Nurettin Topçu ve medeniyete milli bir alan açma çabası olarak anadolucu medeniyet perspektifi

Tarihten sosyolojiye, dinden felsefe, ahlak ve edebiyata kadar oldukça geniş bir yelpazede verdiği eserleriyle, Türk düşünce hayatının önemli kilometre taşlarından biri olan Nurettin Topçu, mücadelesini verdiği değerlerin -yeniden- hayata geçirileceği biricik mekân olarak gördüğü Anadolu 'ya büyük bir değer atfetmektedir. Nurettin Topçu 'nun Anadolu merkezli medeniyetçilik anlayışını, aynı zamanda milliyetçi bir bakış açısı ve İslâm dininin temel değerleriyle harmanladığı görülmektedir. Topçu, hem özlediği medeniyete ilişkin hem de Batı medeniyetine dair önemli tespit ve değerlendirmelerde bulunmanın yanı sıra bir aksiyon adamı olarak da bu anlayışını hayata geçirmenin kaygısı içerisinde olmuştur. Biz bu makalede, Arnold Toynbee, Fernand Braudel, Samuel P. Huntington ve Ibn Haldun gibi, çeşitli bilim ve düşünce adamlarının yaklaşımlarından da faydalanarak, medeniyetin bir kavram ve olgu olarak insanlık tarihinde aldığı/alması gereken önemli role işaret ettikten sonra, Nurettin Topçu 'nun medeniyete milli bir alan açma gayreti olarak görülebilecek Anadolu mahreçli medeniyet yaklaşımını ele alarak analiz etmeye çalışacağız.

Nurettin topçu and the perspective of anatolian civilization as a effort to create a nationalistic space in civilization

Nurettin Topçu who is one of the significant milestones of the Turkish intellectual life with his works in a wide range from history to sociology, ethics, religion to philosophy and literature attributes great importance to Anatolia which is the only place he sees as the (re)implementation of the values that he fights for. It has been observed that Topcu who integrates the Anatolian centered nationalism understanding with the Islamic religious values at the same time with nationalist paradigm, makes crucial evaluation on the Western civilization and the civilization that he longs for. In the article, we analyze the Nurettin Topcu's Anatolian centered civilization approach which can be seen as an enthusiasm to create a nationalistic space in civilization after noticing the important role of the "civilization" as a concept and phenomenon that (must) take place in the human history by following up the approaches from various scientists and intellectuals like Arnold Toynbee, Fernand Braudel, Samuel P.Huntington, andİbn Haldun.

___

  • AL VER, Koksal (2006), Anadoluculuk ve Nurettin Topçu, Hece, Ocak Sayı 109, ss.258-265.
  • BRAUDEL, Fernand (1992), Tarih Üzerine Yazılar, (Çev.) Mehmet Ali Kılıçbay, îmge Kitabevi, Ankara,
  • BRAUDEL, Fernand (1996a) Medeniyet ve Kapitalizm (Çev.) Mustafa Özel, İz Yayıncılık, İstanbul.
  • BRAUDEL, Fernand (1996b) Uygarlıkların Grameri, (Çev.) Mehmet Ali Kılıçbay, İmge kitabevi, Ankara.
  • DEREN, Seçil (2002 ),"Türk Siyasal Düşüncesinde Anadolu İmgesi" Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce, C. 4: Milliyetçilik, (Ed. Tanıl Bora), İletişim Yayınları, İstanbul, 533-540
  • DOĞAN, D. Mehmet (2002), "Nurettin Topçu" Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce, C. 6: İslamcılık, (Ed.) Yasin Aktay), İletişim Yayınları, İstanbul, ss.438-450.
  • ELİAS, N. (2000), Uygarlık Süreci C. 1 (Çev.) Ender Ateşman, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • GÖKALP, Z. (1995), Hars ve Medeniyet, Toker Yayınları, İstanbul.
  • HUNTİNGTON, Samuel P. (2006), Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması, (Çev.)Mehmet Turhan, Y.Z. Cem Soydemir, Okuyan Us Yayınları, İstanbul.
  • İbn HALDUN (1982), Mukaddime 1. (Haz.) Süleyman Uludağ, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • KARAKOÇ, Sezai (1986), Düşünceler 1, Diriliş Yayınları, İstanbul.
  • ÖĞÜN, S. S. (1992), Türkiye'de Cemaatçi Milliyetçilik ve Nurettin Topçu, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • ÖZAKPINAR, Yılmaz (1999), Kültür ve Medeniyet Anlayışları ve Bir Medeniyet Teorisi, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • TOPÇU, Nurettin (1969), "Önsöz", Mükrimin Halil Ymanç, Milli Tarihimizin Adı, Hareket Yayınları, İstanbul.
  • TOPÇU, Nurettin (1970), Ahlâk Nizamı, Hareket Yayınları, İstanbul
  • TOPÇU, Nurettin (1978), Milliyetçiliğimizin Esasları, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • TOPÇU, Nurettin (2001), Sosyoloji, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • TOPÇU, Nurettin (2004), Kültür ve Medeniyet, Dergah Yayınları, İstanbul.
  • TOPÇU, Nurettin (2007), Yarınki Türkiye, Dergah Yayınları, İstanbul 2007.
  • TOYNBEE, A. (1991), Medeniyet Yargılanıyor, (Çev.) Ufuk Uyan, Ağaç Yayınları, İstanbul.
  • ÜLKEN Hilmi Ziya (1994), Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi, Ülken Yayınları, İstanbul.
  • YINANÇ, Mükrimin Halil (1969), Milli Tarihimizin Adı, Hareket Yayınları, İstanbul.