Azerbaycan'ın Dünya Ticaret Örgütü Üyeliğinin Değerlendirilmesi

II. Dünya Savası sonrasında içinde bulunulan durumdan kurtulmaya çalısan birçok ülke, tercihini serbest ticaret uygulamalarından yana kullanmıstır. Bu hususta yapılan çalısmalar ve gelistirilen uygulamalar zamanla artarak devam etmistir. 1980 sonlarında evrensel boyutlara ulasan bu gelismeler, adeta tüm dünyayı tek pazar durumuna getirmeye yönelmistir. 1947’de GATT çerçevesinde baslatılan gümrük tarifeleri ve kotaların kaldırılarak serbest ticaret uygulamalarının yaygınlastırılması ile ilgili çalısmalar, Dünya Ticaret Örgütü’nün kurulması ile daha genis kapsamlara ulasarak yaptırım gücü artırılmıstır. DTÖ, uluslararası ticareti maksimum seviyede liberallestirerek, serbest ve seffaf rekabet sartları altında dünya refah seviyesinin artırılmasını amaçlamaktadır. Bu çalısma, çağdas dünyada kendi yerini en iyi sekilde almaya hazırlanan Azerbaycan Cumhuriyeti’nin 23 Haziran 1997 tarihinden beri DTÖ’ne üye olma çalısmalarını ve üyelik durumunu ele almaktadır. Gerek üye olma yolunda yapılan çalısmalar, gerekse bu çalısmaların sonucunda üyeliğin kesinlesmesi Azerbaycan açısından bazı kazanç ve kayıplara sebep olacaktır. Çalısmada, sözü edilen kazanç ve kayıplar belirlenerek yapılması gerekenler kısaca ele alınmıstır.

The Evaluation of Azerbaijans' WTO Accession

After the World War 2nd many countries which tried to rescue itself from the situations, have used its choice in the free trade practicing. The studying and improved practices on this point have been continued with increasing. At the end of 1980s these improvements got universal dimensions, and formed the world as one marketing place. After removing the cost tarries and cottas in 1947 the starting around the GATT and spreading of free trade practicing, the forcing power increase in a very large covering with the establishing of WTO. The goal of WTO is to increase world welfare under a competitive and transparent environment by fully completing the liberalization of international trade. This work analyzes the progress of Azerbaijan Republic’s WTO accession talks and the status of its membership position since June 23rd, 1997. Accession commitments and completion of the membership process will result in several benefits and losses to Azerbaijan. This paper determines the benefits and losses and describes the further steps that need to be taken.

PDF

___

ALİYEV, Đlham, “Regionların Sosial-Đqtisadi Đnkisafı Dövlet Proqramının 2-ci İline Hesr Olunmus Konfrans”, http://www.president.az/s09_speeches/speech_177_a.html, (28.04.2006).
ATAKİSİYEV, Müsfik. (2005), Azerbaycan’ın Yeni Neft Siyaseti ve İqtisadi Yükselis, Birinci Baskı, Azerbaycan Nesriyatı, Bakü.
CROWLEY, Meredith A. (2003), “An introduction to the WTO and GATT,” Economic Perspectives, Federal Reserve Bank of Chicago, 4Q/2003, pp. 42-57.
DIS TİCARET MÜSTESARLIĞI. (2006), “Çok Taraflı Ticaret Sistemi ve DTÖ: GATT Müzakere Turları”, http://www.dtm.gov.tr/anl/DTO, (24.05.2006.)
HASANOV, Ali. (2005), Müasir Beynelhalk Münasibetler ve Azerbaycan’ın Harici Siyaseti, Birinci Baskı, Azerbaycan Nesriyatı, Bakü.
HOCKETT, Robert. (2005), “Three (Potential) Pillars of Transnational Economic Justice: The Bretton Woods Institutions as Guarantors of Global Equal Treatment and Market Completion”, Metaphilosophy, Vol. 36, Nos. 1/2, pp. 102-106.
KARACA, Nil, “GATT’tan Dünya Ticaret Örgütüne” http://www.kktcsanayiodasi.org/den20.pdf, (29.05.2006).
KARLUK, Rıdvan. (2003), Uluslararası Ekonomi, 7. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
MAMMADOV, Alekber. (2005), “What does the WTO Membership Promise for Business People?”, Ekspert Economic Magazine, pp. 17-20.
MINISTRY of ECONOMIC DEVELOPMENT. (2005), “The Aim of The Republic of Azerbaijan in WTO Accession and Predominant Issues During Negotiations”, http://www.wto.az/eng/docs/ACCESSION/Accessionpurposesandprinciples.doc, (29.05.2006).
MEHDIZADE, Sövqi. (2005), “WTO Accession Has no Alternative” Ekspert Economic Magazine, pp. 31-34.
MEMMEDGULĐYEV, Mahmud. (2005), “Azerbaijan’s Accession to the WTO: Current Tendencies”, Ekspert Economic Magazine, p. 7.
PALMETER, D. and MAVROIDIS, P. “Dispute Settlement in the World Trade Organization”, http://www.cambridge.org/us/catalogue, (06.06.2006).
PITRODA, Salil S. (1995), “From GATT to WTO: The Institutionalization Of World Trade”, Harvard International Review, Vol. 17 Issue : 2, pp. 46-50.
RÜSTEMOV, Vagif. (2005), “Azerbaijan’s Accession to the WTO and Economic Reforms” Ekspert Economic Magazine, p. 56.
STATE STATISTICAL COMMITTEE of AZERBAIJAN REPUBLIC, (2005), Azerbaijan in Figures 2005, Seda Publication, Baku.
TURHAN, Ali, “Dünya Ticaret Örgütü”, DPT, http://ekutup.dpt.gov.tr/kutup/ticaret/turhana/dto.html, (28.05.2006).
WTO, (2006), Members and Observers, http://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm, (02.06.2006).