İŞLETMELERİN STRATEJİK YÖNELİMİNİN STRATEJİK İŞBİRLİĞİ SÜRECİNDEKİ ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: SİMİT SARAYI A.Ş. VE RELLA GIDA A.Ş. ÖRNEĞİ Enver AYDOĞAN Şeyda ŞENSÖZLÜ

Bu çalışmanın temel amacı işletmelerde stratejik yönelimin stratejik işbirlikleri sürecindeki rolünü ortaya koymaktır. Çalışmada, stratejik yönelim kavramı, stratejik işbirliği ve türleri açıklandıktan sonra stratejik yönelimin stratejik işbirliği sürecindeki rolünü ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilen araştırmaya yer verilmiştir. Bu bağlamda; İstanbul'da faaliyet gösteren Rella Gıda A.Ş. ve Simit Sarayı A.Ş. işletmelerinin 61 kişiden oluşan orta ve üst düzey çalışanlarının görüşleri incelenmiştir. Anket yöntemi ile elde edilen veriler, SPSS For Windows 17,0 programı kullanılarak, değişkenlerin özelliğine uygun istatistiksel analizler aracılığıyla değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna göre, işletmelerin stratejik yönelimleri doğrultusunda stratejik işbirliklerinde pazar paylarına, işletme imajlarına, tüketici taleplerine teknolojik gelişmeler ve rekabet koşullarından daha fazla önem verdiği görülmektedir.

A RESEARCH ON THE ROLE OF STRATEGIC ORIENTATION OVER THE STRATEGIC CCOPERATION OF ENTERPRISES: THE CASES OF SİMİT SARAYI INC. AND RELLA GIDA INC.

This research mainly aims to reveal the role of strategic orientation over the process of strategic cooperation. After explaining the concepts of strategic orientation, the definition and types of strategic cooperation; the research which has been conducted to reveal the role of strategic orientation over strategic cooperation is included. Within this context, a survey has been conducted over 61 medium and highlevel managers working in two enterprises, namely Rella Gıda Inc. and Simit Sarayi Inc. Data obtained has been analyzed by using the SPSS For Windows 17,0 statistics program and statistical analyses that are appropriate for the characteristics of the variables. Research findings indicate that in line with their strategic tendencies, enterprises place special emphasis over public image of enterprises and consumer demands more than technological developments and competition conditions during strategic cooperation.

