Regional development policies in Turkey in the integration process of the European Union

Bölgesel planlama bölgeler arasındaki ekonomik, sosyal ve kültürel farklılıkların giderilmesini amaçlayan, geri kalmış bölgeleri iyileştirmeye yönelik yaklaşımları içeren ve kaynak potansiyellerinin verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan eylemleri içermektedir. Ülkemizde bölgeler arasında nüfus, gelir düzeyi ve sosyal imkanlara erişim noktasında ciddi gelişmişlik farkları görülmektedir. Bu nedenle, 1960’lı yıllardan itibaren planlı kalkınma anlayışına geçilmiş ve bu tarihten itibaren kalkınma planları ve bölge planlaması çalışmaları uygulanmaya başlanmıştır. Avrupa Birliği’nde ise, farklı ekonomik ve sosyal yapıya sahip olan birçok ülke bulunmaktadır. Tüm bu ülkelerin ulusal bölgesel politikaları olmasına rağmen, Birlik her alanda olduğu gibi bölgesel gelişme konusunda da ortak bir politika benimseme gereği duymuştur. Bu politikaların gerçekleştirilmesi için Avrupa Birliği yapısal fonlar ve diğer mali araçlar gibi bazı araçlardan yararlanmaktadır. Türkiye Avrupa Birliği’ne katılım sürecinde bölgesel politikalara da uyum sağlama yükümlülüğü altındadır. Bu uyum çalışmaları kapsamında Avrupa Birliği tarafından hazırlanan katılım ortaklığı belgeleri ve ilerleme raporları ile Türkiye tarafından hazırlanan ulusal program ve Ön Ulusal Kalkınma Planı büyük önem taşımaktadır. Türkiye, katılım sürecinde ilk olarak mevcut bölgesel dengesizlikleri gidermeli, bölgelerin sosyal, ekonomik ve kültürel yapılarını geliştirmelidir.

Avrupa birliği’ne uyum sürecinde Türkiye’de bölgesel gelişme politikaları

Regional planning approaches include the actions which aim to eliminate the economical, social and cultural differences between the regions. In Turkey, there are serious developmental differences in terms of population, income level, economical and social activities between the regions. To eliminate these differences, the regional planning policies and development plans are made. The main goals are to eliminate the regional inequalities, to solve the economic, social and cultural problems of the regions, to satisfy the efficient use of the resources and to control the population movements. In the European Union, even though all member states apply their own national regional policies, there is a common regional policy to provide the economical and social development and to remove the regional instabilities. To realize these policies, the European Union benefits from certain instruments like financial aids and structural funds. Turkey, in the accession period has a responsibility of implementing regional policies. The accession partnership documents and progress reports prepared by the Union and national program and preliminary national development plan prepared by Turkey are very important in terms of showing the priorities of the Union and the responsibilities of Turkey.

___

  • AÇIKALIN, Hikmet. (1990), AT Bölgesel Politikası, Mali Araçları ve Tam Üyeliğimiz Durumunda Türkiye’ye Sağlayacağı Yararlar, ATAUM Yayınları, Ankara.
  • AKŞAHİN, Selenge Banu. (2008), Avrupa Birliği’nin Bölgesel Politikası, Yapısal Araçların Koordinasyonu ve Türkiye’nin Uyumu, AB Uzmanlık Tezi, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı, Ankara.
  • BAFOIL, François and KAYA, Ayhan. (2009), Regional Development and The European Union, İstanbul Bilgi University Press, İstanbul.
  • BEGG, Iain. (2003), “Complementing EU: Rethinking Cohesion Policy”, Oxford Rewiew of Economic Policy, Vol.19, No.1, pp.161-179.
  • BOURNE, Angela K. (2003), “The Impact of Regional Integration on Regional Power”, JCMS, Vol.41, No.4, pp.597-620.
  • BOURNE, Angela K. (2008), “Regional Europe”, European Union Politics, Ed: Micheal Cini, Oxford University Press, pp.287-303.
  • CASELLAS, Antonia and GALLEY, Catherine. (1999), “Regional Definitions in The European Union: A Question of Diparities?”, Regional Studies, 33:6, pp.551-558.
  • DPT. (2000a), Doğu Anadolu Projesi Ana Planı, DPT Yayınları, Ankara.
  • DPT. (2000b), Doğu Karadeniz Bölgesi Gelişme Planı, Cilt II: Ana Plan, DPT Yayınları, Ankara.
  • DPT. (2001), Tükiye İçin Katılım Ortaklığı Belgesi, DPT Yayınları, Ankara.
  • DPT. (2003), Tükiye İçin Katılım Ortaklığı Belgesi, DPT Yayınları, Ankara.
  • DPT. (2006), Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), DPT Yayınları, Ankara.
  • DPT. (2007), Yeni Bölgesel Gelişme Politika ve Uygulamaları, DPT Yayınları, Ankara.
  • DUNHAM, David and HILHORST, Jos. (1971), Issues in Regional Planning, Institute of Social Studies Publications, Paris.
  • ERKAN, Hüsnü. (2000), “Küreselleşme ve Bölgesel Gelişmede Yeni Yaklaşımlar ve GAP Örneği”, Güneydoğu Anadolu Projesi-Türkiye’nin Geleceğinde
  • GAP’ın Yeri, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Yayını, Ankara, ss.43-72.
  • İSBİR, Eyüp. (2002), Doğu Anadolu Projesi (DAP), Avrasya Bir Vakfı-ASAM, Ankara.
  • KELEŞ, Ruşen. (1969), “Bölge Planlamasında Örgütleşme Sorunları”, IX. İskan ve Şehircilik Konferansları, Sevinç Matbaası, Ankara.
  • KELEŞ, Ruşen. (2002), Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.
  • MENGİ, Ayşegül. (1998), Avrupa Birliği’nde Bölgeler Karşısında Yerel Yönetimler, İmaj Yayıncılık, Ankara.
  • M.G.K. GENEL SEKRETERLİĞİ. (1993), Türkiye’de Bölge Planlamasının Evreleri, MGK, Yayın No:2, Ankara.
  • OECD. (1969), Multidisciplinary Aspects of Regional Development, OECD Publications, Paris.
  • OECD. (1988), Regional Problems and Policies in Turkey, OECD Publications, Paris.
  • PAYASLIOĞLU, Arif. (1966), Merkezi İdarenin Taşra Teşkilatı Üzerine Bir Deneme, Ankara Üniversitesi Yayını, Ankara.
  • SARICA, İsmail. (2001), “Türkiye’de Bölgesel Gelişme Politikaları ve Projeleri”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, s. 154-204.
  • SAYLAN, Sueda and KIROĞLU, Fatih. (2007), A New Perspective: Regional Development Agencies in Turkey, İzmir Development Agency, Berlin.
  • SOBACI, Zahid. (2009), “Regional Development Agencies in Turkey: Are They Examples of Obligated Policy Transfer”, Public Organization Review, Vol.9, No.1, s.51-65.
  • TANERİ, Ergun. (1986), Bölge Planlama, Yıldız Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • T.C. BAŞBAKANLIK GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI. (1993), Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Ankara.
  • T.C. (2003), Ön Ulusal Kalkınma Planı (2004-2006), Ankara.
  • TEKELİ, İlhan. (1972), Bölge Planlama Üzerine, İTÜ Matbaası, Gümüşsuyu.
  • TEKELİ, İlhan (2008), Türkiye’de Bölgesel Eşitsizlik ve Bölge Planlama Yazıları, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • http://ec.europa.eu/regional_policy
  • www.abgs.gov.tr
  • www.eib.org