KOOPERATİF YÖNETİCİLERİNİN GÖREVDEN ALINMASI VE KOOPERATİFLERDE DENETİM SORUNU

Türkiye de günümüzde f aaliyet gösteren 26 ayrı türde 84.232 koop eratifbulunmakta olup, bunların ortak sayıları top lamı ise 8.109.225 tir. Türkiye debulunan koop eratiﬂ erin büyük bölümünü konut yapı koop eratiﬂ eri ve tarımsalalandaki koop eratiﬂ erden oluşmaktadır. Koop eratiﬂ er alanında 1163 sayılıKoop eratiﬂ er Kanunu (KoopK) dışında 1581 sayılı Tarım Kredi Koop eratiﬂ eri veBirlikleri Kanun (TarKKoopB-Kanunu) ile 4572 sayılı Tarım Satış Koop eratif veBirlikleri Hakkında Kanun yürürlüktedir. Türk Ticaret Kanununa göre koop eratiﬂ eraynı zamanda bir ticaret şirketidir. KoopK da yönetim kurulu üyeliğinin kazanılmasıve yitirilmesine ilişkin top lu ve düzenli hükümler bulunmamaktadır. KoopK m. 90kapsamında ilgili bakanlıklara, koop eratiﬂ er ve üst örgütler ile bunların iştiraklerininyönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerinin görevlerine, kanunda belirtilenşartların varlığı halinde, tedbir amaçlı son verilebilme yetkisi verilmiştir (KoopK m.90/3) . Çalışma kapsamında yöneticilerin görevden alınması ve bununla bağlantılıolarak koop eratiﬂ erde tef tiş ve denetim konusu öncelikle genel nitelikteki KoopK vedevamında özel nitelikteki kanuni düzenleme olan TarKKoopB-Kanunu hükümleriçerçevesinde incelenecektir.

REMOVAL OF MEMBERS OF ADMINIS TRATI VE BOARD AND DIRE CTORS OF COOPERATI VE AND A UDI T PROBLEM IN

There are 84.232 coop eratives that are active in Turkey in 26 diff erent typ es,with 8.109.225 comp anions in total. Most of the coop eratives in Turkey are in thef orm of housing coop eratives and agricultural coop eratives. The laws currentlyin f orce governing coop eratives are Law No. 1163 of Coop eratives, Law No.1581 of Agricultural Credit Coop eratives and Associations, and Law No. 4572 ofAgriculture Sales Coop eratives and Associations. According to Turkish CommercialLaw, coop eratives are also commercial p artnerships. In the Law of Coop eratives,collective and systematic rules regulating the attainment and loss of membership in the administrative board do not exist. Article 90 of Law of Coop eratives authorizesrelevant ministries to terminate board memberships and remove senior executivesof coop eratives, associations and their p rivities as a p recautionary measure, whenthe conditions laid down in the law are realized (Art. 90/3) . In this p ap er, removalof members of administrative board and directors, and consequently the matter ofsup ervision and audit in coop eratives will be examined within the f ramework of Lawof Coop eratives, and more sp ecif ically, Law of Agricultural Credit Coop eratives andAssociations.

PDF

___

AKDAĞ GÜNEY, N.: Anonim Şirket Yönetim Kurulu, İstanbul 2012. BİLGİN, N. / DEMİRER, H. / İŞLEYEN, A.: Kooperatiﬂ erde Güvenin Sonuçlarına Yönelik Bir Araştırma, C.Ü. İİBF Dergisi 2012, C. 13, Sa. 2, s. 57 vd. BİLGİN, N. / TANIYICI, Ş.: Türkiyede Kooperatif ve Devlet İlişkilerinin Tarihi Gelişimi, KMU İİBF Dergisi 2008, Yıl: 10, Sa. 15, s. 136 vd. ÇALIŞKAN, M.: Son Kanun Değişikliği Kapsamında Kooperatif Yöneticilerinin Bakanlıkça Görevden Alınması, Mali Çözüm Dergisi, Ocak- Şubat 2011, s. 151 vd. (Ocak-Şubat) ÇALIŞKAN, M.: Küçük Torba Yasanın, Kooperatif Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerine Getirdiği İkinci Görev Yasağı, Mali Çözüm Dergisi, Mart-Nisan 2011, s. 129 vd. DERYAL, Y.: Türk Hukukunda Kooperatiﬂ erin Hukuki Niteliği Sorunu, Prof. Dr. Oğuz İmregün Armağanı, İstanbul 1998, s. 147 vd. DOĞAN, B. F.: Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Yönetim Yetkisinin Devri, B. 2., İstanbul 2011. EPPING, V. / HILLGRUBER, C. (der.): GG, Beckscher Online- Kommentar, München 2014. ERİŞ, G.: Kooperatiﬂ er Hukuku, 3.B., Ankara 2001. GÖZLER, K.: Türk Anayasa Hukuku Dersleri, 9. B., Bursa 2010. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı 2012-2016. KARAHAN, S. (der.): Şirketler Hukuku, 2. B., Konya 2013 KIRCA, İ. / ŞEHİRALİ ÇELİK, F. H. / MANAVGAT, Ç.: Anonim Şirketler Hukuku, C. 1, Ankara 2013. KÖHLER, H.: Einleitung, Köhler, H. / Bornkamm, J. (der.), Wettbewerbsrecht, 32. Auﬂ ., München 2014. PINAR, H.: Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirketler Hukuku Açısından Rekabet İhlâllerinden Dolayı Hukuki Sorumluluğu, BATİDER 2009, C. XXV, S. 4, s. 382 vd. POROY, R. / TEKİNALP, Ü. / ÇAMOĞLU, E.: Ortaklıklar ve Kooperatiﬂ er Hukuku, 10.B., İstanbul 2010 (Ortaklıklar 2010). POROY, R. / TEKİNALP, Ü. / ÇAMOĞLU, E.: Ortaklıklar ve Kooperatiﬂ er Hukuku, 13.B., İstanbul 2014 (Ortaklıklar 2014). PULAŞLI, H.: Şirketler Hukuku Genel Esasları, 2. B., Ankara 2013. TEKİNALP, Ü.: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 3. B., İstanbul 2013. UYSAL, H. T.: Konut Yapı Kooperatiﬂ erinde Yolsuzluk ve Usulsüzlük, Akademi Bakış Dergisi, Temmuz-Ağustos 2012, sa. 31, s. 1 vd. UYSAL, H. T. / ÇETİN, C.: Konut Yapı Kooperatiﬂ erinde Güven İlişkisi ve Yeni Bir Yaklaşım: Fonksiyonel Değişim Modeli, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 2012, C. 8, Sa. 17, s. 129 vd.