Avrupa birliği perspektifinde İstanbul Büyüşehir Belediyesi'nin yönetişim dinamikleri

Kentlerin gerek fizik-mekân gerekse sosyo-ekonomık olarak gelişmesi ve nüfus ile paralel gelişen toplumsal ihtiyaçların çeşitlenerek artması yerel yönetimlerin önem kazanmasına yol açmıştır.Avrupa Birliği müktesebatında geniş yer verilen yerel ve metropoliten yönetimler, Birlik politikalarının halka anlatılması ve hizmetlerinin ulaştırılmasında önemli bir role sahip olmakla birlikte toplumların demokratikleşme süreci için de temel unsur olarak kabul edilmektedirler.Yerel ve metropoliten yönetimlerin, özerk olmaları ve yerindenlik esasına göre yönetilmeleri ve Beyaz Kitap 'ta yer alan yönetişim ilkelerinin yerel yönetimlerde uygulanabilirliği Avrupa Birliği tarafından izlenmektedir. Avrupa Birliği'ne entegrasyon süreci içerisinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin özerklik ve yerindenlik ile uyumlu politikalar geliştirmesi ve yönetişim ilkeleri çerçevesinde uygulama alanlarında yenilikler gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bugün gelinen noktada Avrupa Birliği kavramı çeşitli soru işaretleriyle birlikte anılsa da yönetişim dinamikleri kent yönetimleri için tartışmasız önde gelen bir kavram olarak kabul edilmiştir.Bu makalenin amacı Avrupa Birliği Avrupa Yönetişimi: Beyaz Kitap 'ın tanımlamış olduğu yönetişim kriterleri bağlamında İstanbul Büyükşehir Belediyesi yönetim dinamiklerinin irdelenerek tartışılmasıdır.

Istanbul metropolitan municipality dynamics of governance in the european union perspective

The physical-space requirements and socio-economic development of cities as well as the increasing diversity of social needs in parallel with population growth led the local governments to gain importance. Globalization, establishment of supranational organizations and unions such as The European Union, and weakening of the nation-state powers put local governments forward, especially by making them a critical element for the functionality of the democratic accession process.Local and metropolitan governments, which have the wide range in the European Union acquis, have an important role in explaining and delivering policies and services to the public. Also they are accepted as a key element to the process of democratization ofsocieties by The European Union.Local and metropolitan governments, whether they are autonomous and managed on the basis of subsidiarity with applicability of the principles of governance in White Paper, are observed by the European Union. In the process of integration into The European Union, The Istanbul Metropolitan Municipality to develop policies and governance in line with the principles of subsidiarity and autonomy within the framework of governance principles of new application areas is required.The purpose of this article, examining the dynamics of management to discuss governance criteria in the context of Istanbul Metropolitan Municipality which identified by The European Union, European Governance: White Paper (European Governance: A White Paper).

