul, 2000
  • 3. Posada, M., Wood, S., “Seismic Performance of Precast Industrial Buildings in Turkey”, 7th U.S. National Conference on Earthquake Engineering; Boston, MA., 2002.
  • 4. Kaplan, H., Yılmaz, S., Atımtay, E., Nohutcu, H., Cetinkaya, N., “Seismic Risk Assessment of Industrial Regions: Denizli Organized Industrial Region”, 4th International Advanced Technologies Symposium; Konya, Turkey, 2005.
  • 5. Yılmaz, S., Kuyucular, A., Senel, S.M., Inel, M., “Evaluation of Turkish Seismic Code for Pinned Precast Concrete Structures”, 7th International Congress on Advances in Civil Engineering; Istanbul, Turkey, 2006.
  • 6. Çetinkaya, N., Prefabrik Betonarme Sanayi Yapılarının Deprem Davranışının Deneysel Olarak İncelenmesi, Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2007.
  • 7. Nohutcu, H., Prefabrik Betonarme Endüstri Yapılarının Dış Perde Duvar Uygulaması İle Güçlendirilmesi, Doktora Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bil. Enstitüsü, 2007.
  • 8. Tezcan, S.S., Çolakoğlu, H.K., “Betonarme Prefabrike Yapılar: Yönetmeliğimizin Zayıflıkları”, 5. Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, İTÜ, İstanbul, 2003.
  • 9. Yılmaz, S., Şenel, Ş.M., Kayhan, A.H., Kuyucular, A., İnel, M., “Betonarme Prefabrik Yapıların Deprem Dayanımı: Makas Kirişinin Devrilmesi”, Yapısal Onarım ve Güçlendirme Sempozyumu, Denizli, 2006. Anonim, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara, 1998.
  • 10. Kaplan, H., Çetinkaya, N., Yılmaz, S., Sarışın, A., Nohutcu, H., Gönen, H., Atımtay, E., “Mevcut Prefabrik Betonarme Endüstri Yapılarının Deprem Davranışının Deneysel İncelenmesi”, Yapısal Onarım ve Güçlendirme Sempozyumu, Denizli, 2006.