___

  • AKTAN, Coşkun, C., (2008) ''Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama'', Çimento İşveren Dergisi, Haziran-Temmuz, ss:5.
  • ASLANOĞLU, Suphi, (2007), ''Bir Büyüme Stratejisi Olarak Franchising Sistemi; Firmalar Açısından Önemi, Mevzuat Boyutu ve Muhasebe Uygulaması'', Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.9, Sayı:1, ss.77-78.
  • AYDINTAN, Belgin, (2003), ''Dışa Açılma Yolunda Stratejik Ortaklıklar ve Türk Şirketleri Açısından Önemi'', Gazi Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 2, ss:137.
  • BARRY, Brayn, W., (1986), ''Strategic Planning Workbook for Public and Nonprofit Organizations'', St. Paul: Amherst Wilder Foundation, First Edition, pp:10.
  • BLACKERBY, Philip, (1994), ''History of Strategic Planning'', Armed Forces Comptroller Magazine, Volume,39, No,1, pp:23.
  • BRYSON, John, M., (1995), ''Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations'', San Francisco: Jossey-Bass, First Edition, pp. 5.
  • BOZKURT. Ömer, TURGUT. Ergun, SEZEN. Seriye, (1998), Kamu Yönetimi Sözlüğü, TODAİE Yayın No,283, ss.230.
  • BULUT, Çağrı, ALPKAN, Lütfihak, ve YILMAZ, Cengiz, (2009), ''Stratejik Oryantasyonlar ve Firma Performansı İlişkisi: Literatür Gelişimi Üzerine Kavramsal Bir Çalışma''. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt,10 Sayı:1, ss.2.
  • CAN, Esin, (2012), ''Uluslararası İşletmecilik Teori ve Uygulama'', Beta Yayıncılık, Dördüncü Baskı, İstanbul, ss.111-124.
  • ÇELİK, Orhan, (1999), ''Küreselleşme Sürecinde Firmalar Arası Stratejik İşbirliği'', Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt.54, Sayı:1, ss:25-27.
  • ÇELİK, Abdullah, (2002)''İş Ortaklıkları (Joint Venture)'', Yaklaşım Dergisi, Sayı:111, ss.72- 77.
  • CERTO. Samuel, C. and CERTO, Trevis, S., ''Management'', Pearson Prentice Hall, New
  • Jersey, USA, Tenth Edition, pp.186.
  • COLE, Gerald, A., (1993), ''Management: Theory and Practice'', DP Publieations Ltd., Aldine Place, London, Fourth Edition, pp.102.
  • DAY, G.S. ve WENSLEY, R, (1983), "Marketing Theory with Strategic Orientation", Journal of
  • Marketing, 47 (4), 79-89
  • DOĞAN, Selen, (2007), ''Vizyona Dayalı Liderlik'', Kare Yayınları, İkinci Baskı, İstanbul, ss.106.
  • ENGİN, Ediz, (2005), ''İşletmelerin Uluslararası Rekabet Stratejileri ve Uygulamalı Bir Araştırma'', Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, ss.59.
  • ERÇETİN, Şule, (2000), ''Lider Sarmalında Vizyon'', Nobel Yayınları, İkinci Baskı, Ankara, ss.17.
  • ERDEM, Aybike, (2006), ''Stratejik Yönetim Ve Kamu Örgütlerine Uygulanabilirliği'', Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ss.13-16.
  • GATIGNON, Hubert and XUEREB, Jean, M., (1997), ''Strategic Orientation Of The Firm And New Product Performance'', Journal of Marketing Research, American Marketing Association, Volume,34, No.1, pp: 3.
  • GENÇ, Nurullah, (1997), ''Zirveye Götüren Yol Yönetim'', Timaş Yayınları, Beşinci Baskı, İstanbul, ss.113.
  • JAUCH, Lawrence ve GLUECK, William, (1988) ''Strategic Management and Business Policy'', New York: McGraw Com-Hill Companies, Fifth Edition, pp:18.
  • KARAMAN, Abdullah, ''Vizyon Yönetimi, Nasıl ve Niçin?'', (2005), IQ Yayıncılık, Birinci Baskı, ss:19.
  • KÜÇÜKSÜLEYMANOĞLU, Rüyam,( 2008), ''Stratejik Planlama Süreci'', Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2):408.
  • KÜLTER, Banu ve DEMİRGÜNEŞ, Kartal, (2006), ''Franchise Değeri ve Franchise Değerinin Tespit Edilmesine Yönelik Bir Uygulama'', Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 21(2), pp.95.
  • NART, Sima, (2005), ''Türkiye'de Franchising Sisteminin Gelişimi ve Franchise Alan Girişimcilerin İş Memnuniyeti Belirleyicilerinin Analizi Üzerine Bir Araştırma'', Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt:10, No:2, ss: 124.
  • NOBLE, Charles, SINHA, Rajiv and KUMAR, Ajith, (2002), ''Market orientation and alternative strategic orientations: a longitudinal assessment of performance implications'', Journal of Marketing, Vol:66, No:4, pp.26.
  • OTIENO, Samwel, BWISA, Henry, M. and KIHORO, John, M., (2012), ''Influence Of Strategic Orientation On Performance Of Kenya's Manufacturing Firms Operating Under East African Regional Integration'', International Journal of Business and Social Science, Vol:3, No: 5, pp. 46.
  • OYMAN, Sumru, (2009), ''Stratejik Yönetim Sürecinde Performans Ölçümü ve Dengeli Sonuç Kartı Uygulaması: Türkiye Merkez Bankası İçin Bir Değerlendirme'', Yayınlanmamış Doktora Tezi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Muhasebe Genel Müdürlüğü, ss. 10.
  • PORTER, M.E., (1980) "Competitive Strategy, New York, Pree Press
  • RAMAZANOĞLU, Fikret ve BAHÇECİ, Birsen, (2006), ''Örgütlerde Vizyon ve Misyon Kavramı'', Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, s:s 54.
  • RUMELT, Richard, P., SCHENDEL, Dan, E. and TEECE, David, J., (1991) ''Strategic Management And Economics'', Strategic Management Journal, No:12, pp:3-12.
  • SINKOVICS, Rudolf, R., and ROATH, Anthony, S., (2004) ''Strategic Orientation, Capabilities, and Performance In Manufacturer-3PL Relationships'', Journal of Business Logistics, Volume, 25, No. 2, pp. 43-64. http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3705/is_200401/ai_n9366394/ (erişim tarihi: 15 mart 2013).
  • STREMPEK, Barth, (1997), ''The Effect Of Strategic Orientation and Adaptability on Organizational Behaviors And Performance: the Case Of Electronic Commerce İn The Hosiery Industry'' , http://scholar.lib.vt.edu/theses/available/etd-6197-145924/ pp.7.
  • ŞİMŞEK, Şerif, (2002), ''Yönetim ve Organizasyon'', Günay Ofset, Yedinci Baskı, Konya, ss.130-133.
  • ÜLGEN, Hayri ve MİRZE, Kadri, S., (2010), ''İşletmelerde Stratejik Yönetim'', Beta Yayıncılık, Beşinci Baskı, İstanbul, ss.177-363.
  • VENTKATRAMAN, N. and GRANT, John, H., (1986), ''Construct Measurement in Organizational Strategy Research: A Critique and Proposal'', Academy of Management Review. 11(1):71-87.
  • ZHOU, Kevin, Z.,, YIM, Chi, K., and TSE, David, K., (2005), ''The Effects of Strategic Orientations on Technology- and Market-Based Breakthrough Innovations'', Journal of Marketing, Volume, 69, pp: 43.