PDF

___

AYDINLI, Halil, İbrahim (2004), Sosyo Ekonomik Dönüşüm Sürecinde Belediyeler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
ERDER, Sema, İNCİOĞLU, Nihal (2008), Türkiye'de Yerel Politikanın Yükselişi İstanbul
Büyükşehir Belediyesi Örneği. 1984-2004, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
ÖKMEN, Mustafa, PARLAK, Bekir (2008), Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetimler İlkeler Yaklaşımlar ve Mevzuat, Aktüel yayınları, İstanbul.
ÖZGÜR, Hüseyin, (2008), Yerel siyaset perspektifinden bakışla Büyükşehir belediyelerinde kentsel alan yönetimi uygulamaları., Okutan Yayınları, İstanbul.
KALABALIK, Halil (2005), Avrupa Birliği Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Hukuku teori - uygulama, Seçkin yaymevi, Ankara.
KELEŞ, Ruşen, (2009). Yerinden Yönetim ve Siyaset, 6. Baskı, Cem Yayınevi, İstanbul.
PISKORZ, Wladyslaw, GOULET, Raphael, (2009), Promoting Sustainable Urban Development in Europe. European Communities, Belgium.
TECER, Meral., (2007), Avrupa Birliği ve Türkiye Sorular - Yanıtlar, TODAİE Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara.
TEKELİ, İlhan, İLKİN, Selim, (2005), Avrupa Birliği Türkiye ve Yerellik, 2. baskı, IULA - EMME Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Ortadoğu ve Batı Asya Bölge Teşkilatı, İstanbul.
TOKSÖZ, Fikret, (2008), İyi Yönetişim El Kitabı, TESEV Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı yayınları, İstanbul.
TOKSÖZ, Fikret, ÖZGÜR, Ali, Ercan., ULUÇAY, Öykü, KOÇ, Levent, ATAR, Gülay, ve AKALIN, Nilüfer, (2009), Yerel yönetim sistemleri, TESEV Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı Yayınları, İstanbul.
TOPRAK, Zerrin, (2006), Yerel Yönetimler, 6. Baskı, Nobel Kitabevi, Ankara.
GÜNDOĞAN, Ertuğrul, (2010), "Yönetişim: Kavram, Kuram ve Boyutları", Yönetişim Kuram Boyutlar Uygulama, (Ed.) M. Akif Çukurçayır, H. Tuğba Eroğlu, ve Hülya Eşki Uğuz Ç'izgi Kitabevi, Konya, s. 16.
KOÇAK, Süleyman, Yaman, (2010), "Avrupa Birliği ve Yönetişim", Yönetişim Kuram Boyutlar Uygulama, (Ed.) M. Akif Çukurçayır, H. Tuğba Eroğlu, ve Hülya Eşki Uğuz, Çizgi Kitabevi, Konya, ss.476-477.
KÖSECİK, Muhammet, (2010), "Türk Yerel Yönetim Sistemi Açısından Avrupalılaşma ve Çok Düzlemli Yönetişim", Yönetişim Kuram Boyutlar Uygulama, (Ed.) M. Akif Çukurçayır, H. Tuğba Eroğlu, ve Hülya Eşki Uğuz, Çizgi Kitabevi, Konya, ss. 167-168.
KÖSECİK, Muhammet, (2002), "AB'nin Bütünleşmesi Sürecinde Yerel Yönetimler", AB Bütünleşme Sürecinde Türkiye'de Yerel Yönetimler, (Ed.) Bekir Parlak ve Hüseyin Özgür, Alfa Basım Yayın, İstanbul.
UZUN, Turgay, KURT, Hüseyin, (2002), AB'ye Giriş Sürecinde Yerel Yönetimler ve Sorunları. B. Parlak ve H. Özgür (Ed.). Avrupa Birliği ile bütünleşme sürecinde Türkiye'de yerel yönetimler, Alfa Aktüel yayınları, İstanbul.
ARIKBOĞA, Erbay, (2007), "Büyükşehirlerde Kararları Kim Alıyor? Büyükşehir Belediye Meclislerinde Temsil Sorunu ve Çözüm Önerileri", TODAİE Çağdaş Yönetimler Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, ss. 31 - 54.
APAN, Ahmet, (2006), "AB Mevzuatında Hizmette Yerellik (subsidiarity) İlkesi", Türk İdare Dergisi, Cilt 78, Sayı 450, ss. 29-42.
ELİÇİN, Yeşeren, (2011), "Avrupa Birliğinde Yönetişim", Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 10, Sayı 38, s.8.
KOÇDEMİR, Kadir, (2002), "Hizmette Vatandaşa Yakınlık (Subsidiyarite) İlkesi ve Sosyal Hizmetler", Türk İdare Dergisi, Sayı 434, s. 2.
OKÇU, Murat, 2007. "Yönetişim tartışmalarına katkı: Avrupa Birliği için yönetişim ne anlama geliyor?", Süleyman Demirel Ü. İİBF Yayını, Cilt 12, Sayı 3, 299-312.
DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2007), Kamuda iyi yönetişim İhtisas Komisyonu Raporu, Dokuzuncu Kalkınma Raporu, Ankara.
DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2001), Yerel Yönetimler Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 5 Yıllık Kalkınma Raporu, Ankara.
MALİYE BAKANLIĞI, (2003), İyi Yönetişimin Temel Unsurları, Maliye Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı Yayını, Ankara.
TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ, (2004), AB ile ilişkilerde STK'ların Rolü Çalışma Grubu Raporu, Türkiye İktisat Kongresi.
ÇELİKYAY, Hicran (2010), Avrupa Birliği Ülkelerinde Metropoliten Kent Yönetim Sistematiği: İstanbul ve Londra Kentleri İncelemesi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
ACARTÜRK, Ertuğrul, AKDEDE, Sacit., Hadi, (2004), Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Karşısında Türkiye'de Yerel Yönetimler, Dünden bugüne yerel yönetimler 2004, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi ve Çanakkale Belediyesi, Çanakkale.
ARIKBOĞA, Erbay, (2009), Ölçek Reformunun Büyükşehir Belediye Meclislerindeki Temsil Adaletine Olumlu Etkileri, Ulusal Kalkınma ve Yerel Yönetimler, 4. Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri, TODAİE.
BUDAK, Sevim, (2002), Avrupa Birliği Anlaşması'nda Bölgesel Farklılıkların çevre politikasının saptanması açısından önemi ve Bölgeler Komitesi. E. Eyüboğlu ve Ö. Ertekin (Ed.). 10. Ulusal Bölge Bilimi Bölge Planlama Kongresi Şehirsel ve Bölgesel Dönüşüm Avrupa Birliği İle Uyum ve Bütünleşme. 17-18 Ekim 2002 İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Ş.B.P.B. ve Bölge Bilimi Türk Milli Komitesi
HAMAMCI, Can, (2003), Avrupa Birliği Müktesebatı ve AB Yerel Yönetimlerin Lobi Faaliyetleri, AB ve Yerel Yönetimler, 27-30 Mart 2003, Türkiye Belediyeler Birliği, Ankara.
MENGİ, Ayşegül, (2004), Avrupa Birliği Politikalarında Yerel Yönetimlerin Etkili Olma Yolları. Avrupa Birliği ve Yerel Yönetimler. 4-8 Ekim 2004 Girne -Kıbrıs, http://www.ktbb.org/etkinlikler/konusmaaysegul.htm (20.04.2010).
ÖZDAL, Barış, (2010), AB'nin Yerel Yönetimler Politikası, Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği ve Bursa Kent Konseyi Semineri, Bursa.
ÖZDEN, Pınar, (2006), Kent Hukuku, Planlama ve İstanbul. Kamu yönetiminden planlamaya yeniden yapılanma, TMMOB Şehir Plancıları Odası, İstanbul.
AVRUPA BİRLİĞİ TÜRKİYE DELEGASYONU (2010), http://min.avrupa.info.tr/QA/forum/viewthread.php? lang=l&forum_id=130&thread_id=1264 (14.03.2010).
AVRUPA BİRLİĞİ HABER VE POLİTİKA PORTALI, http://www.euractiv.com.tr, (14.03.2010)
AVRUPA KENTLİ HAKLARI DEKLERASYONU, http://www.yerelnet.org.tr/uluslararasi/avrupakonseyianlasma7.php (19.03. 2010).
CAROZZO, Paolo, (2010), "Subsidiarity as a structural principle of international human rights" law.http://www.asil.org/ajil/carozza.pdf ( 30.04.2010).
EUROPEAN UNION, (2001), "A White Paper", http://eur-lex.europa.eu /LexUriServ /site/en /com/2001/com2001_0428en01 .pdf, Brüksel
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ,(2010), http://ab.istanbul.gov.tr/Default.aspx?pid=8392 AB müktesebatı nedir? (27.05.2010).
SUBSIDIARITY MONITORING NETWORK, (2010), "Subsidiarity: from Maastricht until Today", 2010, http://subsidiarity.cor.europa.eu/not_subsi/maastricht/tabid/220/Default.aspx, (30.04.2010)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, "Büyükşehir Belediyesi Kanunu", 2004, http://www.tbmm.gov.tr/kaflunlar/k5216.html 2004, (14.04.2010).